Agam 40 Mool 01 Aavashyam Sutra Niryukti Part 01

SR No.: 002521
Original Sutra Author: Haribhadrasuri, Bhadrabahuswami
Publisher: Bherulal Kanhiyalal Kothari Religious Trust
Total Pages: 340
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size: 14 MB

Page 77

मापायक-हारिभद्रीपवृत्तिः सा चंदणकंथा जाता, अण्णदा असिवे वासुदेवेण ताडाविया, जाव तं चेव सभं ण पूरेति, तेण भणि-जोपह भेरि, दिट्ठा कंथीकता, सो भेरिवालो ववरोविओ, अण्णा भेरी अहमभत्तेणाराहइत्ता लद्धा, अण्णो भेरिवालो कओ, सो आय
क्वेण रक्खति, सो पूइतो-जो सीसो सुत्तत्थं चंदणकथांव परमतादीहिं । मीसेति गलितमहवा सिक्खितमाणी ण सो जोग्गो॥१॥ कंथीकतसुत्तत्थो गुरूवि जोग्गो ण भासितबरस । अविणासियसुत्तत्था सीसायरिया विणिहिटा ॥२॥२॥
इदानी चेटयुदाहरणम्-संतपुरे जुण्णसेठिधूता, गवगस्स य सेहिस्स धूआ, तासिं पीई, तहवि से अत्थि घेरो अम्हे एएहिं उबहिताणि, ताओ अण्णा कयावि मन्जितुं गताओ, तत्थ जा साणवगस्स धूआ, सा तिलगचोदसगेणं अलंकारेण अलंकिआ, सा आहरणाणि तडे ठवेत्ता उत्तिण्णा, जुण्णसेठिधूआ ताणि गहाय पधाविता, सा वारेति, इतरी अकोलेती गता, ताए मातापितीणं सिह, ताणि भणंति-तुहिका अच्छाहि, णवगस्स धूआ ण्हाइत्ता णियगघरं गया, अम्मापिह
सा (भेरी) चन्दनकन्था जाता, अभ्यदाऽशिवे वासुदेवेन तासिता, यावसा सभामपि न पूरयति, तेन भणितं-पश्यत मेरी, स्टा कम्पीकृता, स भेरीपासो व्यपरोपितः, मन्या भेटमभक्तनाराध्य लब्धा, भन्यो भेरीपालक कृता, सामरक्षेण रक्षति, स पूजित:-पः शिष्यः सूत्रार्थ चन्दनकन्यामिव परमतादिभिः । मिश्रयति गलितमथवा शिक्षितमानी, न स योग्यः ।।कम्पीकृतसूत्रार्थों गुरुरपि योग्यो म भाषितम्यस्य (अनुयोगस) भविनाशितसूत्रार्थाः शिष्याचा विनिर्दिष्टाः ।। २ वसन्तपुरे जीर्णश्रेडिदुहिता, मवकस्य च श्रेहिनः दुहिता, तयोः प्रीतिः, तथापि तयोरम्ति वैरं वयमेतैर्तितानि, ते मन्यदा कदाचिन्मरतुंगते, तत्र या सा नवकस्य दुहिता, सा तिलकचतुर्दशकेन अलकारेणापता, साऽऽभरणानि तटे स्थापयित्वाऽवतीर्णा, जीर्णश्रेडिदुहिता तानि गृहीत्वा प्रभाविता, सा वारयति, इतराकोशम्ती गता, तया मातापितृभ्यां शिष्टं, तो भणत:-तूष्णीका तिह, नवस्य दुहिता जास्या निजगृहं गता, मातापितृला * कन्धाकया. + वालमो. + आवरेण. कंध व. साहइ, तेहिं मग्गिय, ण देति, राउले ववहारो, तत्थ णस्थि सक्खी, तस्थ कारणिया भणंति-घेडीओ पाहिजंतु, तेहिं वाहिता भणिता-जति तुझच्चयं ता आविंध, ताहे सा जुण्णसेहिचेडी जं हत्थे तं पाए, ण जाणति, तं च से असिलिई, ताहे तेहिं णाअं-जहा एयाई इमीसे ण होति, ताहे इतरी भणिआ-तुमे आविंध, ताए कमेण आविद्धं, सिलिटुंच से जायं, भणिया य-मेल्लाहि, ताए तहेव णिचं आमुचंतीए पडिवाडीए आमुकं, ताहे सो जुण्णसेट्ठी डंडिनो । जहा सो एगभवि मरणं पत्तो, एवायरिओवि जे अण्णत्थ तं अण्णहिं संघाडेति, अण्णवत्तबाओ अण्णत्थ परवेति उस्सग्गादिआओ, एवं सो संसारदंडेण दंडिजति, तारिसस्स पासे ण सोतवं, जहा सा चेडी जसं पत्ता, एवं चेवायरिओ जो ण विसंवाएति, तेण अरिहंताणं आणा कता भवति, तारिसस्स पासे सोयब। एस्थ गाथा-अत्थाणस्थनिउत्ताऽऽभरणाणं जुण्णसेहिधूअवाणि
