Silopadesamala Balavbodh

SR No.: 002655
Original Sutra Author: Merusundar Gani
Author: H C Bhayani, R M Shah, Gitaben
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 1980
Total Pages: 234
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Literature
File Size: 14 MB

Page 43

मेरुसुन्दरगणि-विरचित
ए बिहं गाथानी व्याख्या-ईणइ भवि शील-लगइ एतला बोल संपजई : गृहांगणि लक्ष्मी, चक्रवर्ति वासुदेव बलदेव मंडलीकादि तणी ऋद्धि संपजइ, यश पणि वाधइ । प्रताप, आज्ञा कोइ लांघी न सकई, महात्म्य शीलना प्रभाव-लगइ सीह रीसाणउ-इ सीयाल-सरीखउ थाइ, आगि फीटी पाणी थाइ इत्यादि । आरोग्यपणउं-रोगरहितपणउं, गुणनी समृद्धि-घणउं किसिउं ? सकल समीहित मनोवांछित फलनी प्राप्ति शील-लगइ इहलोकि इत्यादि फलनी प्राप्ति हुई। हिवइ परलोकि नर=मनुष्य, सुर-देवतानी समृद्धि भोगवी शील-लगइ त्रिभुवने प्रणमित-चरण हूंता जीव मोक्षसुख पामई । इणि कारणि अरिणा प्राक्तन शुभाशुभ कर्मरूप वेदनी-कर्म क्षयि घातिउं तेह भणी अरिण-क्षीण समस्त कर्म, इम शील-लगइ मोक्ष पामइ । एतलउ बिह गाहनउ अर्थ हउ ३-४॥ हिवइ जे उत्तिम शील पालइ ते भवांतरि गुणसुंदरीनी परिइ संपदा पामइ ते कथा कहीई
[१. शील-ऊपरि गुणसुदरीनी कथा ] लक्ष-योजन-प्रमाण जंबूद्वीप, तेह-माहि भरतक्षेत्र, तिहां श्रीभद्दिलपुर नगर। तीणइ नगरि राजा श्रीअरिकेसरि राज्य करइ । तेहनइ शीलादिक गुणे अलंकृत कमलमाला नामिई पट्टराणी । ते बिन्हइ घणां सुख अनुभवतां देवदेवता मनावतां । घणे दिहाडे गुणसुंदरी एहवइ नामिई पुत्री जाई । ते गुणसुंदरीनउ जन्ममहोत्सव राजाई पुत्रजन्मनी परिई महाविस्तरि कीधठ । पछइ पांच प्रकारिई धात्रीए पालीती हूंती, जिम मेरुपर्वतनी चूलिकाई कल्पवेलि वाधइ
गुणसुंदरी वाधती हूंती, कलाचार्य-समीपि चउसठि कला, गीत नृत्य शास्त्र देशभाषा लिपि गणित बाद्य इत्यादि शास्त्र शीखती, यौवन-भरि आवी देखी, माताई सालंकार साभरण करी पिता समीपि मोकली । पिताइं पणि हर्ष स्नेह-लगइ उत्सगि बइसारी, पुत्रीनलं रूप अनइ आपणी राजऋद्धि देखी, गर्व-लगइ पृथ्वी तृण-समान मानतउ, समस्त सभालोक आगलि इसिउं वचन बोलइ, 'अहो लोको ! तुम्हे जे संपदा ऋद्धि पामी ते प्रमाण कहिनु ?' तिसिई सभाना लोक "हाजीविया थिका इसिउं भणइ, 'स्वामिन् ! ए सर्व तुम्हारु प्रसाद ।' तेतलइ गुणसुंदरी कन्या लोक छांदूआ बोल बोलता देखी माथउं धूणी हसिवा लागी । तिरिइ राजा पुत्रीनउं हासू देखी पछिवा लागउ, 'हे वच्छि! तू काइ हसी ?' तिसिई गुणसुंदरी कहइ, 'आम तात! ए सर्व लोक अलीक बोलई छई। जिणि कारणि जीविइं जेहवउं कर्म बांधिलं हूइ तेहवउ फल पामइ, इहां संदेह न जाणिवेउ'। इम पुत्रीनउं वचन सांभलो वली राजा कहइ, 'तू कहिनई प्रमाणिई सुख पामइ छ?' गुणसुंदरी कहइ, 'हूँ आपणा कर्मनइ प्रमाणिइं सुख 'पामउं छउं । ए वात सांभली राजा रीसाणउ हंतउ पुनी उत्संमि-तु"नांग्खी प्रधाननइ कहा, 'जाउ, तुझे नगर-माहि जि को गाढइ दुःखी काष्टभारनउ वहणहार पुरुष हुइ ते ल्यावउ ।' तेतलइ प्रधाने ऊठी करी कठीआरउ''एक आणिउ । राजाई पुत्रीनां आभरण वस्त्र सर्व ऊदाली ते कठीआरानई पाणि
१. P. L. "यश पणि वाधई' नथी. २. L. K. लोपो उलघी. ३. K. कहीड छह र कहियइ. ४. L. कमला, ५. P. पटराज्ञी. ६. P. धात्री करी. ७. P. आजीवकानड अर्थि. L. नथी. ८. p. 'अनई राजानना भय लगई', एटलु वधारे. ९. P. आणिवउ, L. जाणवउं. १०, P. भोगवउं छउं । बली गाथा कहइ। गाथा -
सव्वो पुव्वकयाणं कम्माणं पावए फलविवागं ।
अवराहेस गुणेसु य निमित्तमित्त परो होइ ॥१ ११. K. उत्संग तु, P. उत्सगि थकी; L. उत्सगि तु लांखो. १२. P. गाम मांहि सोधा पुरुषु एक.