________________
३६६
उत्तरज्झयणाणि-१ परिक्षिपति तिरस्कुरुत इत्येवंशीलः पापपरिक्षेपी 'आचार्यादीनामिति गम्यम्' । मित्रेभ्योऽप्यास्तामन्येभ्य: कुप्यति । तथा सुप्रियस्यापि वल्लभस्यापि मित्रस्य रहस्येकान्ते भाषते पापकमग्रतः प्रियं वक्ति, पृष्टस्तु दोषमिति भावः ।. तथा प्रकीर्णवादी तत्त्वविचारेऽपि यत्किञ्चिदसम्बद्धभाषीत्यर्थः । 'दुहिल'त्ति द्रोग्धा मित्रस्यापि, द्रोहकर्ता, स्तब्धो लुब्धोऽनिग्रहश्च प्राग्वत् । असंविभागी नान्यैः सह संविभज्य भुङ्क्ते । 'अवियत्त'त्ति अप्रीतिकरः सर्वेषामप्रीत्युत्पादकः । एवंविधदोषवानविनीत इत्युच्यत इति गाथाचतुष्कार्थः ॥६-७-८-९॥ बहुश्रुतहेतुविनीतस्थानान्याह
अह पन्नरसहि ठाणेहिं सुविणीए त्ति वुच्चई । नीयावित्ती अचवले अमाई अकुतूहले ॥१०॥ अप्पं च अहिक्खिवई पबंधं च न कुव्वई । मित्तिज्जमाणो भयई सुयं लद्धं न मज्झई ॥११॥ न य पावपरिक्खेवी न य मित्तेसु कुप्पई । अप्पियस्सावि मित्तस्स रहे कल्लाण भासई ॥१२॥ कलहडमरवज्जए बुद्धे अभिजाइए ।
हिरिमं पडिसंलीणो सुविणीए त्ति वुच्चई ॥१३॥ आसां व्याख्या—अथ पञ्चदशभिः स्थानैः सुविनीत इत्युच्यते । तान्येवाहनीचवर्ती गुरुषु नमनशीलः, यदाह
"नीयं सिज्जं गई ठाणं नीयं च आसणाणि य ।
नीयं च पाए वंदिज्जा नीयं कुज्जा य अंजलिं" ॥१॥ अचपलो नारब्धकार्यं प्रत्यस्थिरः । अमायी गुरुष्ववञ्चकः अकुतूहलो नेन्द्र-जालाद्यवलोकनपरः । 'अल्पशब्दोऽभावार्थे, चोऽवधारणे' ततोऽल्पमेवाधिक्षिपति तिरस्कुरुते नैवं कञ्चनाधिक्षिपतीत्यर्थः । प्रबन्धं च प्रागुक्तं न करोति। मित्रीय्यमाणो भजते मित्रीयितारमुपकुरुते, प्रत्युपकाराक्षमश्च कृतघ्नो न स्यादित्यर्थः । श्रुतं लब्ध्वा न माद्यति मददोषावबोधाद् दर्प न करोति । न च पापपरिक्षेपी न च नैव समित्यादिक्रियासु स्खलितान् गुरून् परिक्षिपति तिरस्कुरुत
१. नीचां शय्यां गतिं स्थानं नीचं चासनानि च ।।
नीचं च पादौ वन्देत नीचं कुर्याच्चाञ्जलिम् ॥१॥
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org