Agam 25 Prakirnak 02 Atur Pratyakhyan Sutra

SR No.: 002562
Original Sutra Author: Veerbhadra Gani
Author: Kirtiyashsuri
Publisher: Sanmarg Prakashan
Publication Year: 2010
Total Pages: 400
Language: Prakrit, Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, F000, & F020
File Size: 11 MB

Page 93

५२
आतुरप्रत्याख्यानप्रकीर्णकम् गा. २३
रागं बंधं पओसं च हरिसं दीणभावयं । उस्सुगत्तं भयं सोगं रइं. अरइं च वोसिरे ।।२३।। रागं बन्धं प्रद्वेषं च हर्ष दीनभावताम् ।
उत्सुकत्वं भयं शोकं रतिमरतिं च व्युत्सृजामि ।।२३।। भक प्रतिपन्नानशनश्चान्यदपि किमभिधत्त इत्याह - रागमभिष्वङ्गं, बन्धहेतुत्वाद्वन्धं रागलक्षणं बन्धमित्यर्थः । बन्धशब्दः प्रतिपदं योज्य: । प्रद्वेषणं प्रद्वेषस्तं च बन्धं मत्सरमित्यर्थः । हर्षणं हर्षः स्वजनमेलापकादौ सङ्घमेलापकादौ वा मम महती पूजा भविष्यतीति । दीनभावस्य भावो दीनभावता, तां प्रत्यनीकापमानादौ । उत्सुकस्य भावः उत्सुकत्वं पीडोत्पत्तौ झटित्येव यदि म्रियेऽहमित्येवंरूपम् । भयं देवाद्युपसर्गे सति, शोकमिष्टवियोगादौ, रतिं तथाविधानन्दरूपां मनोज्ञशब्दादौ, अरतिं च नोकषायमोहनीयोदयजचित्तविकारोद्वेगलक्षणं परीषहोपसर्गादौ व्युत्सृजामीत्यर्थः ।।२३।।
सोम0 अथ प्रतिपन्नानशनः किमभिधत्त इत्याह - रागं अभिष्वङ्गं किम्भूतम् ? बन्धहेतुत्वाद् बन्धं तथा प्रकर्षेण द्वेषः प्रद्वेषो मत्सर इत्यर्थः तं च किम्भूतम् ? बन्धं बन्धहेतुं, बन्धशब्दः पदद्वयेऽपि योज्यते राग-द्वेषयोर्द्वयोरपि बन्धनत्वात्, तथा प्रहर्षणं प्रहर्षः स्वजनमेलापकादौ सङ्घमेलापकादौ वा मम महती पूजा भविष्यतीति प्रमोदः, दीनो भावो मानसाध्यवसायो यस्यासौ दीनभावो दीनभावस्य भावो दीनभावता तां प्रत्यनीकापमानादौ दैन्यमित्यर्थः । उत्सुकस्य भाव उत्सुकत्वम्, पीडोत्पत्तौ शीघ्रमेव यदि म्रियेऽहं तदा वरमित्येवंरूपं, भयं देवाद्युपसर्गे सति, शोकमिष्टवियोगादौ, रतिं मनोऽभिमतक्षेत्रस्थानादिविषयाम्, अरतिं चानभिमतक्षेत्रादिविषयां चित्तोद्वेगलक्षणां व्युत्सृजामि त्यजामीत्यर्थः ।।२३।।
गुण रागमभिष्वङ्गं बन्धहेतुत्वाद् बन्धं, रागलक्षणं बन्धमित्यर्थः । बन्धशब्दः प्रतिपदं योज्यः । प्रद्वेषं मत्सरं, हर्षः स्वजनमेलापकादौ मे महती पूजा भाविनी, दीनभावता तां प्रत्यनीकापमानादौ । उत्सुकत्वं पीडोत्पत्तौ झटित्येव यदि म्रियेऽहमित्येवंरूपं, भयं देवाधुपसर्गे सति, शोकमिष्टवियोगादौ, रतिं मनोज्ञराज्यादौ, अरतिं च चित्तोद्वेगलक्षणां व्युत्सृजामि ।।२३।।

Translation AI Generated

52
Aaturpratyakhyanaprakirnakam Ga. 23
I abandon attachment, bondage, hatred, joy, humility, anxiety, fear, sorrow, attraction, and aversion. ||23||
Ragam bandham pradvēṣam ca harṣa dīnabhavataam |
Utsukatvambhayam śokam ratimaratim ca vyutsṛjāmīti ||23||
Bhak pratipannānāśanaścānyadapi kim abhidhattityāha - Rāgam abhiṣvaṅgam, bandhahetutvād bandham rāgalakṣaṇam bandhamityarthaḥ | Bandhaśabdaḥ pratipadam yojyaḥ | Pradvēṣaṇam pradvēṣastam ca bandham matsara ity arthaḥ | Harṣaṇam harṣaḥ svajanamelāpakādau saṅghamelāpakādau vā mama mahatī pūjā bhaviṣyatīti | Dīnabhavasyā bhāvo dīnabhavata, tāṁ pratyaneekāpamānādau | Utsukasyā bhāvaḥ utsūkatvam pīḍotpattau jhatityeva yadi mriye'hamityevamrūpam | Bhayan devādyupasarge sati, śokamiṣṭaviyogādau, ratim tathavi dhānandarūpāṁ manojñaśabdādau, aratim ca nokaṣāyamohanīyodayajacittavikāro dvegalakṣaṇam pariṣahopasargādau vyutsṛjāmītyarthaḥ ||23||
Soma0 Athā pratipannānāśanaḥ kim abhidhattityāha - Rāgam abhiṣvaṅgam kim bhūtam? Bandhahetutvād bandham tatha prakarṣeṇa dvēṣaḥ pradvēṣo matsara ity arthaḥ tam ca kim bhūtam? Bandham bandhahetum, bandhaśabdaḥ padadvaye'pi yojyate rāga-dvēṣayordvayo rapi bandhanatvāt, tatha praharṣaṇam praharṣaḥ svajanamelāpakādau saṅghamelāpakādau vā mama mahatī pūjā bhaviṣyatīti pramodaḥ, dīno bhāvo mānasādhyavāsayo yasya asau dīnabhavō dīnabhavasyā bhāvo dīnabhavata tāṁ pratyaneekāpamānādau dainyamityarthaḥ | Utsukasyā bhāva utsūkatvam, pīḍotpattau śīghrameva yadi mriye'ham tadā varamityevamrūpam, bhayan devādyupasarge sati, śokamiṣṭaviyogādau, ratim mano'bhimatakṣetra sthānādiviṣayām, aratim cānābhimatakṣetraādiviṣayāṁ cittodvegalakṣaṇāṁ vyutsṛjāmī tyajāmītyarthaḥ ||23||
Guṇa Rāgam abhiṣvaṅgam bandhahetutvād bandham, rāgalakṣaṇam bandhamityarthaḥ | Bandhaśabdaḥ pratipadam yojyaḥ | Pradvēṣam matsaraṁ, harṣaḥ svajanamelāpakādau me mahatī pūjā bhāvinī, dīnabhavata tāṁ