________________
10
आगाठें कारणम्मि, रायसंसारिए जतणा ।। ५५९२ ॥
द्वितीयपदं नाम - अधिकरणमुत्पादयेदपि । सः ' शासनप्रान्तः ' प्रवचनप्रत्यनीकः 'असा - ध्यश्च' न यथा तथा शासितुं शक्यते ततस्तेन सममधिकरणमुत्पाद्य शिक्षणं कर्तव्यम् । तत्र च स्वयमसमर्थः संयत-ग्राम-नगर- देश - राज्यलक्षणानि पञ्चापि पदानि सहायतया गृह्णीयात् । 5 आगाढे कारणे राजसंसारिका - - राजान्तरस्थापना तामपि यतनया कुर्यात् । तथाहि — यदि राजाऽतीव प्रवचनप्रान्तः अनुशिष्ट्यादिभिरनुकूलोपायैर्नोपशाम्यति ततस्तं राजानं स्फेटयित्वा तद्वंशजमन्यवंशजं वा भद्रकं राजानं स्थापयेत् ॥ ५५९२ ॥ यश्व तं स्फेटयति स ईदृशगुणयुक्तो भवति -
विजा - ओरस्सबली, तेयसलद्धी सहायलद्धी वा । उप्पादेउं सासति, अतिपंतं कालकजो वा ।। ५५९३ ॥
यो विद्याबलेन युक्तो यथा आर्यखपुटः, औरसेन वा बलेन युक्तो यथा बाहुबली, तेजोलब्ध्या वा सलब्धिको यथा ब्रह्मदत्तः सम्भूतभवे, सहायलब्धियुक्तो वा यथा हरिकेशबलः । ईदृशोऽधिकरणमुत्पाद्य 'अतिप्रान्तम्' अतीवप्रवचनप्रत्यनीकं शास्ति, 'कालिकाचार्य इव यथा कालकाचार्यो गर्द भिल्लराजानं शासितवान् । कथानकं सुप्रतीतत्वान्न लिख्यते ॥ ५५९३ ॥ ॥ अधिकरणप्रकृतं समाप्तम् ॥
परिहारिक प्रकृ त म्
15
20
१४८०
23
सूत्रम् -
सनियुक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ परिहारिकप्रकृते सूत्रम् ३१
परिहारकप्पट्ठियस्स णं भिक्खुस्स कप्पइ आयरियउवज्झाएणं तद्दिवसं एगगिहंसि पिंडवायं दवाव - तर, तेण परं णो से कप्पइ असणं वा पाणं वा खाइमं वा साइमं वा दाउं वा अणुप्पदाउं वा । कप्पड़ से अन्नयरं वेयावडियं करितए, तं जहा - उट्ठावणं वा निसिआवणं वा तुयद्वावणं वा उच्चारपासवण - खेल - सिंघाणविचिणं वा विसोहणं वा करित्तए । अह पुण एवं जाणिजा - छिन्नावाएसु पंथेसु आउरे झिंझिए पिवासिए, तवस्सी दुब्बले किलंते मुच्छिन वा पवडिज्ज वा एवं से कप्पइ असणं वा ४ दाउ वा अणुप्पदाउं वा ३१ ॥
१ कार्यो भा० ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
