Agam 40 Mool 01 Aavashyam Sutra Niryukti Part 01

SR No.: 002521
Original Sutra Author: Haribhadrasuri, Bhadrabahuswami
Publisher: Bherulal Kanhiyalal Kothari Religious Trust
Total Pages: 340
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size: 14 MB

Page 139

॥१२८॥
मापश्वकारिभद्रीपतिः पंति' नित्यं सदा व्युत्सृष्टकायेन सता मौनेन विहर्त्तव्यं 'पाणिपत्तति पाणिपात्रभोजिना भवितव्यं, 'गिहिवंदणं चेत्ति' गृहस्थस्य वन्दनं, चशब्दादभ्युत्थानं च न कर्त्तव्यमिति । एतान् अभिग्रहान् गृहीत्वा तथा तस्मानिर्गत्य 'वासऽहिअग्गामेत्ति' वर्षा कालं अस्थिप्रामे स्थित इति अध्याहारः, स चास्थिप्रामः पूर्व वर्धमानाभिधः खल्वासीत् , पश्चात् अस्थिग्रामसंज्ञामित्थं प्राप्तः, तत्र हि वेगवतीनदी, तां धनदेवाभिधानः सार्थवाहः तं प्रधानेन गवाऽनेकशकटसहितः समुत्तीर्णः, तस्य च गोरनेकशकटसमुत्तारणतो हृदयच्छेदो बभूव, सार्थवाहः तं तत्रैव परित्यज्य गतः, सवर्धमाननिवासिलोकापतिजागरितो मृत्वा तत्रैव शूलपाणिनामा यक्षोऽभवत्, दृष्टभयलोककारितायतने स प्रतिष्ठितः, इन्द्रशर्मनामा प्रतिजागरको निरूपित इत्यक्षरार्थः ॥ एवमन्यासामपि गाथानामक्षरगमनिका स्वबुद्ध्या कार्येति । कथानकशेषम्-जाहे सो अट्टहासादिणा भगवंतं खोभे पवत्तो ताहे सो सबो लोगो तं सहं सोऊण भीओ, अज सो देवजओ मारिजइ, तत्थ उप्पलो नाम पच्छाकडओ पासावञ्चिजओ परिवायगो अटुंगमहानिमित्तजाणगो जणपासाओ तं सोऊण मा तित्थंकरो होज अधिति करेइ, बीहेइ य रतिं गंतुं, ताहे सो वाणमंतरो जाहे सहेण न बीहेति ताहे हथिरूवेणुवसग्गं करेति, पिसायरवेणं नागरूवेण य,
यदा सोऽहाहास्यादिना भगवन्तं क्षोभयितुं प्रवृत्तस्तदा स सर्वलोकस्तं शग्वं भुवा भीतः, अब स देवार्यः मार्यते, तत्रोपलो नाम पश्चास्कृतकः पापित्यः परिव्राजकोऽष्टाङ्गमहानिमित्तज्ञायकः जनपार्थात् तत् श्रुत्वा मा तीर्थकरो भवेत् (इति) मतिं करोति, विभेति च रात्री गन्तुं, ततः सम्यन्तरः यदा शब्देन न बिभेति तदा इस्तिरूपेणोपसर्ग करोति, पिशाचरूपेण नागरूपेण एतेहिंपि जाहे न तरति खोभे ताहे सत्तविहं वेदणं उदीरेइ, तंजहा-सीसवेयणं कण्ण अच्छि नासा दंत नह पहिवेदणं च एकेका वेअणा समत्था पागतस्स जीवितं संकामे, किं पुण सत्तवि समेताओ उज्जलाओ?, अहियासेति, ताहे सो देवो जाहे न तरति चालेउं वा खोभेउं वा, ताहे परितंतो पायवडितो खामेति, खमह भट्टारगत्ति । ताहे सिद्धत्थो उद्धाइओ भणति-हंभो सूलपाणी ! अपस्थिअपत्थिआ न जाणसि सिद्धत्थरायपुत्तं भगवंतं तित्थयर, जइ एयं सक्को जाण तो ते निधिसयं करेइ, ताहे सो भीओ दुगुणं खामेइ, सिद्धत्थो से धम्मं कहेइ, तत्थ उवसंतो महिमं करेइ मामिस्स, तत्थ लोगो चिंतेइ-सो तं देवज्जयं मारित्ता इदाणिं कीलइ, तत्थ सामी देसणे चत्तारि जामे अतीव परियावि मेत्तं निदापमादं गओ, तत्थ इमे दस महासुमिणे पासित्ता पडिबुद्धो, तंजहा-तालपिसाओ हओ, सेअसउणो चित्तको. इलो अ दोऽवि एते पज्जुवासंता दिट्ठा, दामदुगं च सुरहिकुसुममयं, गोवग्गो अ पजुवासेतो, पउमसरो विबुद्धपंकओ,
