Page Text
________________
१०९७
भाष्यगाथाः ३९९९-४००७] तृतीय उद्देशः। प्रमाणद्वयातिरिक्ते पात्रे एते दोषाः ॥ ४००२ ॥ तद्यथा---
भारेण वेयणा वा, अभिहणमाई ण पेहए दोसा ।
रीयाइ संजमम्मि य, छक्काया भाणभेओ य ॥ ४००३ ॥ प्रभूतपात्रवहने भारेणाक्रान्तस्य वेदना, तयाऽर्दितो गो-हस्ति-तुरङ्गमादीनभिघातं-प्रहारं प्रयच्छति, न पश्यति, आदिशब्दात् स्थाणु-कण्टकादीनि न प्रेक्षते, एवमात्मविराधनायां ।
'दोषाः । संयमविराधनायाम् । ईर्यादिकं न शोधयति, ततश्च षट्कायविराधना, अनुपयुक्तो वा प्रस्खलितो भाजनभेदमपि विदध्यात् ॥ ४००३ ॥ एते गणनातिरिक्त दोषा उक्ताः, प्रमाणातिरिक्ते तु पात्रे इमे दोषाः
भाणऽप्पमाणगहणे, भुंजणे गेलनऽभुंज उज्झिमिगा।
एसणपेल्लण भेओ, हाणि अडते दुविह दोसा ॥ ४००४ ॥ 10 "भाणऽप्पमाण' त्ति अकारप्रश्लेषाद् 'अप्रमाणस्य अतिबृहत्तरप्रमाणस्य भाजनस्य ग्रहणे इमे दोषाः-तदतिबृहत्तरं भाजनं परिपूर्णमपि भृत्वा यदि सर्वमपि मुझे ततो ज्वरादिकं ग्लानत्वं भवेत् । अथ न भुङ्क्ते ततः 'उज्झिमिका' परिष्ठापनिका भवति । अतिबृहत्तरं च पात्रं यदा चिरेणापि न पूर्यते तदा एषणाप्रेरणं कृत्वाऽपि बिभृयात् । भरितं चातिभारेण प्रतिस्खल्य भेदमुपगच्छेत् । ततो भाजनेन विना या आत्मनः कार्यपरिहाणिस्तन्निष्पन्नं प्रायश्चित्तम् | 15 गुरुत्वेन चात्म-संयमविराधनालक्षणा द्विविधा दोषा भवन्ति-तत्रात्मविराधनायां पर्यटतोऽतिभारेण कटी-स्कन्धादिकं परिताप्येत, संयमविराधनायामीर्यामशोधयन् षट्कायान् विराधयेत् ॥ ४००४ ॥ गतमतिरिक्तद्वारम् । अथ हीनद्वारमाह
हीणप्पमाणधरणे, चउरो मासा हवंति उग्घाया।
आणादिणो य दोसा, विराहणा संजमा-ऽऽयाए ॥४००५॥ 20 यत् प्रतिग्रहस्य मात्रकस्य वा प्रमाणं वक्ष्यते ततो हीनं यदि धारयति तदा चत्वारो मासा . उद्धातिमा भवन्ति, एतच्च प्रतिग्रहे मन्तव्यम् । मात्रके तु मासलघु । आह च निशीथचूर्णित्
__ पडिग्गहगे चउलहुँ, मत्तगे मासलहुं । आज्ञादयश्च दोषाः, विराधना च संयमा-ऽऽत्मविषया ।। ४००५ ॥ इदमेव भावयति
ऊणेण न पूरिस्सं, आकंठा तेण गिण्हती उभयं ।
मा लेवकडं ति पुणो, तत्थुवओगो न भूमीए ॥ ४००६ ॥ अनेन प्रमाणहीनेन 'ऊनेन' अभरितेन नाहमात्मानं पूरयिष्ये, तत आकण्ठात् तत्र भाजने 'उभयमपि' कूरं कुसणं च गृह्णाति । ततो मा पात्रबन्धो लेपकृतो भवत्विति कृत्वा तत्रैव' पात्रकबन्धखरण्टने उपयोगो भवति, न पुनर्भूमौ ॥ ४००६ ॥ अनुपयुक्तस्य चेमे दोषाःखाणू कंटग विसमे, अभिहणमाई ण पेहए दोसे ।
30 रीया पगलिय तेणग, भायणभेए य छकाया ॥ ४००७॥ १ > एतदन्तर्गतः पाठः भा० का० एव वर्तते ॥ २ भा० विनाऽन्यत्र-भवेत् 'तत्रै मो० ले. त.. तारी॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002513 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 444 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 24 MB |