Agam 40 Mool 01 Aavashyam Sutra Niryukti Part 01

SR No.: 002521
Original Sutra Author: Haribhadrasuri, Bhadrabahuswami
Publisher: Bherulal Kanhiyalal Kothari Religious Trust
Total Pages: 340
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size: 14 MB

Page 127

॥ ११६॥
मावश्यक हारिभद्रीयवृत्तिः
'भणति एवं अहं तुज्झं सीसाणि पाडितो जइ अहं महलपिउणो गोरवं न करेंतो, अहं भे छम्मेण नीणिओ, तम्हा अलाहि भोगेहिं, तओ निग्गओ भोगा अवमाणमूलन्ति, अजसंभूआणं थेराणं अंतिए पबइओ, तं पवइयं सोउं ताहे राया संतेउरपरियणो जुवराया य निग्गओ, ते तं खमावेंति, ण य तेसिं सो आणत्तिं गेण्हति । ततो बहूहिं छट्ठमादिएहिं अप्पाणं भावेण विहर, एवं सो विहरमाणो महुरं नगरिं गतो । इओ य विसाहनंदी कुमारो तत्थ महुराए पिउच्छाए रण्णो अगमहिसीए धूआ लद्धेल्लिआ, तत्थ गतो, तत्थ से रायमग्गे आवासो दिण्णो । सो य विस्सभूती अणगारो मासखमणपारणगे हिंडतो तं पदेसमागओ जत्थ ठाणे विसाहणंदीकुमारी अच्छति, ताहे तस्स पुरिसेहिं कुमारो भण्णति - सामि ! तुन्भे एयं न जाणही, सो भणति न जाणामि, तेहिं भण्णति-एस सो विस्सभूती कुमारो, ततो तस्स तं दद्दूण रोसो जाओ । एत्यंतरा सूतिआए गावीए पेलिओ पडिओ, ताहे तेहिं उकिठकलयलो कओ, इमं च णेहिं भणिअं तं बलं तुज्झ
१ तान् भणति - एवमहं युष्माकं शिरांस्वपातयिष्यं यद्यहं पितृव्यस्य गौरवं नाकरिष्यम्, अहं भवद्भिश्छद्मना नीतः, तस्मादळं भोगेः, ततो निर्गतो भोगा अपमानमूलमिति, आर्यसंभूतानां स्थविराणामन्तिके प्रवजितः, तं प्रमजितं श्रुत्वा तदा राजा सान्तःपुरपरिजनो युवराजच निर्गतः, ते सं क्षमयन्ति न च तेषां स आशर्ति (त्रिशसि) गृह्णाति । ततो बहुभिः षष्ठाष्टमादिकैरात्मानं भावयन् विहरति, एवं स विहरन् मथुरा नगरीं गतः । इस विशालनन्दी कुमारस्तत्र मधुरायां पितृष्वसू राशोऽग्रमहिच्या दुहिता लब्धपूर्वा (इति) तत्र गतः, तत्र तस्य राजमार्गे आवासो दधः । स च विश्वभूतिरनगारः मासक्षपणपारणे हिण्डमानः तं प्रदेशमागतः यत्र स्थाने विशाल नन्दी कुमारः तिष्ठति, तदा तस्य पुरुषैः कुमारो भव्यते-खामिन्! एवं एनं न जानीथ, स भणति न जानामि, तैर्भण्यते - एप स विश्वभूतिः कुमारः, ततस्तस्य तं दृष्ट्वा रोषो जातः । अत्रान्तरे प्रसूतया गवा प्रेरितः पतितः, तदा तैरुत्कृष्टकलकलः कृतः, इदं च तैर्भणितम् तत् बलं तव कविपाडणं च कहिं गतं ?, ताहे णेण ततो पलोइयं, दिट्ठो य णेण सो पावो, ताहे अमरिसेणं तं गाविं अग्गसिंगेहिं गहाय उडुं उपहति, सुदुब्बलस्सवि सिंघस्स किं सियालेहिं बलं लेघिजई, ताहे चैव नियत्तो, इमो दुरप्पा अज्जवि मम रोर्स वहति, ताहे सो नियाणं करेति - जइ इमस्स तवनियमस्स बंभचेरस्स फलमत्थि तो आगमेसाणं अपरिमितबलो भवामि । तत्थ सो अणालोइयपडितो महासुके उववन्नो, तत्थुक्कोसठितिओ देवो जातः । ततो चइऊण पोअणपुरे नगरे पुतो पयावइस मिगाईए देवीए कुच्छिसि उववण्णो । तस्स कहं पयावई नामं, तस्स पुढं रिउपडिसतुति णामं होत्था, तस्स य भद्दा देवीए अत्तर अयले नामं कुमारे होत्था, तस्स य अयलस्स भगिणी मियावईनाम दारिया अतीव रूववती, सा य उम्मुकबालभावा सथालंकारविभूसिआ पिउपायवंदिया गया, तेण सा उच्छंगे निषेसिआ, सो तीसे रूवे जोडणे य अंगफासे यमुच्छिओ, तं विसज्जेत्ता पउरजणवयं वाहरति-जं एत्थं रयणं उप्पज्जइ तं कस्स होति ?, ते भति-तुम्भं, एवं तिण्णि
