Agam 40 Mool 01 Aavashyam Sutra Niryukti Part 01

SR No.: 002521
Original Sutra Author: Haribhadrasuri, Bhadrabahuswami
Publisher: Bherulal Kanhiyalal Kothari Religious Trust
Total Pages: 340
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size: 14 MB

Page 91

नावश्यक-हारिभद्रीयवृत्तिः आवश्यकम्-अवश्यकर्त्तव्यं संयमव्यापारनिष्पन्न तस्मिंश्च निरतिचारः सन्निति १२ । शीलानि च प्रतानि च शीलनतानि शीलानि-उत्तरगुणाः व्रतानि-मूलगुणाः तेषु च अनतिचार इति १३ । क्षणलवग्रहणं कालोपलक्षणं, क्षणलवादिषु संवेगभावनाध्यानासेवनतश्च बध्यते १४ । तथा तपस्त्यागयोर्बध्यते, यो हि यथाशक्त्या तपः आसेवते त्यागं च यतिजने विधिना करोति १६ । व्यावृतभावो वैयावृत्त्यं, तच्च दशधा, तस्मिन्सति बध्यते १७ । समाधिः-गुर्वादीनां कार्यकरणेने स्वस्थतापादनं समाधौ च सति बध्यते १८ । तथा अपूर्वज्ञानग्रहणे सति श्रुतभक्तिः श्रुतबहुमानः, स च विवक्षितकर्मबन्धकारणमिति १९ । तथा प्रवचनप्रभावनता 'च, सा च यथाशक्त्या मार्गदेशनेति २० । एवमेभिः कारणैः अनन्तरोक्तैः तीर्थकरत्वं लभते जीव इति गाथात्रयार्थः ॥ १७९-१८०-१८१॥ पुरिमेण पच्छिमेण य एए सम्वेऽवि फासिया ठाणा।मझिमएहिं जिणेहिं एक दो तिणि सव्वे वा ॥१८२॥
गमनिका-पुरिमेण पश्चिमेन च एतानि-अनन्तरोक्तानि सर्वाणि स्पृष्टानि स्थानानि, मध्यमैजिनः एक खे त्रीणि सर्वाणि चेति गाथार्थः॥ १८२॥ आह-तं च कहं वेइज्बइ ? अगिलाए धम्मदेसणाईहिं । बज्झइ तं तु भगवओ तइयभवोसकहताणं ॥१८३॥ ___ गमनिका -तच तीर्थकरनामगोत्रं कर्म कथं वेद्यत इति, अग्लान्या धर्मदेशनादिभिः, बध्यते तत्तु भगवतो यो
* यथाशक्ति (स्यात् ). + करणद्वारेण. भवस्तस्मात् तृतीयं भवमवसर्य, अथवा बध्यते तत्तु भगवतस्तृतीयं भवं प्राप्य, ओसकइत्ताणंति-तस्थिति संसारं वाऽवसयेति, तस्य छुत्कृष्टा सागरोपमकोटीकोटिबन्धस्थितिः, तञ्च प्रारम्भबन्धसमयादारभ्य सततमुपचिनोति, यावदपूर्वकरणसंख्येयभागैरिति, केवलिकाले तु तस्योदय इति गाथार्थः॥१८॥ तत्कस्यां गतौ बध्यत इत्याहनियमा मणुयगईए इत्थी पुरिसेयरो य सुहलेसो। आसेवियपहुलेहिं वीसाए अण्णयरएहिं ॥ १८४ ॥
गमनिका-नियमात् मनुष्यगतौ बध्यते,कस्तस्यां बभातीत्याशयाह-स्त्री पुरुष इतरो वेति-नपुंसक (कः), किं सर्व एव?, नेत्याह-शुभा लेश्या यस्यासौ शुभलेश्या, स 'आसेवितबहुलेहि' बहुलासेवितैः-अनेकधाऽऽसेवितैरित्यर्थः, प्राकृतशैल्या पूर्वापरनिपातोऽतत्रिं, विंशत्या अन्यतः स्थानैनातीति गाथार्थः ॥ १८४ ॥ कथानकशेषमिदानीम्-बाहुणा वेयाय. बकरणेण चकिभोगा णिवत्तिया, सुबाहुणा वीसाश्मणाए बाहुबलं निबत्तिअं, पच्छिमेहिं दोहिं ताए मायाए इस्थिनामगोतं कम्ममजितंति, ततो अहाउअमणुपालेत्ता पंचवि कालं काऊण सबसिद्धे विमाणे तित्तीससागरोवमठिइया देवा
