________________
सनिर्युक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ पाराचिकप्रकृते सूत्रम्
पिसियासि पुत्र महिसं, विगश्चियं दिस्स तत्थ निसि गंतुं । अण्णं हंतुं खायति, उवस्सयं सेसगं पणेति ।। ५०९१८ ॥ गमगा एगो कोडुंबी पक्काणि य तलियाणि य तिम्मणेसु अ अणेगसो मंसप्पगारे भक्खे । सो अ तहारूवाणं थेराणं अंतिए धम्मं सोउं पवइओ गामाइसु विहरह । तेण य एत्थ गाये महिसो विगियमाणो दिट्ठो । तस्स मंसे अभिलासो जातो । सो तेण अभिलासेण अवोच्छिन्नेव भिक्खं हिंडित्ता 1 अबोच्छिन्नेणेव भुत्तो, एवं अन्वोच्छिन्नेण वियार भूमिं गतो । चरिमा सुत्तपोरिसी कया, आवस्सयं काउं पतोसिया पोरिसी विहिता । तद्भिलासी चेव सुतो, सुत्तस्सेव थीणद्धी जाया । सो उट्ठिओ, अणाभोगणिव्वत्तिएणं करणेणं
Do
तो महिमंडल, अन्नं महिसं हंतुं भक्खित्ता सेसं आगंतुं उवस्सयस्स उवरिंठवितं । 10 पचसे गुरूणं आलोएइ - एरिसो सुविणो दिट्ठो । साहूहिं दिसावलोकं करेंतेहिं दिनं कुणिमं, जाणियं जहा - एस थीणद्धी । ताहे लिंगपारंचियं पच्छित्तं से दिन्नं ॥
१३४०
अथ गाथाक्षरार्थः—पिशिताशी कश्चित् 'पूर्वं ' गृहवासे आसीत् । स च महिषं विकर्तितं वा सञ्जाततद्भक्षणाभिलाषः 'तत्र' महिषमण्डले 'निशि' रात्रौ गत्वा अन्यं महिषं हत्वा खादति । 'शेषम् ' उद्धरितमुपाश्रये नयति ॥ ५०१८ || लड्डुकदृष्टान्तमाहमोयगमत्त मलधुं, भंतु कवाडे घरस्स निसि खाति ।
भाणं च भरेऊणं, आगतों आवासए विगडे ।। ५०१९ ॥
एकः साधुर्भिक्षां हिण्डमानो मोदकभक्तं पश्यति । तच्च सुचिरमवलोकितमवभाषितं च, परं न लब्धम् । ततस्तदलब्ध्वा तदध्यवसायपरिणत एवं प्रसुप्तः, रात्रौ तत्र गत्वा गृहस्य कपाट भक्त्वा मोदकान् भक्षयति, शेषैमोंदकैर्भाजनं भृत्वा समागतः । प्राभातिके आवश्यके 20 विकटयति — ईदृशः स्वप्नो मया दृष्ट इति । ततः प्रभाते मोदकभृतं भाजनं दृष्ट्वा ज्ञातम्, यथा- - स्त्यानर्द्धिरिति । तस्यापि लिङ्गपाराञ्चिकं दत्तम् । शेषं पुद्गलाख्यानकवद् वक्तव्यम् ॥ ५०१९ ॥ अथ फरुसकदृष्टान्तमाह---
15
अवरो फरुसग मुंडो, मट्टियपिंडे व छिंदिउं सीसे ।
एते अवयज्झइ, पासुत्ताणं विगडणा य ।। ५०२० ।।
25 'अपरः ' कश्चित् 'फरुसकः ' कुम्भकारः कापि गच्छे मुण्डो जातः, प्रत्रजित इत्यर्थः । तस्य रात्रौ प्रसुप्तस्य स्त्यानर्द्धिरुदीर्णा । स च पूर्वं मृत्तिकाच्छेदाभ्यासी ततो मृत्तिकापिण्डानिव समीपप्रसुप्तानां साधूनां शिरांसि च्छेत्तुमारब्धः । तानि च शिरांसि कडेवराणि चैकान्ते अपोज्झति । शेषाः साधवोऽपसृताः । स च भूयोऽपि प्रसुप्तः । ततः प्रभाते 'ईदृशः स्वमो गया :' इति विकटना कृता । प्रभाते च साधूनां शिरांसि कडेवराणि च पृथग्भूतानि दृष्ट्वा 30 ज्ञातम्, यथा— स्त्यानर्द्धिरिति । लिङ्गपाराञ्चिकं दत्तम् ॥ ५०२० ॥ अथ दन्तदृष्टान्तमाहअवरो वि धाडिओ मत्तहत्थिणा पुरकवाडें मंतूर्णं ।
तस्सुक्खणित्तु दंते, वसही वाहिं विगडणा य ॥ ५०२१ ॥
१ एतदन्तर्गतः पाठः भा० एव वर्तते ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org