________________
९९२
तम्भ असाही
अह पुत्तमाय सव्वा, जीसे जेट्टो पभू वा वि ।। ३५६४ ॥
'तस्मिन् ' गृहखामिनि 'अखाधीने' असन्निहिते ज्येष्ठा भार्या पुत्रमाता वा या वा "से" तस्य गृहपतेः 'इष्टा' वल्लभा सा वसतिमनुज्ञापनीया । अथ सर्वा अपि पुत्रमातरोऽभीष्टाश्च 5 ततो यस्याः पुत्रो ज्येष्ठस्तामनुज्ञापयन्ति । अथ ज्येष्ठः पुत्रो न प्रभुः ततः कनिष्ठोऽपि यस्याः पुत्रः प्रभुः सा अनुज्ञापयितव्या ।। ३५६४ ॥ पिण्डग्रहणे विधिमाह -
20
तु भद्दादी ।
असहीणे पभुपिंडं, वजंती सेस साहीणे जहिँ भुंजइ, सेसे वि उ
भद्द - पंतेहिं ॥ ३५६५ ।।
अवाधीने गृहस्वामिनि या तत्पली प्रभुस्तस्याः पिण्डं साधवो वर्जयन्ति । शेषसपत्नीगृहेषु 10 न शय्यातरपिण्डः परं भद्रक - प्रान्तकृता दोषा भवन्ति अतस्तासामपि पिण्डः परिहर्त्तव्यः । अथ खाधीनः शय्यातरः ततो यस्या गृहे भुङ्क्ते तत्र शय्यातरपिण्ड इति कृत्वा वर्जयन्ति । शेषाण्यपि सपत्नीगृहाणि भद्रक - प्रान्तदोषपरिहारार्थं वर्जयन्ति ॥ ३५६५ ॥ एत्थ रंधणे भुंजणे य वजेंति भुत्तसे पि ।
एमेव वीसु रद्धे, भुंजंति जहिं तु एगत्था ।। ३५६६ ॥
15
एकत्र राद्धमेकत्र भुक्तमित्यादिचतुर्भङ्गयां यत्रैकत्र रन्धनं भोजनं वा तत्र भुक्तशेषमपि वर्ज - यन्ति, प्रथमभङ्गे इत्यर्थः । एवमेव विष्वग् राद्धेऽपि यत्रैकत्र भुञ्जते तत्र भुक्तशेषमपि न गृह्णन्ति, तृतीयभङ्गे इति भावः ॥ ३५६६ ॥
एवमखाधीनभर्तृकाणां विधिरुक्तः । अथ स्वाधीनभर्तृकाणां यो विधिस्तमाहनिययं व अणिययं वा, जहिं तरो भुंजती तु तं वजं ।
"
सासु विणय गिहत, मा छोभगमादि भद्दाई || ३५६७ ॥ नियतं वा अनियतं वा यत्र शय्यातरो भुङ्क्ते तद् गृहं वर्जनीयम् । नियतं नाम - यदेकस्या एव गृहे प्रतिदिनं भुङ्क्ते । अनियतं तु वारकेण सर्वासामपि गृहे भुङ्क्ते । शेषपत्नीगृहेषु यद्यपि शय्यातरपिण्डो न भवति तथापि न गृह्णाति मा भद्रक - प्रान्तकृता छोभकादयो दोषा भवेयुः । छोभकः - प्रक्षेपकः तं शेषपत्नीगृहे भद्रकः शय्यातरः कुर्यात्, 'मम गृहे तावदमी 25 न गृह्णन्ति अत एवमपि दत्त्वा पुण्यमुपार्जयामि' इति बुद्ध्या । यस्तु प्रान्तः स द्वेषं यायात्अहो ! दुर्दृष्टधर्माणोऽमी, यदि मदीयगृहे न कल्पते तत एतासां मद्दत्तोपजीविनीनां गृहे कथं कल्पते ! इति; प्रद्विष्टश्च प्रतिश्रयान्निष्काशयेत् ॥ ३५६७ ॥ गतं सपत्नीद्वारम् । अथ वणिग्द्वारमाह
सांनेर्युक्ति-लघुभाप्य वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ सागारिक० सूत्रम् १३ पुतमाया व जाव से इट्ठा ।
30
Jain Education International
दो वि अच्वोच्छिणे, सव्वं जंतम्मि जं च पाउग्गं ।
खंधे संखडि अडवी, असती य घरम्मि सो चेव ।। ३५६८ ।।
कोऽपि शय्यातरी देशान्तरं गन्तुकामो नगरादेर्बहिः स्थितो वर्त्तते, तस्य च ' द्वयोरपि गृहयोः' अन्तर्गृहाद् बहिर्गृहे बहिर्गृहाच्चाभ्यन्तरगृहे भक्तादिकमव्यवच्छिन्नं यद् आनीयते तन्न कल्पते । अथासौ शय्यातरस्ततः स्थानात् प्रस्थितः ततः 'याति' गच्छति तस्मिन् 'सर्व'
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org