Page Text
________________
३९०
उत्तरज्झयणाणि-१ भिक्ष्वपमान इति भावः ॥ कथमित्याह-आशीषु दंष्ट्रासु विषमस्येत्याशीविषः आशीविषलब्धिमान् शापानुग्रहसमर्थ इत्यर्थः । यतोऽयमुग्रतपा महर्षि?रवत घोरपराक्रमश्च प्राग्वत् । अतोऽग्नि ‘वा इवार्थं' प्रस्कन्दथेवाक्रमथेव । केव ? पतङ्गसेनेव शलभसन्ततिरिव 'उपमार्थस्यात्रापि गम्यत्वात्' यथा ह्यसौ पतङ्गसेनाग्नौ पतन्त्याशुघातमाप्नोत्येवं भवन्तोऽपीति भावः । ये यूयमनुकम्प्यं भिक्षुकं भक्तकाले भोजनावसरे यत्र दीनादिभ्योऽप्यवश्यं दीयते तत्र दत्वा 'वहेह' त्ति व्यध्यथ ताडयथ । यथा गिरिनखखनने प्रत्युत कतुरेव नखभङ्गवैलक्ष्यादिकमुपपदद्यते, तथा एतत्ताडने भवतामेनाना इत्यर्थ इति । कृत्योपदेशमाह-शीर्षेण मस्तकेनैनं मुनि शरणमुपेताभ्युपगच्छत । को भावः ? शिरसा प्रणामपूर्वकमयमेवास्माकं शरणमिति प्रतिपद्यध्वम् । समागता मिलिताः सर्वजनेन सह यूयं यदीच्छताभिलषत जीवितं धनं वा । नास्मिन् कुपिते जीवितादिरक्षाक्षममन्यच्छरणमस्ति । किमित्यत आह-लोकमप्येष कुपितो दहेद् भस्मसात् कुर्याद् । यदाह वाचक:-'कल्पान्तोग्रानलवत् प्रज्वलनं तेजसैकतस्तेषाम्' । लौकिका अप्याहुः
"न तद्रं यदश्वेषु यच्चाग्नौ यच्च मारुते ।
विषे च रुधिरे प्राप्ते साधौ च कृतनिश्चये" ॥१॥ इति गाथात्रयार्थः ॥२६-२७-२८॥
अथ तत्पतिर्यदचेष्टत, तदाहअवहेडियपिट्ठिसउत्तमंगे पसारियाबाहुअकम्मचिढे । निब्भेरियच्छे रुहिरं वमंते उटुंमुहे निग्गयजीहनित्ते ॥२९॥ ते पासिया खंडिय कठ्ठभूए विमणो विसन्नो अह माहणो सो। ईसिं पसाएइ सभारियाओ हीलं च निंदं च खमाह भंते ! ॥३०॥
अनयोर्व्याख्या–अवहेठितान्यधोनामितानि पृष्टं यावत् सन्ति शोभनान्युत्तमाङ्गानि येषां ते अवहेठितपृष्टसदुत्तमाङ्गास्तान् प्रसारिता बाहवो यैस्ते तथा न विद्यते कर्मणामग्निसमित्प्रक्षेपणादीनां चेष्टा येषां ते तथा ततो द्वन्द्वो प्रसारितबाह्यकर्मचेष्टास्तान् 'निब्भेरिय'त्ति देश्यत्वात् प्रसारितान्यक्षीणि लोचनानि येषां ते तथा तान् । तथा रुधिरं वमतः, तथोर्ध्वमुखान् निर्गतजिह्वा-नेत्रान् ॥ तान् दृष्टवा 'सुब्लोपात्' खण्डिकान् छात्रान् काष्ठभूतानतिनिश्चेष्टान् विमना विषण्णो [अथेति दर्शनान्तरं] ब्राह्मणः स सोमदेवः ऋषि हरिकेशबलं प्रसादयति सभार्यों भद्रापत्नीयुक् कथमित्याह-हीलां चावज्ञां निन्दां च दोषोद्घट्टनं 'खमाह' त्ति क्षमस्व सहस्व भदन्त ! इति गाथाद्वयार्थः ॥२९-३०॥
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002565 |
| Book Title | Agam 43 Mool 04 Uttaradhyayan Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kamalsanyamvijay, Vajrasenvijay |
| Publisher | Bhadrankar Prakashan |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 500 |
| Language | Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_uttaradhyayan |
| File Size | 19 MB |