कथयति, ताम्यो मार्गित, न दत्ता, राजकुले व्यवहारः, तत्र मास्ति साक्षी, सत्र कारणिका भणन्ति-व्यौ भ्याट्रियता, सेहित्य भणिता-पदि तावकीनं तिलकचतुर्दशकं तदा परिधेहि, तदा सा जीर्णश्रेहिचेटी यत् हस्ते (हस्तसम्बन्धि) तत् पादे (परिदधाति), म जानाति, तब तस्या असिष्टं, तदा तैतिं-यथैताम्यस्था न भवन्ति, तदेतरा भणिता-वं परिधेहि, तया क्रमेक परिहित, लिष्टं च तस्या जातं, भणिता च-मुख, तथा तथैव नित्यमामुशन्स्या परिपाया आमुक्त, तदा स जीर्णश्रेष्ठी दण्डितः। यथा स एकभविकं मरणं प्राप्तः, एवमाचार्योऽपि यत् (सूत्रं) अन्यत्र (उत्सर्गादौ) तद् अन्यत्र (अपवादादी) संघातयति, अन्यवक्तव्यता अन्यत्र प्ररूपयति उत्सर्गादिकाः, एवं स संसारदण्डेन दण्ज्यते, तारशस्य पार्थे न श्रोतव्यं, यथा सा चेटी यशः प्राप्ता, एवमेवाचार्यो यो न विसंवादयति, तेनाहता आज्ञा कृता भवति, ताशस्य पार्श्वे श्रोतव्यं । मन गाथे-अस्थानार्थ नियोक्ता भाभरणाना जीर्णश्रेष्ठिदुहितेव । म * वाहिता. + एते से. जणो. गुरू विधिभणिते वा विवरीयनिओअओ सीसो ॥१॥ सस्थाणत्थनिउत्ता ईसरधूमा सभूसणाणं व । होइ गूरू सीसोऽविअ विणिओअं तो जहा भणितं ॥ २ ॥ ३। श्रावकोदाहरणं पूर्ववत्-नवरमुपसंहारः-चिरपरिचितंपि ण सरति सुत्तत्थं सावगो सभज व । जो ण सो जोग्गो सीसो गुरुत्तणं तस्स दूरेणं ॥ १ ॥ ४ । बधिरगोदाहरणं पूर्ववदेव, उपसंहारस्तु गाथयोच्यते-अणं पट्ठो अण्णं जो साह सो गुरू ण बहिरो छ ।ण य सीसो जो अण्णं सुणेति अणुभासए अण्णं ॥ १ ॥ ५ । एवं गोधोदाहरणोपसंहारोऽपि वक्तव्यः ६ टङ्कणकोदा रणं-उत्तविहे टंकणा णाम मेच्छा, ते सुवण्णेणं दक्षिणावहाई भंडाई गेण्हंति, ते य परोप्परं भासं ण जाणंति, पच्छा पुंजं करेंति, हत्थेण उ छाएंति, जाव इच्छा ण पूरति ताव ण अवणेति, पुण्णे अवणेति, एवं
गुरुः विधिभणिते वा विपरीतनियोजकः शिष्यः । । । स्वस्थानार्थनियोक्ता ईश्वरदुहिता स्वभूषणानामिव । भवति गुरुः शिष्योपच विनियोगं तद (विनियोजयन्) यथा भणितम् । २। २चिरपरिचितावपि न स्मरति सूत्रायौं श्रावक स्वभार्यामिव । यो न स योग्यः शिष्यः गुरुत्वं तस्य दूरेण ।।। । अन्यत्पृष्टोऽन्यत् यः कथयति स न गुरुधिर इव । न च शिष्यो योऽन्यच्छृणोत्यनुभाषतेऽन्यत् ।। ४ उत्तरापथे टकणानामानो म्लेच्छाः , ते सुवर्णेन दक्षिणापथानि माण्डानि गृहन्ति, ते च परस्परं भाषां न जानते, पश्चात् पुर्ण कुर्वन्ति, हस्तेन स्वाच्छादयन्ति, यावदिच्छा न पूर्यते तावनापनवन्ति, पूर्णेऽपनयन्ति, एवं *हस्येण उच्छारेंति.