Page Text
________________
अल्लुकृत बार भावना शुद्ध नये ताहरो ते जिनधर्म जाणी, ज्ञानदृष्टि धरी, जोई, देखी अने वळी ज्ञान ते करणकरावणरूप नथी, ए तो सर्व शुभाशुभ कर्मजनित कर्मफलचेतना ज्ञेयरूप छे, अने द्रव्यशास्त्र ते ग्रंथनु भणQ सूत्र तथा अर्थ ते पण ज्ञान ज. ज्ञान वस्तु ते ‘ओर' - बीजु नथी. ते साचं जे सम्यग्ज्ञान ते न उपजे त्यां सुधी, ज्यां सुधी मोहनना 'झकोर' कहेतां मोहनीय प्रकृति कषाय नोकषाय मिथ्यात्वादिक तेनो उदय छे ज्यां लगी. ११
सोरठीया-जाति : धर्म ते द्रव्यग्रंथ भण्यो न होय, ते शा माटे ? जो पढेलुं धर्म होय तो अभव्य जीव साडी नव पूर्व पर्यंत भणे अने मुक्ति न जाय माटे शास्त्रमा मुनिधर्म नही, पुण्य छे अने भावश्रुत सहित होय तो द्रव्यश्रुत पण धर्म छे अने कायाए तप तपीए ते पण धर्म नहीं. शा माटे ? जे एकांते तप-जप धर्म होय तो पूर्व कोडि तपना धणी मुक्ति विना बीजे न जाय अने ते संसारमा रोळाता दिसे छे. दान दीधे पण नियमाधर्म न कहेवाय, जे माटे दानीपणे संसारमा रूळे. पूजा, जप विषे पण एकांते धर्म नहिं जे माटे ‘आकर्णितोऽपि माहितोऽपि निरीक्षितोऽपि' (जुओ कल्याणमंदिर स्तोत्र) इत्यादि द्रष्टांतें. ११.
दुहाः तो कोई कहेशे जे एवामां धर्म ज नहिं तो न करीए, ते उपर कहे छे के करो श्युं ? दान करो, जिनपूजा करो, पंचपरमेष्टि जप करो, द्वादश भेद तप करो, शीलसंयमादि क्रिया रात्रिदिन संबंधी ते सर्व करो पण एक जाणवानी वस्तु जे श्री जिनाज्ञानुरूप निश्चयव्यवहारोक्त स्वपरसमयादि भेद ज्ञानोपयोग ते जो वीसराय वा न जणाय तो ते रहित जे तपजपादि करणीनो मद अहंकार ते ‘मान' एटले निरर्थक अथवा ए करणीए मद-पुण्य तेमां तो थाय, अथवा ए करणी ते धणी मुक्ति विना बीजे न जाय अने संसारमा रोळातां दीसे छे, उपयोग विना मदमाता - मतवालाना सिंह छे....
तो शिष्य पूछे छे 'स्वामि ! धर्म ते शुं ?' तत्रोत्तरे कहे छे 'हे शिष्य ! धर्म ते वस्तुनो स्वभाव छे. तेने साधवो ते धर्मसाधन. जो कोइ ‘पहिचाने' कहेता ओळखे - जाणे तो. एटले वस्तुस्वभाव धर्म जो कोई जाणे तो तेने अपर विधिनुं शुं काम ? एटले ते उपयोगधर्मने अन्य उपायनी नियमा नथी.(११)
छंद : ते ज स्वभाव-धर्म द्रढावे छे. परद्रव्य सर्व हेयरूप छे, परंतु उपादेय नही. जे द्रव्य विषे उपादानपणुं नहीं तेना गुणपर्याय विषे पण उपादानपणुं न होय, तें माटे ए क्रिया ते पुद्गलद्रव्यनो पर्याय छे. ते उंची दशाना धणी मुनीश्वर यद्यपि करे छे, तथापि वीतरागभाव थकां, परं(तु) सरागपणे नहीं, जे भणी सराग संयमी देवगति पामे पण मुक्ति नहीं. मुक्ति ते वीतरागभावे, ए विचार भगवतीथी जाणज्यो. ते माटे
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002640 |
| Book Title | Prachin Madhyakalin Sahitya Sangraha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jayant Kothari |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 762 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 11 MB |