________________
तृतीयो विभागः
७७
रसमासाद्यसामाग्र्यनुमानम्। यया सामग्र्या रसस्तयैव रूपमपीति
सहचरहेतुना रसेन रूपानुमानम्। (ग) व्याप्यो विधिहेतु:- अस्त्यत्र वृक्षत्वम् निम्बात्।
अत्र निम्बो व्यापकस्य वृक्षस्य व्याप्योऽस्ति । अयं व्याप्यो हेतुः वृक्षस्यास्तित्वं बोधयतीति
विधिहेतुरयम्। (घ) पूर्वचरो विधिहेतु:- अद्य सोमवासरः ह्यो
रविवारश्रुतेः । अत्र ह्यः अतीतेन रविवासरेण अद्य सोमवासरः इति ज्ञानं जायते। अत्र रविवारः पूर्वचरो
विधिहेतुरस्ति। (ङ) उत्तरचरो विधिहेतु:- उत्तरचर:
पूर्वचरमनुमापयति । अद्य रविवारः श्वः सोमवारश्रुतेः। सोमवारः रविवारात् उत्तरचरोऽस्ति। अयमुत्तरचरः सोमवारः अद्य वर्तमानस्य रविवारस्य
अस्तित्वानुमापक इति विधिहेतुरेव। (च) कार्य विधिहेतुः- सादित्यं नभः आतपात् । आतपं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org