________________
अष्टमं कापिलीयमध्ययनम्
साम्प्रतं कपिलमुनिप्रणीततया कापिलीयाख्यमष्टममारभ्यते । इह प्रागध्ययने रसगृद्धित्याग उक्तः, स च निर्लोभस्यैव स्यादिति निर्लोभत्वाभिधायकस्यास्याध्ययनस्य प्रस्तावनाय कपिलर्षिचरित्रमुच्यते
कौशाम्ब्यां पुरि भूपालो जितशत्रुः पुरोहितः । काश्यपाख्योऽस्य सद्विद्यापारदृश्वाऽस्ति सम्मतः ॥१॥ सुयशाश्चास्य भार्याऽऽसीत् कपिलाख्यस्तयोः सुतः । आससाद मृति दैवात् तस्य बाल्येऽपि काश्यपः ॥२।। अदात् तद्वृत्तिमन्यस्य ब्राह्मणस्य धराधिपः । निर्विद्यत्वेन बालस्य पौरोहित्यायवेदिनः ॥३॥ यथाऽभूत् काश्यपः पूर्वं तथाऽभूत् स द्विजस्ततः । अन्यदाऽगाद् धृतच्छत्रोऽश्वारूढ उपतद्गृहम् ॥४॥ तं तथाऽऽडम्बरं राजपथे यान्तं व्यलोकयत् । कपिलाम्बा ततः पत्युः स्मृत्वाऽरोदीन्मुहुर्मुहुः ।।५।। निर्बन्धात् कपिलोऽपृच्छत् ततोऽभाणीत् प्रसूरिति । पुरैवमेव त्वत्तात ऋद्धिविच्छर्दिवानभूत् ॥६॥ त्वमासीस्तस्य निर्विद्यः सुतस्तेन क्षितीशिता । अस्मिंस्तवृत्तिसर्वस्वं न्यधाद् विद्या हि कामधुक् ॥७॥ अहमप्यधीये विद्यामित्युक्ते तनुजन्मना । साऽवग् न मत्सरादत्र कोऽपि त्वां पाठयिष्यति ||८|| श्रावस्ती व्रज तत्रास्ते इन्द्रदत्तः पितुः सुहृत् । मित्रपुत्रतया स त्वां पाठयिष्यत्यसंशयम् ॥९॥
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
