Page Text
________________
प्राचीन मध्यकालीन साहित्यसंग्रह
३२८
खळभळाट थयो हतो. आ बे मुनिने माटे सं. १६७१मां तपागच्छनायक विजयसेनसूरिने गच्छ बहारनो नीचे प्रमाणे पटो काढवो पड्यो हतो :
“छ. स्वस्ति श्री श्री हीरविजयसूरि गुरुभ्यो नमः श्री विजयसेनसूरिभिर्लिख्यते. समस्त साधु साधवी. श्रावक श्राविका योग्यं अपरं उपाध्यायपद श्री लब्धिसागरगणिशिष्य उपाध्याय श्री नेमिसागरगणिनउं उपाध्यायपद पार्छु लीधउं छइ. अनई एभिरा संघातिईं गछनो संबंध टाल्यउ छइ. तथा पं. भक्तिसागरगणि संघाति पणि गछसंबंध टाल्यउ छइ. ए समाचार सहू जाणयो अनइ सर्वत्र जणावयो. सं. १६७१ वर्षे इति भद्रं. छ. "
प्रवचनपरीक्षा - सवृत्ति (भां. ३, पृ.१४४ - १५५). आ एक मोटो ग्रंथ छे. तेमां जैन संप्रदायमा चालता केटलाक जुदाजुदा गच्छोनी परंपरा अने मान्यताना संबंधमां खूब खंडनमंडनात्मक विवेचन करेलुं छे. ए ज ग्रंथने लईने पाटणमां अभयदेवसूरि खरतरगच्छमां थया के नहीं ए संबंधी वाद-विवाद सं. १६१७मां मच्यो हतो. आ ग्रंथना प्रत्युत्तर रूपे खरतरगच्छ तरफथी पण एवी ज कोटिनां लखाणो लखायां हतां. ए बधां लखाणो मोटे भागे संस्कृतमां छे. दाखला तरीके गुणविनये 'उत्सूत्रोद्घाटनकुलक' नवानगरमां रच्युं आ ग्रंथने तेना कर्ताना स्वर्गवास पछी तेना शिष्यो विशेष ममत्वथी स्वीकारी तेनी प्ररूपणा करता हता, तेथी विजयसेनसूरिने एक पटो लखी नीचे प्रमाणे जणाववुं पड्यं हतुं :
“संवत १६७१ वर्षे पोष शुदि १३ सोमे अहम्मदपुरे श्री विजयसेनसूरिभिर्लिख्यते. समस्त तपागछ - समवाय योग्यं. अम्हारी आज्ञापूर्वक मध्यस्थ पांच गीतार्थ बइसी प्रवचनपरीक्षा ग्रंथ सोधाइ तिवार पछी वांचवउ. अन्यथा न वांचवउ. ते प्रीछयो. इति भद्रम्."
आ ग्रंथनी प्रत भांडारकर इन्स्टिट्यूटमां छे तेनुं मूलनाम कर्ताए 'कुपक्षकौशिकसहस्रकिरण' आप्युं हतुं. पण ते जणावे छे के 'प्रवचनपरीक्षा' ए बीजुं नाम हीरविजयसूरिए आप्युं हतुं.
पद्मसागर - धर्मसागरगणिना सहोदर भाई विमलसागरगणिना शिष्य हता. तेमणे स्वोपज्ञ टीका सहित ‘नयप्रकाशाष्टक' (पी. ४, १०२, प्र. हे. ग्रं. पाटण), सं. १६३४मां ‘शीलप्रकाश’ (स्थूलिभद्रचरित्र), सं. १६४५मां 'धर्मपरीक्षा' वेरावळमां (प्र. दे. ला.), सं. १६४६मां सौराष्ट्र राष्ट्रस्थिति मंगलपुर मांगरोळमां रहीने हीरविजयसूरिना वृत्तांत रूपे २३३ श्लोकमां 'जगद्गुरुकाव्य' (प्र. य. ग्रं. नं. १४) अने सं. १६५७मां उत्तराध्ययन सूत्रनी बृहद्वृत्तिमांनी प्राकृत कथाओने संस्कृतमां मूकी पीपाड गाममां 'उत्तराध्ययनकथासंग्रह' (वे. नं. १७०३, खेडा भं.)नी रचना करी. तेमां छेवटे जणाव्युं छे के :
"भट्टा० श्री विजयसेनसूरि आचार्यश्री ६ विजयदेवसूरि राज्ये सं. १६५७ पीपाड़ ग्रामे पं० विमलसागरगणिशि० पद्मसागरगणिनां गणि प्रेमसागर वाक्येन
कथाः कृताः पंडित पद्मसागरैः स्वशिष्य वाक्यप्रणयेन संस्कृताः, पीपाडि पुर्यां जिन पार्श्वनाथकप्रसादतः सत् कुशलाय संत्विमाः. १”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002640 |
| Book Title | Prachin Madhyakalin Sahitya Sangraha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jayant Kothari |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 762 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 11 MB |