बाहुना वैयावृत्यकरणेन चक्रिभोगा निवर्तिताः, सुबाहुना विश्रामणया बाहुबलं निर्वर्तितं, पश्रिमाभ्यां द्वाभ्यां तया मायया सीनामगोत्रं कर्म भर्जितमिति, ततो यथायुष्कमनुपाल्य पञ्चापि कालं कृत्वा सर्वार्थसिद्धे विमाने प्रयस्त्रिंशत्सागरोपमस्थितिका देवाः * करणं. + पच्यते. .तकंच. बाहुगावि. पवैयावृत्य.. वीसावणाए. उपवण्णा, तत्थवि अहाउयं अणुपालेत्ता पढमं वइरणाभो चइऊण इमीसे ओसप्पिणीए सुसमसुसमाए वइकताए सुसमाएवि सुसमदुसमाएवि बहुवीइक्कंताए चउरासीइए पुबसयसहस्सेसु एगूणणउए य पक्खेहि सेसेहिं आसाढबहुलपक्खचउत्थीए उत्तरासाढजोगजुत्ते मियंके इक्खागभूमीए नाभिस्स कुलगरस्स मरुदेवीए भारियाए कुच्छिसि गम्भत्ताए उव. वण्णो, चोईस सुमिणा उसभगयाईआ पासिय पडिबुद्धा, नाभिस्स कुलगरस्स कहेइ, तेण भणियं-तुब्भ पुत्तो महाकुलकरो भविस्सइ, सक्कस्स य आसणं चलियं, सिग्धं आगमणं, भणइ-देवाणु पिए ! तव पुत्तो सयलभुवणमंगलालओ पढमराया पढमधम्मचक्कवट्टी भविस्सइ, केई भणंति-बत्तीसपि इंदा आगंतूण वागरेंति, ततो मरुदेवा हट्टतुष्ठा गम्भ वहइत्ति । अमुमेवार्थमुपसंहरन्नाहउववाओ सव्वहे सव्वेसिं पढमओ चुओ उसभो । रिक्खेण असाढाहिं असाढयहुले चउत्थीए ॥१८५॥ गमनिका-उपपातः सर्वार्थ सर्वेषां संजातः, ततश्च आयुष्कपरिक्षये सति प्रथमश्नच्युतो ऋषभ ऋक्षेण-नक्षत्रेण आषा
१ उत्पमाः, तत्रापि यथायुरनुपाल्य प्रथमं वज्रनाभञ्युत्वा अस्या भवसर्पिण्याः सुषमसुषमायां व्यतिक्रान्तायां सुषमायामपि सुषमदुष्पमायामपि बहुग्यतिकान्तायां चतुरशीती पूर्वशतसहस्त्रेषु एकोननवतौ च पक्षेषु शेषेषुआषाढकृष्णपक्षचतुर्थी उत्तराषाढायोगयुक्ते मृगाके इक्ष्वाकुभूमौ नाभेः कुलकरस्य मरुदेव्या भार्यायाः कुक्षौ गर्भतयोत्पमः, चतुर्दश स्वमान् ऋषभगजादिकान् दृष्ट्वा प्रतिबुद्धा, नाभये कुलकराय कथयति, तेन भणितं-तव पुत्रो महाकुलकरो भविष्यति, वाक्रस्य चासनं चलितं, शीघ्रमागमनं, भणति-देवानुप्रिये ! तव पुत्रः सकलभुवनमङ्गलालयः प्रथमराजः प्रथमधर्मचक्रवर्ती भविष्यति, केचिद् भणन्ति-द्वात्रिंशदपि इन्दा मागत्य व्यागृणन्ति, ततो मरुदेवी इष्टतुष्टा गर्भ वहतीति. * मरुदेवण. + चउद्दस०. नाभिकुल.. •णुपिया.