Page Text
________________
३८
श्रीश्रीवल्लभगणिविनिर्मिता
___ राद मूर्भावसिक्त इत्यपि । राजते दीप्यते राट् राजा । मूर्द्वनि-मस्तके अवसिच्यते स्म मूर्द्धावसिक्तः । भरतः सर्वदमनोऽपि
बिभर्ति धरणीम् इति भरतः-दौष्यन्तिः। "हपृ०" [उ. २०७] इति अतः । सर्वान् दमयति सर्वदमनः । “नन्द्यादिभ्योऽनः' [५।१।५२] इति अनः ।
__ अथ दाशरथावुभौ ॥५९॥ रामचन्द्र-रामभद्रौ
दशरथस्य अपत्यम् दाशरथिः । “अत इञ्" [६।१।३१] इति इञ् । तत्र दाशरथौ रामे । रमते रामः “वा ज्वला." [५।१।६२] इति णः । चन्दति दीप्यते आह्लादयति वा चन्द्रः । “ऋज्यजि०" [उ. ३८८] इति कित् रः। रामश्वासी चन्द्रश्च रामचन्द्रः । भन्दते मनोऽत्र भद्रः । “भन्देर्वा” [उ. ३९१] इति रो नलुक् । रामश्चासौ भद्रश्च रामभद्रः ।
हनूमानपि मारुतौ। हनुः अस्त्यस्य हनूमान् । “घञ्युपसर्गस्य बहुलम्" [३।२।८६] इति बहुलवचनात् दीर्घः । इन्द्रव्याकरणे तु "क्वचिन्मतो दीर्घः" [ ] इत्यनेन सूत्रेण दीर्घः । “हनूः इति दीर्घोकारान्तोऽयम्" इति अन्ये । मारुतस्य अपत्यम् मारुतिः । “अत इञ्” [६।१।३१] इति इञ् । तत्र ।
वालौ सुग्रीवाग्रजोऽपि,
वालयतीति वालिः । “स्वरेभ्य इ.'' [ उ. ६०६] इति इः । तत्र सुग्रीवस्य अग्रजः सुग्रीवाग्रजः ।
पार्थे बीभत्सुरित्यपि ॥६०॥ पृथायाः-कुन्त्या अपत्यम् पार्थः अर्जुनः, तत्र बीभत्सते बीभत्सुः । “सन्भिक्षाऽऽशंसेरुः" [५।२।३३] इति उः ॥६०॥
सातवाहनवत् सालवाहनोऽपि प्रकीर्तितः।
सातम्-दत्तम् सुखम् वाहनम् अस्य सातवाहनः । सालस्य-देवदारुद्रुमस्य वाहनम् अस्य सालवाहनः । सालम्-लक्ष्मीदीप्तम् वाहनम् अस्येति वा । वदर्थः प्राग्वद् अवसेयः । प्रकीर्तितः कथितः बुधैरिति गम्यते ।।
परिच्छदे परिजनः परिबर्हणमित्यपि ॥६॥ परितश्छाद्यतेऽनेन परिच्छदः । “पुन्नाम्नि." [५।३।१३०] इति घे, “एकोपसर्गस्य." [४।२।३४] इति हुस्वः । परिवारः तत्र परितो जन्यतेऽनेन परिजनः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002650 |
| Book Title | Haimanamamalasiloncha |
| Original Sutra Author | Jindevsuri |
| Author | Vinaysagar |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 170 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 7 MB |