१ कपित्थपातनं च क गतं ?, सदाऽनेन ततः प्रकोकितं, इमामेन स पापः, तदाऽमर्षेण तां गां श्रङ्गाभ्यां गृहीत्यध्वं मुत्क्षिपति, सुदुर्बलस्यापि सिंहस्य किं शृगाकैर्बलं छपते, तदैव निवृत्तः अयं दुरात्माऽद्यापि ममि रोषं वहति तदा स निदानं करोति यद्यस्य तपोनियमस्य महाचर्यस्य फलमस्ति ताई आगमिष्यम् अपरिमितबको भूयासं । तत्र सोऽनालोचितमतिक्रान्तो महाशुक्रे बरः, तत्रोत्कृष्टस्थितिको देवो जातः । ततम्युत्वा पोतनपुरे नगरे पुत्रः प्रजापतेर्मृगावत्या देण्याः कुक्षौ उत्पन्नः । तस्य कथं प्रजापतिर्नाम ?, तस्य पूर्व रिपुप्रतिशत्रुरिति नामाभवत् तस्य च भद्राया देव्या आत्मजः अचको नाम कुमारोऽभवत्, तस्य चाचस्व भगिनी भुगावती नाम दौरिकाऽतीव रूपवती, सा चोन्मुक्तवालभाषा सर्वाहङ्कारविभूषिता पितृपादवन्दिका गता, तेन सोत्सङ्गे निवेशिता, स तस्या रूपे यौवने चाङ्गस्पर्शे च मूर्च्छितः, af विसृज्य पौरजानपदं व्याहरति-मदन रणमुत्पद्यते तत्कस्प भवति ?, ते भणन्ति तव, एवं श्रीन्. वारा साहिए सा चेडी उवट्ठविआ, ताहे लज्जिआ निग्गया, तेर्सि सधेसिं कुवमाणाणं गंधवेण विवाहेण सयमेव विवाहिया, उपाइया णेण भारिया, सा भद्दा पुत्त्रेण अयलेण समं दक्खिणावहे माहेस्सरिं पुरिं निवेसेति, महन्तीए इस्सरीए कारियत्ति माहेस्सरी, अयलो मायं ठविऊण पिउमूलमागओ, ताहे लोएण पयात्रई नामं कथं, पया अणेण पडिवण्णा पयावइत्ति, desप्युक्तम् - " प्रजापतिः स्वां दुहितरमकामयत” । ताहे महासुकाओ चइऊण तीए मियावईए कुच्छिसि उबवण्णो, सत्त सुमिणा दिट्ठा, सुविणपाढएहिं पढमवासुदेवो आदिट्ठों, कालेण जाओ, तिष्णि यसे पिट्ठकरंडगा तेण से तिविडूणामं कथं, माताए परिमक्खितो उम्ह तेल्लेणंति, जोबणगमणुपत्तो । इओ य महामंडलिओ आसग्गीवो राया, सोणेमित्तियं पुच्छति - कसो मम भयंति, तेण भणियं - जो चंडमेहं दूतं आधरिसेहिति, अवरं ते य महाबलगं सीहं मारेहिति, ततो ते भयंति, तेण सुयं जहापयावइपुत्ता महाबलबगा, ताहे तत्थ दूतं पेसेति, तत्थ य अंतउरे पेच्छणयं वट्टति, तत्थ दूतो पविट्ठो, राया उडिओ, पेच्छणयं
१ वारान् साधिते सा चेटयुपस्थापिता, तदा कजिता निर्गताः, सर्वेषां तेषां कूजतां गान्धर्वेण विवाहेन स्वयमेव विवाहिता, उत्पादिता तेन भार्यो, सा भद्रा पुत्रेणा चलेन समं दक्षिणापथे माहेश्वरीं पुरीं निविशति, महत्या ईश्वर्या कारितेति माहेश्वरी, अचलो मातरं स्थापयित्वा पितृमूलमागतः, तदा लोकेन प्रजापतिः नाम कृतं प्रजा अमेन प्रतिपन्ना प्रजापतिरिति । तदा महाशुक्रात् च्युत्वा तस्या मृगावत्याः कुक्षायुत्पचः, सप्त स्वप्ना दृष्टाः, स्वतपाठकैः प्रथमवासुदेव आदिष्टः, कालेन जातः, श्रीणि च तस्य पृष्ठकरण्डकानि तेन तस्य त्रिपृष्टः नाम कृतं, मात्रा परिक्षितः उष्णतेलेनेति, यौवनमनुप्राप्तः । इतश्च महामाण्डलिकः अश्वग्रीवो राजा, स नैमित्तिकं पृच्छति कुतो मम भयमिति, तेन भणितम्-यश्चण्डमेवं दूतं आवर्षिष्यति, अपरं तव च महाबलिनं सिंहं मारविष्यति, ततस्तव भयमिति, तेन श्रुतं यथा- प्रजापतिपुत्रौ महाबलिनौ, तदा तत्र दूतं प्रेषयति, तत्र चान्तःपुरे प्रेक्षणकं वर्त्तते, तत्र दूतः प्रविष्टः, राजोत्थितः, प्रेक्षणकं
For Private Personal Use Only