________________
४१६
प्राचीन मध्यकालीन साहित्यसंग्रह बजार हतुं ने त्यां आखी दुनियानो वेपार चालतो, सं.१६७९मां सेनसूरि (विजयसेन सूरि)ना (हस्तथी) गोपीदासे सुरजमंडन पार्श्वनाथ स्थाप्या.
झवेरी लोक मोज करता अने बीजी कंई पण शोध-वातमा न पडतां हीरा, नंग, पांचे जातनां मोती परखता हता. पन्ना पीरोजा लाल लईने दलाल फरता.
सर्वे पोतपोतानो धर्म पाळी पोतानां षट्कर्म साधता. कोई वेदपाठी. ठाठवाळी भाषाना रचनार, जोतीषी, निमित्तिया, छंद पढनार, वाद करनार वादी, फूल लई फरता माली, फूल मूल दई लेनारा भोगीओ, भांग बूंटनार भंगी, अमल लेनारा रंगी अमलीओ (अफीणना अमलवाळा), कंसारा, घाट घडनार सोनीओ, गुंडा मरजी प्रमाणे सीवनारा दरजी, नंगने जडनारा जडिया, चूडा करनारा दंतारा, चूडीओ पहेरनारी स्त्रीओ एम चोरासी बजारमा जदाजदा वेपार वाणियाओ करता हता. वळी बहु पारसी लोक हता ते रोकडा दमडा लई वेपार करता.
. आम सर्व लोक सुखिया हता. कोई वातनुं दु:ख नहीं हतुं. अंग्रेजी राज्यमा शहेरना लोकने सर्व सुखनी सामग्री हती. शहेरमा घणां कमठाण(?) छे, आकाशनी चांदनी ज्यां रेलाय छे एवी ऊंची हवेलीओ छे ने एना गोखमां नरनारीओ बेसे छे.
देवालयोमां अंबा बहुचरा माताजीनां स्थानो हतां के जेने लोको सन्मानता, विष्णु ने शिवना प्रासादो हता के ज्यां घेरा नादो थता, जैनोना सुंदर प्रासादो हता के जे जोतां आलाद थतो. जैनोनां दहेरामा सुरतमंडन पार्श्वनाथनुं खास देवल, शंखेश्वर (पाच)- उबरवाडीमां, गोडी पार्थ, शांलिनाथनु, आदिनाथy, महावीरनु, चिंतामणि पार्श्वनाथ एम ४२ देवल हतां. विजयदेव(सूरि)न आलय (उपाश्रय) उंचा गोख ने माळवाळु हतुं. विजयानंद(सूरि)नुं आलय उपरांत सागरगच्छनो, खरतरगच्छनो, अंचलगच्छनो, पासचंद, कमलशाखा, कलशशाखा, कत(पुरा)शाखा, आगमगच्छ, पूनमियागच्छ, लुंकागच्छ एम सहुसहु गच्छनां स्थान हतां. चोरासीगच्छना पोतपोताना गच्छवासी हता. संवेगी साधुओ निरुपाधिकपणे आगम वांचता, ने तात्त्विक ग्रंथो पढता. दिगंबरोनां सात देवल हता. आम जैन (धर्म) विख्यात हतो.
___हवे पुराओ वर्णवू छु. गोपीपुरा, साहपुर, हरिपुरा, रूगनाथपुरा, महिधरपुरा, महेझर(!)पुरा, रामपुरा, मंछरपुरा, बेगमपुरा, सलातपुरा, सगरामपुरा, रूस्तमपुरा, सुलतानपुरा, रूदरपुरा, नांनपुरा, नवापुरा, सईयदपुरा, इदरपुरा, एम अढार पुरा छे.
बाग, वन, आराममां मोजी विश्राम लेता. फूलथी महमहता. हरियाळी भूमि हती. बागमा फरता. कारंज (?) ऊंचा ऊठता, ख्यालीओ शेतरंज खेलता. फिरंगी लोकना कमठानमां रागतान थतां.
शहेरमा अढारे वर्ण हता. सुरत सुंदर शहेर हतुं ने तेना पर प्रभुनी महेर हती. नवलाख (!) घरो हतां ने राज कुंपनीनुं हतुं. जेम देख्यु तेम वर्णन कर्यु छे.
हे तपगच्छभानु (आचार्य) ! अही कृपा करी शहेरने पोतानु जाणी आवो. संघ पोतानो मानी अहीं पूज्यजी ! चोमासुं करवा आवो. सं.१८७७ मागशर मासनी (शुद) बीजने दिने दीप
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org