________________
२७०
उत्तरज्झयणाणि-१ सोऽभ्युपेत्य गिरं मातुस्तत्समीपमगाद् द्रुतम् । अवन्दत पदौ तस्य प्राञ्जलिश्चेदमब्रवीत् ॥१०॥ काश्यपो यो भवन्मित्रं विद्यापात्रं द्विजोऽभवत् । सुतस्तस्यास्मि विद्यार्थी भवन्मूलमुपागतः ॥११॥ तात ! विद्याप्रदानेनोपगृहाण प्रसीद माम् । स्वपुत्रमित्रपुत्रेषु सतां स्नेहो न भिद्यते ॥१२॥ इन्द्रदत्तस्तमालिङ्ग्याङ्गजन्मानमिवावदत् । विद्याऽध्ययनयत्नस्ते वत्स ! युक्तः श्रियां निधिः ॥१३॥ परत्रामुत्र विद्या हि सर्वकल्याणहेतवे । निर्विद्यस्य विवेकेन हीनत्वात् पशुतैव हि ॥१४॥ वाङ्मयं सर्ववर्णेषु श्लाघ्यं विप्रे विशेषतः । तविना नैष लभते काणामपि वराटिकाम् ॥१५।। तदधीयस्व सामग्री पुस्तिकाद्यखिलाऽस्ति मे । नि:कलत्रतया किन्तु भोजनं नास्ति मे गृहे ॥१६॥ तदन्तरेणाध्ययनं न हि निर्वाहमश्नुते ।
ऐहिकामुष्मिके कार्य परमानं हि भोजनम् ॥१७|| उक्तञ्च
"आरोग्य-बुद्धि-विनयोद्यम-शास्त्ररागाः, पञ्चान्तरा: पठनसिद्धिकरा भवन्ति ।। आचार्य-पुस्तक-निवास-सहाय-वल्भा; बाह्यास्तु पञ्च पठनं परिवर्धयन्ति" ॥१८॥ कपिलः प्राह पौरेभ्यो भिक्षामादाय नित्यशः । भोजं भोजमधीष्येऽहमिन्द्रदत्तस्ततोऽभणत् ॥१९॥ वत्स ! प्रतिगृहं भिक्षां भ्रमता साध्यते श्रमः । न तु विद्या न नैश्चिन्त्यं विनाऽसौ प्राप्यते यतः ॥२०॥ तत् त्वमागच्छ कोऽपीभ्यः प्रार्थ्यते भोजनाय ते ।। इत्युक्त्वा शालिभद्रस्य गृहे स कपिलोऽगमत् ।।२१।।
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org