________________
स
समन्तभन्द्र-भारती
_(पादादिश्मकश्लोक:) समस्तपतिभावस्ते समस्तपति' तद्विषः ।
संगतोहीन भावेन संगतो हि न भास्वतः ॥७२॥ समस्तेति-समस्तपतीति प्रथमपादे यद्वाक्यं तद्वितीयपा। पुनरुच्चारितं । संगतोहीनभेति तृतीयपादे यद्वाक्यं तच्चतुर्थपादेपि पुत्र चारितम् यत: ततः पादादियमकः ।
समस्तानां निरवशेषाणां पतिभावः स्वामित्वं समस्तपतिभा विश्वपतित्वम् । ते तव । समः समानः । तपति सन्तापयति । तद्धि तस्य समस्तपतिभावस्य द्विषः शत्रवः तद्विषः तान् तद्विषः तच्छन, हे संगतोहीन परिग्रहच्युत । भावेन स्वरूपेण । संगतः संश्लिष्ठः । स्फुटम् । न प्रतिषेधे । भास्वतः दिनकरस्य । समुदायस्पार्थ:-हे संग हीन समस्तपतिभावस्ते समोपि तथापि तपति तद्विषः यस्मात् के भास्वतोभावेन न संगतो हि स्फुटम् ॥७२॥
प्रत्येकं साष्टशते ताः काल-महाकाल-पाण्डु-माणवशङ्खाः । नैसर्प-पद्म-पिङ्गल-नानारत्नाश्च नवनिधय: ॥१२॥ ऋतुयोग्य-वस्तु-भाजन-धान्यायुध-तूर्य-हर्म्य-वस्त्राणि ।
श्राभरण-रत्ननिकरान् क्रमेण निधयः प्रयच्छन्ति ॥५३॥ -~-विष्णुसेनविरचितसमवसरण स्त्रोत्र । १ ताति प्रकाशते, विवक्षया धातोरकर्मकत्वम् ।
२ तस्य द्विषः तद्विषोऽन्धकारादयः सन्तीति शेषः । अथ तस्य समस्तपतिभावस्य द्विषः शत्रवो-रागादयोऽन्धकारादयश्च तानि द्वितीयान्तपाठपक्षे तपतेः सकर्मकत्वम् । ते भास्वतश्च सम्मस्तपतिभाव समः सन् तद्विषस्तपति किन्तु त्वया निःशेषितास्ते, तस्स च सावशेषास इत्युपरितो योजनीयम् ।
३ 'संगत:-परिग्रहत: हीनो रहितस्तत्समुदौ ।' 'संगत:+ग्रहीन भावेन', 'संगतः हीनभावन', 'संगत:+हि+इनभावेन' इति बहवोऽर्थाः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
