________________
१०७०
सनियुक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ कृत्स्नाकृत्स्नप्रकृते सूत्रम् ७ मूल्ये » मूलम् । पञ्चाशत्सहस्रमूल्येऽनवस्थाप्यम् । शतसहस्रमूल्ये पाराच्चिकं स्थान प्राप्नोति ॥ ३८९३ ॥ ३८९४ ॥ प्रकारान्तरेणात्रैव प्रायश्चित्तमाह -
अट्ठारस वीसा या, सयमड्डाइज पंच य सयाई। सहसं च दससहस्सा, पण्णास तधा सतसहस्सं ॥ ३८९५ ॥ लहुगो लहुगा गुरुगा, छम्मासा होंति लहुग गुरुगा य ।
छेदो मूलं च तहा, अणवढप्पो य पारंची ॥ ३८९६ ॥ अष्टादशरूपकमूल्ये वस्त्रे गृह्यमाणे लघुमासः । विंशतिमूल्ये चतुर्लघवः । शतमूल्ये चतुर्गुरवः । अर्घतृतीयशतमूल्ये षड्लघवः । पञ्चशतमूल्ये षड्गुरवः । सहस्रमूल्ये छेदः । दशसहस्रमूल्ये मूलम् । पञ्चाशत्सहस्रमूल्येऽनवस्थाप्यम् । शतसहस्रमूल्ये पाराञ्चिकम् ।। ३८९५ ।। ३८९६ ॥ 10 अथवा
अट्ठारस वीसा या, पण्णास तधा सयं सहस्सं च । पण्णासं च सहस्सा, तत्तो य भवे सयसहस्सं ॥ ३८९७ ॥ चउगुरुग छच्च लहु गुरु, छेदो मूलं च होति बोद्धव्वं ।
अणवठ्ठप्पो य तहा, पावति पारंचियं ठाणं ॥ ३८९८ ।। 15 अष्टादशरूपकमूल्ये चतुर्गुरवः । विंशतिमूल्ये पड्लघवः । पञ्चाशन्मूल्ये षड्गुरवः । शत
मूल्ये छेदः । सहस्रमूल्ये मूलम् । पञ्चाशत्सहस्रमूल्येऽनवस्थाप्यम् । शतसहस्रमूल्ये पाराञ्चिकम् ॥ ३८९७ ।। ३८९८ ॥ प्रकारान्तरेण भावकृत्स्नमुपदर्शयति
अहवा रागसहगतो, वत्थं धारेति दोससहितो वा ।
एवं तु भावकसिणं, तिविहं परिणामणिप्फण्णं ॥ ३८९९ ॥ 20 अथवा 'अहो! रमणीयं वस्त्रम्' इत्येवं रागसहगतो यद्वा 'अहो! मे मलिनं कुथितं वस्त्रम्'
इत्येवं द्वेषसहितो यद् वस्त्रं धारयति तदेतद् भावकृत्रं मन्तव्यम् । इदं च परिणामनिष्पन्नं त्रिविधम् , तद्यथा--जघन्येन राग-द्वेषपरिणामेन जघन्यम् , मध्यमेन मध्यमम् , उत्कृष्टेनोत्कृष्टम् ॥ ३८९९ ॥ अथ द्रव्यादिकृत्लेषु दोषानाह
भारो भय परियावण, मारण अहिगरण दव्वकसिणम्मि ।
पडिलेहाऽऽणालोवो, मणसंतावो उवायाणं ॥ ३९०० ॥ प्रमाणातिरिक्तं वस्त्रं वहत आत्मन एव भारो भवति, अध्वप्रपन्नानां सकलकृत्स्नादौ स्तेनेभ्यो भयं भवेत् , ते च साधूनां बन्धनादिरूपं परितापनं मारणं वा कृत्वा तादृशं वस्त्रमपहरेयुः, अविरतकैश्च गृहीतेऽधिकरणं भवेत् , एते द्रव्यकृत्स्ने गृह्यमाणे दोषाः । तथा 'क्षेत्र-काल
कृत्स्नोपधिं मा सागारिको द्राक्षीत्' इति कृत्वा यदि न प्रत्युपेक्षन्ते तत उपधिनिष्पन्नं तीर्थकृतां 30 चाज्ञालोपः कृतो भवति । अथ प्रत्युपेक्षन्ते ततः स्तेनास्तादृशं वस्त्रं दृष्ट्वा हरेयुः, पन्थानं वा बड्वा तिष्ठेयुः । हृते च तस्मिन् महान् मनःसन्तापो भवति । यद्वा तत् कृत्वं वस्त्रं शैक्षस्योत्प्रव्रजितुकामस्योपादानं भवति, तदपढ्त्योत्प्रवदित्यर्थः ॥ ३९०० ॥ १ पडिलेही नालोगो, मणसंतायो य आया ताभा० ॥
26
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org