________________
५२६
आगम और त्रिपिटक : एक अनुशीलन
[खण्ड : १
दायी परिब्बाजको तेनुपसङ्कमि । अथ खो सकुलुदायी परिब्बाजको भगवन्तं एतदवोच"एतु खो, भन्ते, भगवा । स्वागतं, भन्ते, भगवतो। चिरस्सं खो, भन्ते, भगवा इमं परि. यायमकासि यदिदं इधागमनाय । निसीदतु, भन्ते, भगवा; इदमासनं पञ्जत्तं" ति । निसीदि भगवा पञ्जते आसने । सकुलुदायी पि खो परिब्बाजको अञ्जतरं नीचं आसनं गहेत्वा एकमन्तं निसीदि । एक मन्तं खो सकुलुदायि परिबाजकं भगवा ऐतदवोच
"कायनुत्थ, उदायि, एतरहि कथाय सन्नि सिन्ना, का च पन वो अन्तराकथा विप्पकता" ति ?
"तिद्वतेसा, भन्ते, कथा याय मयं एतरहि कथाय सन्निसिन्ना । नेसा, मन्ते, कथा भगवतो दुल्लभा भविस्सति पच्छा पि सवनाय । पुरिमानि, भन्ते, दिवसानि पुरिमतरानि नानातित्थियानं समणब्राह्मणानं कुतूहलसालायं सन्निसिन्नानं सन्निपतितानं अयमन्तराकथा उदपादि-'लाभा वत, भो, अङ्गमगधानं, सुलद्धलाभा वत, भो, अङ्गमगधानं ! तत्रिमे समणब्राह्मणा सविनों गणिनो गणाचरिया जाता यसस्सिनो तित्थकरा साधुसम्मता बहुजनस्स राजगहं वस्सावासं ओसटा । अयं पि खो पूरणो कस्सपो सङ्घी चेव गणी च गणाचरियो च जाती यसस्सी तित्थकरो साधुसम्मती बहुजनस्स; सो पि राजगहं वस्सावासं ओस खो मक्खलि गोसाली...पे० . अजितो केसकम्बलो.. पकूधो कच्चायनो..... सञ्जयो वेलट. पुत्तो.. निगण्ठो नातपुत्तो सङ्घी चेव... बस्सावासं ओसटो। अयं पि खो समणो गोतमो सङ्घीचेव... वस्सावासं प्रोसटो। को नु खो इमेसं भगवतं समणब्राह्मणानं सङ्घीनं गणीनं गणाचरियानं आजान यसस्सीनं तित्थकरानं साधुसम्मतानं बहुजनस्स सावकानं सक्कतो गरुकतो मानितो पूजितो, कंच पन सावका सक्कत्वा गरुं कत्वा उपनिस्साय विहरन्ती' ति ?
"तत्रेकच्चे एवमाहंसु-'अयं खो पूरणो कस्सपो सङ्घी चेव...'बहुजनस्स; सो च खो सावकानं न सक्कतो न गरुकतो न मानितो न पूजितो, न च पन पूरणं कस्सपं सावका सक्कत्वा गरुकत्वा उपनिस्साय विहरन्ति । भूतपुब्बं पूरणो कस्सपो अनेकसताय परिसाय धम्म देसेति । तत्रज्ञतरो पूरणस्स कस्सपस्स सावको सद्दमकासि-मा भोन्तो पूरणं कस्सपं एतमत्थं पुच्छित्थ, नेसो एतं जानाति ; मयमेतं जानाम, अम्हे एतमत्थं पुच्छथ; मयमेतं भवन्तानं ब्याकरिस्सामा ति । भूतपुब्बं पूरणो कस्सपो बाहा पग्गय्ह कन्दन्तो न ल भतिअप्पसदा भोन्तो होन्तु, मा भोन्तो सद्दम कत्थ । नेते, भवन्ते, पुच्छन्सि, अम्हे एते पुच्छन्ति; मयनेतेसं व्याकरिस्सामा ति । बहु खो पन पूरणस्स कस्सपस्स सावका वादं आरोपेत्वा अपक्कन्ता-न त्वं इमं धम्मविनयं आजानासि, अहं इमं धम्मविनयं आजानामि, किं त्वं इमं धम्मविनयं आजानिस्ससि, मिच्छा पटिपन्नो त्वमसि, अहमस्मि सम्मापटिपन्नो, सहितं मे, असहितं ते, पुरेवचनीयं पच्छा अवच, पच्छावचनीयं पुरे अवच, अधिचिण्णं ते विपरावत्तं आरोपितो ते वादो, निग्नहितोसि, चर वादप्पमोक्खाय निब्बेठेहि वा सचे पहोसी ति । इति पूरणो कस्सपो सावकानं च सक्कतो... उपनिस्साय विहरन्ति । अक्कुट्ठो च पन पूरणो कस्सपो धम्मक्कोसेना' ति।
"एकच्चे एवमाहंसु-'अयं पि खो मक्खलि गोसालो...पे... अजितो केसकम्बलो... पकुधो कच्चायनो सञ्जयो बेलट्ठपुत्तो निगण्ठो नातपुत्तो सङ्घी चेव..... धम्मक्कोसेना' ति।
____Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org