________________
हैमनाममालाशिलोञ्छदीपिका
द्रोणोऽपि द्रोणकाकवत् ।
“दुणत् गतिकौटिल्ययोः च" चकारात् हिंसायाम् द्रुण्यते द्रोणः । घञ् । “ढुं गतौ” द्रवति वा । “द्रोर्वा" [उ. १८४] इति णः । द्रोणश्चासौ काकश्च द्रोणकाकः । वृद्धकाकोऽद्रिकाको वा । यदाहुः
द्रोणकाको दग्धकाको वृद्धकाको वनाश्रयः I इति । वदर्थः प्राग्वदवसेयः ।
सारस्यां लक्ष्मणी
असः । सरसि [२|४| २० ] इति
सरति सारसः । “सृवयिभ्यां णित्" [उ. ५७० ] इति भवो वा । “भवे" [६।३।१२३] इति अण्, “अणजेये” याम् सारसी, तस्याम् । लक्ष्मणस्य - सारसस्य स्त्री लक्ष्मणी । "धवाद् योगादपालकान्तात् " [२|४|५९ ] इति ङीः ।
७५
क्रौञ्च्यां क्रुञ्चा
“कुञ्च् गतौ” कुञ्चति क्रुङ्, क्विप्, कुडेव क्रौञ्चः । प्रज्ञादित्वाद् अण्, " अणञेये ० " [२।४।२० ] इति ङयाम् क्रौञ्ची, तस्याम् । अजादित्वाद्
आपि, कुञ्च ।
चाषे दिविः किकिः ॥ ११८ ॥
Jain Education International
"
किकिदीविरपि प्रोक्तः
चष्यते - भक्ष्यते श्येनेन चाषः, तत्र । दीव्यति दिविः । “पदिपठि०" [उ. [६०७] इत्यादिना इः । “कैं शब्दे" कायति शुभम् किकिः । “कायः किरिच्च वा" [उ. ६२३] इति किः प्रत्ययो धातोश्च इकारान्तादेशः । स्त्रीलिङ्गः । किकीति कुर्वन् दीव्यति किकिदीविः । “छविच्छिविस्फविस्फिवि० " [उ. ७०६ ] इति 'वि' प्रत्ययो निपातनात् । किकिपूर्वाद् दीव्यतेः दीर्घश्च । "किकिदिविसंज्ञश्चाषः" इति वोपालितेन सर्वे हूस्वाः पठिताः । दीव्यतीति दीविरपि । अनेनैव 'बि' प्रत्यये निपात्यते ।
टिट्टिभे टीटिभोऽपि च ।
"टिकि गतौ” टेकते टिट्टिभः । “सिटिकिभ्यामिभः ०" [उ. ३३२] इति इभः । टिकेश्व टिट्टू इत्यादेशः । टिट्टीति भाषते वा । "क्वचित्" [५।१।१७१ ] इति डः । टीटीति कुर्वन् भाति - दीप्यते भाषते वा टीटिभः । " क्वचित् " [ ५/१/१७१] इति डः । उच्छीथोऽपि ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
