________________
संमतितर्कप्रकरणे, काण्ड-१, गाथा-२७
४५
सर्वे भावा न कार्यरूपं न वा कारणरूपं किन्तु केवलं द्रव्यरूपं ब्रह्मरूपं वेत्यद्वैतवादरूपं वेदान्तादीनां मतम् ।
सर्वे एते वादा एकान्ताभ्युपगमे सति मिथ्यारूपाः, व्यवहारलोपप्रसङ्गात् । गाथायां नियमेनेत्युक्तत्वात कथञ्चिदभ्युपगमे सम्यग्वादा एते इत्युक्तं भवति, यत उत्पाद-व्ययध्रौव्यात्मके वस्तुस्थितौ तद् वस्तु तत्तदपेक्षया कार्यमकार्यं च, कारणमकारणं च, कारणे कार्य पिण्डरूपेन सञ्च आकाररूपेण असञ्च, कारणं कार्यकाले विनाशवदविनाशवञ्च तथैव प्रतीतेरन्यथा चाऽप्रतीतेः ।।२७।।
અવ. સાપેક્ષપણું હોય તો જ સમ્યગ્દર્શન છે અને જ્યાં સાપેક્ષતા નથી તે મિથ્યાદર્શન છે, એ વસ્તુનું કેટલાક પ્રસિદ્ધવાદો દ્વારા સ્પષ્ટીકરણगाथा : इहरा समूहसिद्धो परिणामकओ ब्व जो जहिं अत्थो ।
ते तं च ण तं तं चेव व त्ति नियमेण मिच्छतं ।। २७ ।। छाया : इतरथा समूहसिद्धः परिणामकृतो वा यो यत्र अर्थः ।
ते तच्च न तत्तदेव वा इति नियमेन मिथ्यात्वम्।। २७ ।। अन्वयार्थ : इहरा = अन्य शर्त समूहसिद्धो = समूथी उत्पन्न थये
व्व = अथवा परिणामकओ = प२ि५॥म वडे ४२ये जो जहिं अत्थो = या हे आर्य ते तं च = ते १२९॥ आर्यस्व३५ छ-१, ण तं = ते ॥२४अर्थ २१३५ नथी-२, तं चेव व त्ति = अथवा ते ते २१३ ४ छ (अमिन छ)-3 सेम नियमेण = निश्ये मानते
मिच्छत्तं = मिथ्यात्व. ગાથાર્થ: પ્રથમ કહ્યું તેથી વિરુદ્ધ રીતે માનીએ, એટલે કે અવયવોના સમૂહરૂપ અથવા પરિણામરૂપ अर्थ, ४ १२५मां थाय छ, (૧) તે કારણ જ કાર્યસ્વરૂપે છે અર્થાત્ સત્કાર્યવાદ, અથવા (૨) તે કારણ કાર્યસ્વરૂપે નથી પણ ભિન્ન છે અર્થાત્ અસત્કાર્યવાદ, અથવા (3) आर्य भने ॥२९॥ अभिन्न ४ छ अथात् अद्वैतवाद मेम ४ २.iतथी मानj, ते मिथ्यात्५. छ. (२७)
Jain Education International 2010_02
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
