________________
१५१८
सनिर्युक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ अधिकरणप्रकृते सूत्रम् ५
एवं स्वगणे परगणे च साम्भोगिकेषु सङ्क्रान्तस्य च्छेद सङ्कलनाऽभिहिता । अन्यसाम्भोगि केषु अवसन्नेषु च सङ्क्रान्तस्य भिक्षोरुपाध्यायस्याचार्यस्य चानयैव दिशा छेदसङ्कलना कर्तव्याएसा विही उ निग्गऍ, सगणे चत्तारि मास उक्कोसा । चत्तारि परगणमि, तेण परं मूल निच्छुभणं ॥ ५७६० ।।
5
एष विधिर्गच्छाद् निर्गतस्योक्तः । अत्र च स्वगणेऽष्टसु स्पर्द्धकेषु पक्षे पक्षे सञ्चरतश्चत्वारो मासा उत्कर्षतो भवन्ति, परगणेऽप्येवं चत्वारो मासा, अवसन्नेष्वपि चत्वारो मासाः । ततः परं यदि उपशान्तस्ततो मूलम् । अथ नोपशान्तस्तदा निष्काशनं कर्तव्यम्, लिङ्गमपहरणीयमित्यर्थः ॥ ५७६० ॥
चोह राग-दोसे, सगण परगणे इमं तु नाणतं । पंतावण निच्छुभणं, पर- कुलघर घाडिए ण गया
५७६१ ॥
शिष्यः प्रेरयति - राग-द्वेषिणो यूयम्, यत् खगणे स्तोकं छेदप्रायश्चित्तं दत्त परगणे तु प्रभूतम्, एवं हि खगणे भवतां रागः परगणे द्वेषः । गुरुराह - इदं छेदनानात्वं कुर्वन्तो वयं न राग-द्वेषिणः । तथा चात्र दृष्टान्तः
एगस्स गिहिणो चउरो भज्जाओ । तातो य तेण सरिसे अबराहे पंतावित्ता ' मम गिहा15 ओ नीह' त्तिनिच्छूढा । तत्थेगा कम्हिइ परघरम्मि गया । बिइया कुलधरं । तईया 'भत्तुणो एगसरीरो वयंसो' त्ति तस्स घरं गया । चउत्थी निच्छुभंती बारसोहाए लग्गा हम्ममाणी विन गच्छइ, भणई य—कतो वच्चामि ? नत्थि मे अन्नो गइविसओ, जइ वि मारेसि तहावि तुमं चैव गई सरणं ति तत्थेव ठिया ॥
10
इदमेवाह – “पंतावण" इत्यादि । केनापि गृहिणा चतसृणां भार्याणां 'प्रान्तापनं' कुट्टनं 20 कृत्वा गृहाद् निष्काशनं कृतम् । तत्रैका परगृहं द्वितीया कुलगृहं तृतीया 'घाटिकः' मित्रं तगृहं गता, चतुर्थी तु न कापि गता ॥
तओ तुट्ठेण चउत्थी घरसामिणी कया । तइयाए घाडियघरं जंतीए सो चेव अणुवत्तितो, विगतरोसेण खरंटिता आणिता य । बिइयाए कुलघरं जंतीए पिउगिहबलं गहियं, गाढतरं रुण अनेहिं भणिए विगतरोसेण खरंटिता दंडिया य । पढमा 'दूरे नट्टति न ताए किंचि • 25 पओयणं' महंतेण वा पच्छित्तदंडेण दंडिडं आणिज्जइ । एवं परट्टाणीया ओसण्णा, कुलघरठाणीया अन्नसंभोइया, घाडियसमा संभोइया, अनिग्गमे सघरसमो सगच्छो । जाव दूरतरं तव महंततरो दंडो भवइ ॥ ॥ ५७६१ ॥ अँथ गच्छादनिर्गतस्य विधिमाह - गच्छा अणिग्गयस्सा, अणुवसमंतस्सिमो विही होइ । सज्झाय भिक्ख भत्तट्ठ वासए चउर एक्केके ॥ ५७६२ ॥ गच्छादनिर्गतस्यानुपशाम्यतोऽयं विधिर्भवति - सूर्योदयकाले यः स्वाध्यायः क्रियते तदवसरे प्रथममसौ नोद्यते, द्वितीयं भिक्षावतरणवेलायाम्, तृतीयं भक्तार्थनाकाले, चतुर्थं प्रादो
30.
१ कः । गाथायां स्त्रीलिङ्गनिर्देशः प्राकृतत्वात् । अत्र च कां० ॥ २ 'साहोपलग्गा डे० ॥ ३ एवं गच्छान्निर्गतस्य विधिरुक्तः । अथ गच्छा कां० ॥
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org