Page Text
________________
५४८
प्राचीन मध्यकालीन साहित्यसंग्रह दोहरा ते कहीए छीए. आस्रव अने बंध ते आत्मा नही; केवलज्ञानमय ते आत्मा. 'जो इण भावई' कहेतां ए अध्यवसायें – ए ध्याने – विचारें – अनुचितवने ‘अणुसरई' कहेतां चाले – संमुख थाय – गुरू-आदिकने पूछीने शोचे, तो निर्मल केवल सूर्योदयवेळा - प्रभातवेळा थाय - एटले पूर्वविचारसमये परोक्षानुभव होय तेह ज प्रत्यक्षानुभव थाय.७
केवल – नि:केवल सर्वमलवर्जित – रहित एवा जे शुद्ध सत्तास्थानक, ते अनादि सिद्धस्थानक केवलज्ञान-दर्शनरूपपणे तेहवो छे जे, तेमांहिं सर्व संचरे छे - एटले केवलज्ञान मांहि सर्व ज्ञेय समाय छे; परंतु तेने अतिक्रमीने कोइ पदार्थ जातो नथी -- एटले सर्व द्रव्यनी मर्यादानो स्थानक छे.
छंद : हो जीव ! आस्रव ते ए, जे आ सांप्रत कहीए छीए ते, जे पुद्गलद्रव्य परमाणु घणा मळी स्कंधरूप पर्यायपणे परिणमे. अहो जीव ! ते सहजें ज होय छे - एटले ए पुद्गल द्रव्यनी शक्ति स्वभावें छे, एटले ए पुद्गल-पदार्थना विभावपर्याय ते विभावपरिणमनशक्ति ते ज स्वभावगुण ओघशक्ति स्वभावसहज शक्ति छे. पूरण गलणरूप ते पुद्गलनी; ते देखीने मूढ - अज्ञानी एम मानी ले छे जे पूरण मिलित द्रव्यकर्मवर्गणा तदोदय-कारणोत्पत्ति क्रिया न [ने ?] क्रियानित पूर्व स्कंधपर्याय विव[घ?]टन-नौतन संवरण इत्यादि ए सर्व पुद्गलरचना देखी मूढ – तत्त्वना अजाण एम मानी ले छे जे ए सर्वस्व नामें करी, एहनो कर्ता बीजो कोइ अन्य नहीं, तेह ज भर्मबुद्धि-स्युं आप - आत्मा पुद्गलस्कंध बंधसमयें 'आलुझ्यो' एटले आप बंधाणो. एक क्षेत्रविषये वासो छे जीवपुद्गल बेठो अनादिकालनो एवो विभावपरिणाम ते तुं जाण, जीव, आस्रव.७
दोहा : सातमी आस्रवभावनाएं द्रव्यकर्मवर्गणाने आत्मप्रदेशे आश्रव दीधो ते द्रव्य ते द्रव्यास्रव अने विमोह, विभ्रम, संशयादि रूपें परिणमी जे आ शुद्ध चेतना, तेहनें अज्ञानचेतनपणे कहीए – विभावचेतना कहीए - द्वैतचेतना कहीए - समलचेतना (कहीए) इत्यादि अनेक नाम छे एवो भावकर्मचेतनारूप जे परिणामी तेहनें जे आश्रव दे ते भावास्रव कहीए, जेम जे द्रव्यना गुणपर्याय ते स्वस्व द्रव्यने आश्रयी रहे छे तेम पण बंधसंबंध.
'इह' कहेतां ए, जीवसंवर आपणो, ते कोण आपे ? आपणुं जाणीए एटले आपणो ज स्वसंवेदनोपयोग, तेणें आपणुं स्वरूप जाणीने ते आत्मिक संवर कहीए अने ते पुद्गलनो कहीए - जाणे.
द्रव्यकर्म, पुद्गलवर्ग जाण, तुं संवर ए आपणो आत्म-प्रदेश स्वभावे ज छे, अथवा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002640 |
| Book Title | Prachin Madhyakalin Sahitya Sangraha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jayant Kothari |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 762 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 11 MB |