________________
३५६
उत्तरज्झयणाणि-१ तेउक्कायमइगओ उक्कोसं जीवो उ संवसे । कालं संखाईयं समयं गोयम ! मा पमायए ॥७॥ वाउक्कायमइगओ उक्कोसं जीवो उ संवसे ।
कालं संखाईयं समयं गोयम ! मा पमायए ॥८॥ व्याख्या-पृथ्वी कठिनरूपा सैव कायोऽङ्गं पृथ्वीकायस्तमतिशयेन मृत्वा मृत्वा तदुत्पत्तिलक्षणेन गतः प्राप्तोऽतिगतः । उत्कर्षतो जीवः 'तुः पूरणे' संवसेत् तद्रूपतयैवावतिष्ठेत् कालं सङ्ख्यातीतमसङ्ख्योत्सर्पिण्यवसर्पिणीमानमतः समयमपि गौतम ! मा प्रमादी: ॥५॥ आउक्कायमइगओ० ॥६॥ तेउक्काय० ॥७॥ वाउक्काय० ॥८॥ एतास्त्रिस्रोऽपि गाथा: पृथ्वीकायवदवसेयाः ॥
वणस्सइकायमइगओ उक्कोसं जीवो उ संवसे ।
कालमणंतंदुरंतं समयं गोयम ! मा पमायए ॥९॥ स्पष्टा, नवरं कालमन्तमित्यनन्तकायिकापेक्षमनन्तोत्सर्पिण्यवसर्पिणीप्रमाणं प्रत्येकवनस्पतीनां कायस्थितेरसङ्ख्यात्वात् । तथा दुष्टोऽन्तोऽस्येति दुरन्तस्तमिदमपि साधारणापेक्षयैव ते ह्यत्यल्पबोधतया तदुवृत्ता अपि प्रायो न विशिष्टं नरादिभवं लभन्ते । यदागमः
"अस्संखोस्सप्पिणिओसप्पिणीओ एगिदियाण उ चउण्हं ।
___ता चेव उ अणंता वणस्सइए उ बोधव्वा" ॥१॥ समयमित्यादि प्राग्वत् ॥९॥
बेइंदियकायमइगओ उक्कोसं जीवो उ संवसे ।
कालं संखिज्जसन्नियं समयं गोयम ! मा पमायए ॥१०॥ व्याख्या-द्वीन्द्रियाः कृम्यादयस्तमतिगतः कालं सङ्ख्यातसंज्ञितं सङ्ख्यातवर्षसहस्रात्मकमतः समयमित्यादि पूर्ववत्, शेषं स्पष्टम् ॥१०॥
तेइंदियकायमइगओ उक्कोसं जीवो उ संवसे । कालं संखिज्जसन्नियं समयं गोयम ! मा पमायए ॥११॥
१. असङ्ख्योत्सपिण्यवसपिण्य एकेन्द्रियाणां तु चतुर्णाम् ।
ताश्चैव त्वनन्ता वनस्पतेस्तु बोधव्याः ॥१॥
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org