Agam 25 Prakirnak 02 Atur Pratyakhyan Sutra

SR No.: 002562
Original Sutra Author: Veerbhadra Gani
Author: Kirtiyashsuri
Publisher: Sanmarg Prakashan
Publication Year: 2010
Total Pages: 400
Language: Prakrit, Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, F000, & F020
File Size: 11 MB

Page 126

खण्ड:-१ गा. ६४
महाव्रताङ्गीकारात् कृततप:खेदः । द्वितीयं सर्वत्र समितगुप्तत्वात्संयतोऽस्मि प्रतिनिगृहीतेन्द्रियः, अत: ममैवंविधस्य सतः किं प्रतिबन्धेनाहाराभिलाषेण वा किं तत्सर्वमपि व्युत्सृजामि । एतत्समासेन संक्षेपेण भणितमित्यर्थः ।।३।।
सोम० अथ स क्षपको विज्ञाताराधनाफलः किं चिन्तयन् सर्वं व्युत्सृजतीत्याह - प्रथमं तावदहं श्रमणः कृतमहाव्रताङ्गीकारो तपः-संसारखेदरूपेण श्रम् च खेदतपसोरिति धात्वन्वर्थेन युक्तः, द्वितीयं सर्वत्र समितगुप्तत्वात् संयतोऽस्मि निगृहीतेन्द्रिय इत्यर्थः, अतो ममैवंविधस्य सतः किं प्रतिबन्धेनाहाराभिलाषेण वा किं ततः सर्वमप्येतद् व्युत्सृजामि त्यजामि । संक्षेपेणैतत् क्षपकभावनास्वरूपं भणितं प्रोक्तमित्यर्थः ।।६३।।
गुण एवं विज्ञाताराधनाफल: कया वासनया सर्वं व्युत्सृजतीत्याह - प्रथमं तावदहं श्रमणो महाव्रताङ्गीकारात् कृततपःखेदः । द्वितीयं सर्वत्र समितगुप्तत्वात् संयतोऽस्मि निगृहीतेन्द्रियः । ततः ममैवंविधस्य सतः किं प्रतिबन्धेनाहाराभिलाषेण वा किं तत्सर्वमपि व्युत्सृजामि, एतत्समासेन भणितमित्यर्थः ।।६३।।
लद्धं अलद्धपुव्वं जिणवयणं सुभासियं अमयभूयं । गहिओ सुग्गइमग्गो नाहं मरणस्स बीहेमि ।।६४।। लब्धमलब्धपूर्वं जिनवचनं सुभाषितममृतभूतम् ।
गृहीतः सुगतिमार्गो नाहं मरणाद्विभेमि ।।६४।। भुवः अथ क्षपको भावनां भावयन्निदमाह - लब्धं प्राप्तमलब्धपूर्वमप्राप्तपूर्वं पुराऽस्मिन् भवे परिभ्रमता मया न कदाचिदाराधनावस्तु अनुभूतमित्यर्थः । किं विशिष्टमित्याह - जिनवचने सिद्धान्ते सुष्टु अतिशयेन भाषितं प्रतिपादितं जिनवचनसुभाषितम् । पुनः कथंभूतम् ? अमृततुल्यम् देवभोज्यतुल्यम् । अथवा जिनवचनसुभाषितमेव विशेष्यपदं तदपि अलब्धपूर्वम् । उक्तञ्च -
सुलहा सुरालयसिरी रयणायरमेहलामही सुलहा ।
निव्वुइसुहजणियरुई जिणवयणसुई जए दुलहा ।।१।। तथा अमृतभूतम् अमृततुल्यं परमसुखहेतुत्वाद्वलिपलितजराविघातकत्वाच्च । अत एव च गृहीतो लब्धः सुगतिमार्गो मोक्षमार्गो नाहमिदानीं मरणाद्विभेमीत्यर्थः ।।६४।।

Translation AI Generated

**Chapter 1, Verse 64**

**Commentary:**

The क्षपक (a person who has renounced the world) contemplates and says: "I, a श्रमण (a renunciant), have accepted the महाव्रत (the five great vows) and have experienced the sorrow of the world (संसारखेद). Secondly, I am restrained (संयतो) with my senses controlled (निगृहीतेन्द्रिय) due to the constant practice of समितगुप्त (the vow of non-attachment). Therefore, for me, who am like this, what is the need for any restrictions (प्रतिबन्ध) or desires for food (आहाराभिलाष)? I renounce all of this. This is the essence of the क्षपक's contemplation."

**Verse 64:**

"I have obtained the Jinavacana (the teachings of the Jinas), which is unparalleled and like nectar. Having embraced the path of liberation, I do not fear death."

**Commentary:**

The क्षपक further contemplates and says: "I have obtained (लब्धं) the Jinavacana (the teachings of the Jinas), which was previously unattainable (अलब्धपूर्वं). In my past lives, I never experienced such teachings. What is special about it? It is well-spoken (सुभाषितं) and profound (अतिशयेन भाषितं). How is it like that? It is like nectar (अमृतभूतं), like food for the gods (देवभोज्यतुल्यम्). Or, the Jinavacana itself is the special thing, and it is also unparalleled (अलब्धपूर्वम्). As it is said:

"The wealth of the gods, the splendor of the palaces, the riches of the earth, all are easily attainable. But the Jinavacana, the teachings of the Jinas, is difficult to obtain."

Also, it is like nectar (अमृतभूतं) because it is the cause of supreme happiness (परमसुखहेतुत्वात्) and destroys old age and death (वलिपलितजराविघातकत्वाच्च). Therefore, I have embraced (गृहीतो) the path of liberation (सुगतिमार्गो) and I do not fear death (मरणाद्विभेमीत्यर्थः)."