________________
१२१
द्वितीयं परीषहाध्ययनम्
गिरौ तत्र जनान् वीक्ष्य मुदाऽऽरोहावरोहकान् । पृष्ट्वा च ज्ञातवृत्तान्तास्ताः प्रोचुः पृथिवीपती ॥४०॥ अत्र धर्मयशाः साधुः पादपोपगमे स्थितः । तदुपास्ति करिष्यामः सा हि सर्वफलप्रदा ॥४१॥ तौ श्रुत्वेति महीपालौ स्थित्वा तत्र शुभेच्छया । आनर्चतुर्मुनि भक्त्या श्रीखण्डादिविलेपनैः ॥४२।। किं सत्कार-पुरस्कारैरधुनाऽऽत्मन् ! निरर्थकैः ? । परमेष्ठिस्मृतेर्विघ्नो माऽस्त्वसावित्यभावयत् ॥४३॥ अनिच्छन्नपि सम्प्राप महिमां स महीयसीम् । मृतश्चाभूत् सुरः स्वर्गेऽस्याहो ! निर्व्याजपुण्यता ॥४४|| तौ तत्संस्कारमाधायावन्तीराज्यमुपेयतुः ।
अयं परीषहो धर्मयशा इव विषह्यताम् ।।४५।। इत्येकोनविंशे परीषहे धर्मयशो-धर्मघोषकथा ॥३९।।
सत्कारश्च प्रायः प्रज्ञाऽतिशयवतो भवतीति तं सक्रियमाणमुपलभ्य प्रज्ञाविकलो वैक्लव्यं भजेदिति प्रज्ञापरीषहमाह
से नूणं मए पुव्वं कम्मानाणफला कडा ।
जेणाहं नाभिजाणामि पुट्ठो केणइ कण्हुई ॥४०॥ व्याख्या-'से'शब्दोऽथार्थे नूनं निश्चितं मया पूर्व कर्माण्यज्ञानफलानि ज्ञानावरणीयादीनि कृतानि निन्दाऽऽदिभिरर्जितानि । यदुक्तम्___"ज्ञानस्य ज्ञानिनां वाऽपि निन्दा-प्रद्वेष-मत्सरैः ।
उपघातैश्च विनैश्च ज्ञानजं कर्म बध्यते" ॥१॥ येन हेतुनाऽहं नाभिजानामि । पृष्टः केनचिज्जानता स्वयमजानता वा । 'कण्हुई त्ति' कस्मिंश्चित् सूत्रादौ जीवादौ वा ॥४०॥
अह पच्छा उइज्जंति कम्मानाणफला कडा ।
एवमासासि अप्पाणं णच्चा कम्मविवागयं ॥४१॥ व्याख्या-अथेति वक्तव्यान्तरे पश्चादबाधोत्तरकालमुदीर्यन्ते विपच्यन्ते कर्माण्यज्ञानफलानि कृतान्यतस्तद्विघाताय यत्नः कार्यो न तु विषाद एवममुना
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org