SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 127
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ जैन परम्परा में ध्यान का स्वरूप (१०८) तीन मूढ़तायें - १- देवमूढ़ता, २- गुरुमूढ़ता, ३- लोक मूढ़ता । आठ मद - १- जाति मद, २- कुल मद, ३- बलमद, ४- लाभमद, ५- ज्ञान मद, ६- तपभद, रूपमद, ऐश्वर्य मद । आठ शंकायें - १- शंका, २- कांक्षा, ३ प्रशंसा, ५- निन्दा, ६ छह अनायतन - १ - मिथ्यादर्शन, २- मिथ्याज्ञान, ३- मिथ्याचारित्र, ४- मिथ्यादृष्टि, ५- मिथ्याज्ञानी, ६- मिथ्याचारित्री |विचिकित्सा, ४- अन्यदृष्टि अस्थिरीकरण, ७- अवात्सल्य, ८- अप्रभावना | सम्यग्दर्शन के पाँच अतिचार शंका, २ सम्यग्दर्शन के पाँच अतिचार इस प्रकार से हैं १कांक्षा, ३- त्रिचिकित्सा, ४- मिथ्यात्त्रियों को प्रशंसा ५- मिथ्यादृष्टियों का संस्तव । ... सम्यग्ज्ञान सम्यग्दर्शन के लिए जिन तत्वों पर श्रद्धान अपेक्षित है उनको विधिवत् अर्थात् सही रूप में है । X अर्थात् अनेक धर्मयुक्त 'स्व' तथा 'पर' सम्यग्ज्ञान है । अपने स्वरूप को जानना हो ग्दर्शन के बिना सम्यग्ज्ञान का होना असम्भव है 14 सम्यग्ज्ञान के तीन दोष हैं १- संशय, २- विपर्यय, ३ अर्थात् विश्वास करना जानना ही सम्यग्ज्ञान पदार्थों को जानना ही सम्यग्ज्ञान है । सम्य अनध्यवसाय | इन तीनों मूलाचार प्रदीप ५/८५ योगशास्त्र २ / १७ x नाणेण जाणइ भावे । ( उत्तराध्ययन सूत्र २८ / ३५ ] * स्वापूर्वाथं व्यवसायात्मकं ज्ञानं प्रमाणम् । ( प्रमेय रत्नमाला १ ) 4 सम्यग्ज्ञानं कार्यं सम्यक्त्वं कारणं वदन्ति जिनाः । ज्ञानाराधनमिष्टं सम्यक्त्वानन्तरं तस्मात् ॥ कारणकार्यविधानं समकालं जायमानयोरपि हि । दीपप्रकाशयोरिब, सम्यक्त्वज्ञानयोः सुघटम् ।। ( पुरुषार्थं सिद्धयुपाय ३३,३४)
SR No.002540
Book TitleJain Parampara me Dhyana ka Swaroop
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSima Rani Sharma
PublisherPiyush Bharati Bijnaur
Publication Year1992
Total Pages278
LanguageSanskrit
ClassificationBook_Devnagari & Yoga
File Size10 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy