________________
भाष्यगाथाः ३४०३-१० द्वितीय उद्देशः । अथ सुरा-सौवीरकपदे व्याचष्टे
पिढेण सुरा होती, सोवीरं पिटवजियं जाणे ।
ठायंतगाण लहुगा, कास अगीयस्थ सुत्तं तु ॥ ३४०६ ॥ व्रीह्यादिसम्बन्धिना पिप्टेन यद् विकटं भवति सा सुरा । यत्तु पिष्टवर्जितं द्राक्षा-खर्जूरादिभिव्यनिष्पाद्यते तद् मद्यं सौवीरकविकटं जानीयात् । एतद् द्विविधमपि यत्रोपनिक्षिप्तं भवति । तत्रोपाश्रये तिष्ठतां चतुर्लघुकाः । कस्य पुनरेतत् प्रायश्चित्तम् ? इत्याह-अगीतार्थस्य । 'सूत्रं तु' "कप्पइ एगरायं वा दुरायं वा वथए" इत्यादिलक्षणं गीतार्थविषयं मन्तव्यम् ॥३४०६॥ ___ इत ऊर्दू “नथि अगीयत्थो वा०" (३३१३) इत्यादिकाः "कासइ इच्छा समुप्पन्ना" (गा० ३३४१) इतिपर्यन्ता गाथास्तदवस्था एवात्र द्रष्टव्याः । अथ कीदृशी तस्येच्छा समुस्पन्ना ? इत्याह
10 अणुभूआ मजरसा, णवार मुत्तुणिमेसि मजाणं ।
काहामि कोउहल्लं, पासुत्तेसुं समारद्धो ॥ ३४०७॥ अनुभूता मया बहवो मद्यरसाः, परममीषां मद्यानां रसान् मुक्तवा, अतः 'करिष्यामि' पूरयिप्यामि कौतूहलमिति विचिन्त्य प्रसुप्तेषु शेषसाधुपु समारब्धोऽसौ तद्भाजनमुद्धाट्य विकटपानं कर्तुम् ॥ ३४०७ ॥ ततश्च
18. इहरा कहासु सुणिमो, इमं खु तं काविसायणं मज ।
पीते वि जायति सती, तज्जुसिताणं किमु अपीते ॥ ३४०८ ।। 'इतरथा' अद्यदिनात् पूर्वं कथाखेव शृणुमः, परमिदं 'तत्' कथान्तरश्रुतं कापिशायनं नाम मद्यम् । एवं तद्-मद्यं जुपितं-सेवितं यैस्ते तज्जुपिताः, गृहवासे विकटपायिन इत्यर्थः, तेषां पीतेऽपि विकटे स्मृतिरुपजायते, किं पुनरपीते ? ॥ ३४०८ ॥
20 विगयम्मि कोउहल्ले, छट्टवयविराहण त्ति पडिगमणं ।
- वेहाणस ओहाणे, गिलाणसेहेण वा दिहो ॥ ३४०९ ॥ गतार्था (गा० ३३४३ ) ॥ ३४०९ ॥
उड्डाहं व करिजा, विप्परिणामो व हुज सेहस्त ।
गिण्हतेण व तेणं, खंडिय विद्वे व भिन्ने वा ॥ ३४१०॥ 28 शैक्षस्तं संयतं विकटपानं कुर्वाणं दृष्ट्वा लोकस्य पुरत उड्डाहं कुर्यात् , विपरिणामो वा शैक्षस्य भवेत् , विपरिणतश्च सम्यग्दर्शनं चारित्रं लिङ्गं वा परित्यजेत् । तथा 'तेन' संयतेन विकटमाजनं गृह्णता वाशब्दाद् मुञ्चता वा तद् भाजनं 'खण्डितम्' एकदेशभग्नं 'विद्धं वा' पातितच्छिद्रं 'भिन्नं वा' द्विधाकृतं भवेत् ॥ ३४१० ॥ इत ऊर्द्ध “फेडिय मुद्दा तेणं" (गा० ३३४६ ) इत्यारभ्य "अम्हे ठिएल्लग च्चिय, अहापवत्तं वहह तुब्भे” (गा० ३३६६) इति- 30 पर्यन्तं गाथाकदम्बकं तथैवाध्येतव्यम् । नवरं मद्यामिलापः कर्त्तव्यः । ततश्च.१ "एस सुत्तत्थो णिजुत्तीए वित्थारेति-पिटेण० गाधा ।" इदि चूर्णी विशेषचूर्णौ च ॥
२ तं तालफल-द्राक्षा भा० ॥ ३ जुषितुं-सेवितुं शीलं येषां ते तजु भा० ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org