________________
. 10
15
सनियुक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ अनव प्रकृते सूत्रम् ३ अष्टाङ्गानिमित्तप्रयोगेण अर्थ-द्रव्यमादत्ते इति अर्थादानः, ततोऽर्यादानाख्यो यस्तृतीयोऽनवस्थाप्यः स क्षेत्रतः समाख्यातः, तत्र क्षेत्रे नोपस्थाप्यत इत्यर्थः । 'शेषास्तु' हस्तातालकारिप्रभृतयो गच्छ एव वसन्तो नियूह्यन्ते, आलापनादिभिः पैदैः बहिः क्रियन्ते इत्यर्थः॥५१२८॥ अथ कीदृशगुणयुक्तस्यानवस्थाप्यं दीयते ! इत्याह
संघयण-विरिय-आगम-सुत्तविहीय जो समग्गो तु। [जी.भा.२४३०] समानार्थ तवसी निग्गहजुत्तो, पवयणसारे अभिगयत्थो ॥ ५१२९ ॥ तिलतुसतिभागमेत्तो, वि जस्स असुभो न विजती भावो। निजहणाएँ अरिहो, सेसे निजूहणा नत्थि ॥ ५१३०॥ एयगुणसंपउत्तो, अणवटुप्पो य होति नायव्यो। एयगुणविप्पमुक्के, तारिसंयम्मी भवे मूलं ॥ ५१३१ ॥ आसायणा जहण्णे, छम्मासुकोस बारस उ मासा । वासं बारस वासे, पडिसेवओं कारणे भइओ ॥ ५१३२ ॥ इत्तिरियं निक्खेवं, काउं चऽनं गणं गमित्ताणं । दव्वाइ सुहे वियडण, निरुवस्सग्गह उस्सग्गो ॥ ५१३३ ।। अप्पच्चय निब्भयया; आणाभंगो अजंतणा सगणे ।
परगणे न होति एए, आणाथिरया भयं चेव ॥ ५१३४ ॥ गाथाषट्कं यथा पाराश्चिके व्याख्यातं ( गा० ५०२९-३४ ) तथैव मन्तव्यम् । नवरं "दन्वाइ सुभे वियडण" ति द्रव्य-क्षेत्र-काल-भावेषु 'शुभेषु' प्रशस्तेषु; द्रव्यतो वटवृक्षादौ क्षीरवृक्षे, क्षेत्रत इक्षुक्षेत्रादौ, कालतः पूर्वाले, भावतः प्रशस्तेषु चन्द्र-तारादिबलेषु; गुरूणां 20 'विकटनाम्' आलोचनां ददाति । तत आचार्या भणन्ति-"एयस्स साहुस्स अणवठ्ठप्पतवस्स निरुवसग्गनिमित्तं ठामि काउसग्गं ति अन्नत्थूससिएणं इत्यादि वोसिरामि" इति यावत् चतुर्विंशतिस्तवमुच्चार्याऽऽचार्या भणन्ति-एष तपः प्रतिपद्यते ततो न भवद्भिः सार्धमालापादिकं विधास्यति, यूयमप्येतेन सार्धमालापादिकं परिहरध्वमिति ।। ५१२९ ॥ ५१३० ॥ ५१३१॥ ॥५१३२ ॥ ५१३३.॥ ५१३४ ॥ एवं तपः प्रतिपद्य यदसौ विदधाति तद् उपदर्शयति
सेहाई वंदंतो, पग्गहियमहातवो जिणो चेव ।
विहरइ बारस वासे, अणवटुप्पो गणे चेव ॥ ५१३५॥ शैक्षादीनपि वन्दमानः 'जिन इव' जिनकल्पिक इव च प्रगृहीतमहातपाः, 'पारणके निलेप भक्त-पानं ग्रहीतव्यम्' इत्याधनेकाभिग्रहयुक्तं चतुर्थ-षष्ठादिकं विपुलं परिहारतपः कुर्वनिति भावः । एवंविधोऽनवस्थाप्यः 'गण एव' गच्छान्तर्गत एवोत्कर्षतो द्वादश वर्षाणि विहरति 30॥ ५१३५ ॥ इदमेव भावयति
अणव? वहमाणो, वंदइ सो सेहमादिणो सव्वे ।
संवासो से कप्पइ, सेसा उ पया न कप्पंति ॥ ५१३६ ॥ पदैः पश्यमाणनीस्या पहिः कां ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org