________________
प्रथमं विनयाध्ययनम्
२३ __ तथा क्रोधाद्यसत्यतामुक्त्वा सम्प्रति तदुदयनिरोधार्थमाह । धारयेत् स्वरूपेणावधारयेत्, न तद्वशतो राग-द्वेषं वा कुर्यात् । प्रियं प्रीत्युत्पादकं शेषजनापेक्षया स्तुत्यादि, अप्रियं तद्विपरीतं निन्दाऽऽदि, एवं च साधुभिः प्रियाप्रिये सोढव्ये इति परमार्थः । तृतीयभूतवत् । तथाहि
महत्यपि क्वचिद् रम्ये नगरे मार्युपद्रुते । नृपः पौरजनोपेतोऽत्यर्थं चिन्ताञ्चितोऽभवत् ॥१॥ अन्यदाऽऽगुर्नुपाभ्यर्णं त्रयो मन्त्रविशारदाः । सत्कृता नृपमूचुस्तेऽस्माभिः शान्तिः करिष्यते ॥२॥ कथं ब्रूथेति राज्ञोक्ते तेष्वेको द्रुतमब्रवीत् । सदा संनिहितं मेऽस्ति भूतमेकमलङ्कृतम् ॥३।। सर्वविश्वमनोहारिरूपं स्वैरं भ्रमत्यदः । पुरो गोपुररथ्यासु न द्रष्टव्यं तु तज्जनैः ॥४।। तद् दुष्यति यतो दृष्टं द्रष्टारं विनिहन्ति च । यः पुनस्तं विलोक्याधोमुखः स्यात् स्यादसौ सुखी ॥५॥ मुच्यते चाशु रोगेभ्यः श्रुत्वेत्युक्तं महीभृता । सृतमेतेन भूतेन व्यर्थकोपावकाशिना ।।६।। द्वितीयोऽथावदद् देव ! भूतमद्भुतम् । विकृत्य विकृतं रूपं लम्बोदरधरं परम् ।।७।। एकपादं पञ्चशिर: साट्टहासं भ्रमत्यदः । गायत् नृत्यत् तदालोक्य यो हसत्युत रुष्यति ।।८।। तस्याशु सप्तधाभूय शिरः स्फुटति दुःखिनः । यः पुनर्वन्दते स्तौति पूजयेद् वा तदादृतः ॥९॥ स स्यादारोग्यवांस्तूर्णं राजाऽऽहैतेन मे कृतम् । पुरे यद् विविधा लोका भवेयुनिन्दका अपि ॥१०॥ तृतीयोऽवग् ममास्त्येतत् प्राय एतादृशं हि तत् । प्रियाप्रियविधातारं प्रीणयत्येव तत्परम् ॥११॥ दर्शनादेव रोगेभ्यो मोचयत्येव सत्कृपम् । अनुज्ञया ततो राज्ञः पुरो भ्रामयति स्म तत् ॥१२॥
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org