________________
भाप्यगाथाः ३८७६-८२] तृतीय उद्देशः ।
१०६७ कृत्स्ना कृ त्स्न व स्त्र प्र कृ त म्। सूत्रम्
नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा कसिणाई वत्थाई धारित्तए वा परिहरित्तए वा । कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा अकसिणाई ।
वस्थाई धारित्तए वा परिहरित्तए वा ७॥ अस्य सम्बन्धमाह
पडिसिद्धं खलु कसिणं, चम्मं वत्थकसिणं पि णेच्छामो ।
अववादियं तु चम्म, ण वत्थमिति जोगणाणत्तं ॥ ३८७९ ॥ प्रतिषिद्धं खल्वनन्तरसूत्रे चर्मकृत्स्नम् , यथा च तन्न कल्पते तथा वस्त्रकृत्स्नमपि नेच्छामः 10 प्रतिग्रहीतुम् । यद्वा पूर्वसूत्रे चर्म आपवादिकमुक्तम् , इदं तु वस्त्रं नापवादिकं किन्तु सदैव साधुभिः परिभुज्यमानत्वेनौत्सर्गिकम् , अत इदं प्रतिपक्षतया सूत्रमारभ्यते इति योगस्य-सम्बन्धस्य नानात्वं-प्रकारान्तरतेत्यर्थः ॥ ३८७९ ॥
अनेन सम्बन्धेनायातस्यास्य व्याख्या- "नो कप्पई" त्ति आर्षत्वादेकवचनम् , नो कल्पन्ते निम्रन्थानां वा निर्ग्रन्थीनां वा » 'कृत्स्नानि' सकलंकृत्स्नादिरूपाणि वस्त्राणि 'धारयितुं 15 वा' परिग्रहे धतुं 'परिहत्तुं वा' परिभोक्तुम् , अकृत्स्नानि तु कल्पन्त इति सूत्रसङ्केपार्थः । अथ नियुक्ति-भाष्यविस्तरः
कसिणम्म उ वत्थरमा, णिक्खेवो छबिहो तु कातन्त्रो।
नाम ठवणा दविए, खेचे काले य भावे य ॥ ३८८० ॥ _कृत्वस्य वस्त्रस्य निक्षेपः षड्विधः कर्तव्यः । तद्यथा-नामकृत्स्नं १ स्थापनाकृत्स्नं २ द्रव्य-30 कृत्वं ३ क्षेत्रकृत्स्नं ४ कालकृत्स्नं ५ भावकृत्स्नं ६ चेति । तत्र नाम-स्थापने गतार्थे ॥३८८०॥ द्रव्यकृत्स्नमाह--
दुविहं तु दव्वकसिणं, सकलक्कसिणं पमाणकसिणं च ।
एतेसिं दोण्हं पी, पत्तेय परूवणं वोच्छं ॥ ३८८१॥ 'द्विविधं' द्विप्रकारं द्रव्यकृत्स्नम् , तद्यथा-सकलकृत्वं प्रमाणकृत्वं चेति । एतयोर्द्वयोरपि 35 'प्रत्येकं' पृथक् प्ररूपणां वक्ष्ये ॥ ३८८१ ॥ प्रतिज्ञातमेव निर्वाहयति
घण मसिणं णिरुवहयं, जं वत्थं लब्भते सदसियागं ।
एतं तु सकलकसिणं, जहण्णगं मज्झिमुक्कोसं ॥ ३८८२ ।। १ एतदन्तर्गतः पाठः भा० नास्ति ॥ २ भा० ताटी० विनाऽन्यत्र-°लरूपा त० डे. मो. ले० । 'लकृत्स्नरूपा का० ॥ ३°क्तं न कल्पते(न्ते), अकृ° भा० ॥ ४°सिगायं भा०॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