एतैरपि यदा न शक्नोति क्षोभयितुं तदा सप्तविधा वेदनामुदीरयते, तद्यथा-शीर्षवेदनां कर्ण० अक्षि नासा. दन्त नख० पृष्ठिवेदनां च, एकैका वेदना समर्था प्राकृतस्य जीवितं संक्रमितुं, किं पुनः सप्तापि समेता उज्ज्वलाः', अध्याते, तदा स देवो यदा न शक्नोति चालयितुं वा क्षोभयितुं वा, तदा परिश्रान्तः पादपतितः क्षमयति-क्षमस्व भट्टारकेति । तदा सिद्धार्थ उद्घावितो भणति-हो शूलपाणे!, अप्रार्थितप्रार्थक ! न जानासि सिद्धार्थराजपुत्रं भगवन्तं तीर्थकर, यतत् शको जानाति तदा त्वां निर्विषयं करोति, तदा स भीतो द्विगुणं क्षमयति, सिद्धार्थः तस्मै धर्म कथयति, तन्नोपशान्तो महिमामं करोति स्वामिनः, तत्र लोकश्चिन्तयति-स तं देवार्य मारयित्वेदानी क्रीडति, सत्र स्वामी देशोनान् चतुरो यामान् अतीव परितापितः प्रभातकाले मुहूर्तमानं निद्राप्रमादं गतः, तत्रेमान् दश महास्वमान् दृष्ट्वा प्रतिषुद्धः, तद्यथा-तालपिशाचो हतः, श्वेतशकुनः चित्रकोकिला द्वावपि एतौ पर्युपासमानौ इष्टौ, दामद्विकं च सुरभिकुसुममयं, गोवर्गश्च पर्युपासमानः, पग्रसरः विबुद्धपकजं. सागरो अ मे निस्थिण्णोत्ति, सूरो अ पइण्णरस्सीमंडलो उग्गमंतो, अंतेहि य मे माणुसुत्तरो वेढिओत्ति, मंदरं चारूढोमित्ति । लोगो पभाए आगओ, उप्पलो अ, इन्दसम्मो अ, ते अ अञ्चणि दिवगंधचुण्णपुप्फवासं च पासंति, भधारगं च अक्खयसवंर्ग, ताहे सो लोगो सबो सामिस्स उकिट्ठसिंहणायं करेंतो पाएमु पडिओ भणति-जहा देवज्जएणं देवो उवसामिओ, महिमं पगओ, उप्पलोऽवि सामि दटुं वंदिअ भणियाइओ-सामी! तुम्भेहिं अंतिमरातीए दस सुमिणा दिठा, तेसिमं फलंति-जो तालपिसाओ हओ तमचिरेण मोहणिजं उम्मूलेहिसि, जो अ सेअसउणो तं सुक्कझाणं काहिसि, जो विचित्तो कोइलो तं दुवालसंगं पण्णवेहिसि, गोवग्गफलं च ते चउबिहो समणसमणीसावगसाविगासंघो भविस्सइ , पउमसरा चउबिहदेवसंघाओ भविस्सइ, जं च सागरं तिण्णो तं संसारमुत्तारिहिसि, जो अ सूरो तमचिरा केवलनाणं ते उप्पजिहित्ति, जंचंतेहिमाणसुत्तरो वेडिओ तंते निम्मलो जसकीत्तिपयावो सयलतिहअणे भविस्सइत्ति, जंच मंदरमारूढोऽसि
सागर मया निस्तीर्ण इति, सूर्य प्रकीर्णरश्मिमण्डल उद्गच्छन् , अत्रैश्च मया मानुषोत्तरो वेष्टित इति, मन्दर चारूढोऽसीति । लोकः प्रभाते मागतः, उत्पलश्र, इन्द्रशर्मा च, ते चार्च निको दिव्यगन्धचूर्णपुष्पवर्षे च पश्यन्ति, भट्टारकं चाक्षतसर्वाज, तदा स लोकः सर्वः स्वामिनः उत्कृष्टं सिंहनादं कुर्वन् पादयोः पतितो भणति-यथा-देवार्येण देव उपशामितः, महिमानं प्रगतः, सत्पलोऽपि स्वामिनं दृष्ट्वा वन्दित्वा भणितवान्-स्वामिन् ! स्वया अन्त्यरात्रौ दश स्वमा स्टाः, तेषामिदं फलमिति-यस्तालपिशाचो हतः तदचिरेण मोहनीयमुन्मूलयिष्यसि, यश्च श्वेतशकुनः तत् शुक्लभ्यानं करिष्यसि, यो विचित्रः कोकिलः तत् द्वादशाङ्गी प्रज्ञापयिष्यसि, गोवर्गफलं च तव चतुर्विधः श्रमणश्रमणीश्रावक श्राविकासः भविष्यसि, पद्मसरसः चतुर्विधदेवसंघातो भविष्यति, यष सागरस्तीर्णम्तत संसारमुत्तरिष्यसि, यत्र सूर्यस्तत् मचिरात् केवलज्ञानं ते उत्पत्स्यत इति, यच्चान्त्रैर्मानुषोत्तरो वेष्टितस्तत्ते निर्मलः यशःकीर्तिप्रतापत्रिभुवने सकले भविष्यतीति, यच मन्दरमारूढोऽसि.