Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 05

SR No.: 002514
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Publication Year: 2002
Total Pages: 340
Language: Sanskrit, Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa
File Size: 19 MB

Page 171

१४३४
सनिर्युक्ति-लघुभाष्य-वृत्ति के बृहत्कल्पसूत्रे [ गणान्त० प्रकृते सूत्रम् २०
अथवा शिष्यास्तस्य मन्दधर्माणस्तस्यैव गुणेन सामाचारीमनुपालयन्ति । एवंविधमाचार्यं परित्य - ज्यागतः । " पाहुडे" त्ति गुरुणा समं 'प्राभृतं' कलहं कृत्वा समागतः ; अथवा 'प्राभृतकारिणः' आसङ्खडिकास्तस्य शिष्यास्तस्यैव गुणेन नासङ्ख्डयन्ति ॥ ५३९९ ॥ एयारिसं विओसज्ज, विप्पवासो ण कप्पती ।
सीस-पच्छा-ssयरिए, पायच्छित्तं विहिज्जती ।। ५४०० ।। एतादृशमाचार्यं व्युत्सृज्य 'विप्रवासः' गमनं कर्तुं न कल्पते । यदि गच्छति ततः शिष्यस्य प्रतीच्छकस्याचार्यस्य च त्रयाणामपि प्रायश्चित्तं विधीयते । तत्रैकं ग्लानं वा मुक्त्वा शिष्यस्य प्रतीच्छकस्य वा समागतस्य चतुर्गुरुकाः, यश्चाचार्यः प्रतीच्छति तस्यापि चतुर्गुरु । प्राभृते शिष्य-प्रतीच्छकयोश्चतुर्गुरुकमेव, आचार्यस्य पञ्चरात्रिन्दिवच्छेदः । 'शेषेषु' अपरिणतादिषु 10 पदेषु शिष्यस्य चतुर्गुरु, प्रतीच्छकस्य चतुर्लघु, आचार्यस्यापि शिष्यं प्रतीच्छत एतेषु चतुर्गुरु, प्रतीच्छकं प्रतीच्छतश्चतुर्लघु ॥ ५४०० ॥
अथ 'ज्ञानार्थं त्रीन् पक्षानाप्रच्छनीयम्' ( गा० ५३९७ ) इत्यत्रापवादमाहबिइयपदमसंविग्गे, संविग्गे चैव कारणागाढे |
नाऊण तरसभावं, कप्पति गमणं अगापुच्छा ॥ ५४०१ ॥
द्वितीयपदमत्र भवति — आचार्यादिष्वसंविग्नीभूतेषु न पृच्छेदपि । संविग्नेष्वपि वा किञ्चिदागाढं - चारित्र विनाशनकारणं स्त्रीप्रभृतिकमात्मनः समुत्पन्नं ततोsनापृच्छयाऽपि गच्छति । तेषां वा गुरूणां खभावं ज्ञात्वा - ' नैते पृष्टाः सन्तः कथमपि विसर्जयन्ति' इति मत्वा अना - पृच्छ्यापि गमनं कल्पते ॥ ५४०१ ॥ अथाविसर्जितेन न गन्तव्यमित्यपवदतिअज्झयणं वोच्छिञ्जति, तस्स य गहणम्मि अत्थि सामत्थं ।
ण वि वियरंति चिरेण वि, एतेणऽविसज्जितो गच्छे ॥ ५४०२ ॥ किमप्यध्ययनं व्यवच्छिद्यते, तस्य च तग्रहणे सामर्थ्यमस्ति, न च गुरवश्चिरेणापि 'वित - रन्ति' गन्तुमनुजानते, एतेन कारणेनाविसर्जितोऽपि गच्छेत् ॥ ५४०२ ॥
'अविधिना आगत आचार्येण न प्रतीच्छनीय:' इत्यस्यापवादमाह
5
15
20
नाऊण य वोच्छेदं, पुव्वगते कालियाणुओगे य ।
अविहि-अणापुच्छाऽऽगत, सुत्तत्थविजाणओ वाए ॥ ५४०३ ॥ पूर्वगते कालिकश्रुते वा व्यवच्छेदं ज्ञात्वा अविधिना - त्रजिकादिप्रतिबन्धेनाग तमना पृच्छयागतं वा सूत्रार्थज्ञायको वाचयेत्, न कश्चिद्दोषः ॥ ५४०३ ॥ यस्तेन प्रतीच्छकेन शैक्षस्तस्याभिधारितस्यानाभाव्य आनीतः स न ग्रहीतव्यः' इत्यपवदति -
25
णाऊण य वोच्छेदं, पुव्वगते कालियाणुओगे य । सुत्तत्थजाणगस्सा, कारणजाते दिसाबंधो ।। ५४०४ ॥
पूर्वगते कालिकते वा व्यवच्छेदं ज्ञात्वा सूत्रार्थज्ञायकेने कारणजाते अनाभाव्यस्यापि आत्मीयो दिग्बन्धः कर्तव्यः । आह— किमर्थमनिबद्धो न वाच्यते ! उच्यते - अनिबद्धः १ न सूरिणा 'कारणजाते' पुष्टशलम्वनेऽनाभाव्यस्यापि शिष्यस्य आत्मी' कां० ॥
30
-