Page Text
________________
सनियुक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ वैराज्य प्रकृते सूत्रम् ३७
15.
वि'महिसा जाया। अन्नमन्नं पासित्ता आसुरत्ता झुज्झिउं मया दुच्चं पुढविं गया । तओ उबट्टित्ता वसभा जाया । तेणेव वेरेणं अन्नमन्नं मारित्ता पुणो दुच्चं पुढविं गया । तओ उपट्टित्ता दो वि वग्घा जाया । तत्थ वि अन्नोन्नं पहित्ता मया तचं पुढवि गया। ततो उबट्टित्ता दो वि सीहा उववन्ना । तस्थ वि एकमेकं वहित्ता मया चउत्थपुढवीए नारगा उववन्ना । ततो उबट्टा दो 5 वि मणुएसु उववन्ना । तत्थ जिणसासणं पवन्ना, सिद्धा य ॥
1 एतद् भाववैरं मन्तव्यम् । अत्र चानेनैवाधिकार इति ॥ २७६२ ॥ वैराज्यग्रहणादेतेऽप्यर्थाः सूचिता भवन्तीति दर्शयति
अणराए जुवराए, तत्तो वेरजए अबेरजे ।
एत्तो एकिकम्मि उ, चाउम्मासा भवे गुरुगा ॥ २७६३ ॥ 10 अराजके यौवराज्ये ततश्च वैराज्ये द्वैराज्ये चेति चतुर्णा भेदानामेकैकस्मिन् भेदे गच्छत
स्तपः-कालविशेषिताश्चतुर्मासा गुरुका भवेयुः । तत्र प्रथमे द्वाभ्यामपि तपः-कालाभ्यां लघवः, द्वितीये कालगुरवः, तृतीये तपोगुरवः, चतुर्थे द्वाभ्यामपि गुरवः ॥ २७६३ ॥ अराजकादीनामेव चतुर्णा व्याख्यानमाह__अणरायं निवमरणे, जुवराया जाव दोच णऽभिसित्तो।
वेरजं तु परवलं, दाइयकलहो उ बेरजं ।। २७६४ ॥ नृपस्य-प्राक्तनस्य राज्ञो मरणे सञ्जाते सति यावदद्यापि राजा युवराजश्चैतौ द्वावपि नाभिषिक्तौ तावदराजकं भण्यते । प्राचीननृपतिना यो यौवराज्येऽभिषिक्त आसीत् तेनाधिष्ठितं राज्यम् पैरमनेन यावन्नाद्यापि द्वितीयो युवराजोऽभिषिक्तः तावद् यौवराज्यमुच्यते । यत्र तु 'परवलं' परचक्रमागत्य विड्वरं करोति तद् वैराज्यम् । यत्र तु द्वयोर्दायकयोः-सगोत्रयोरेकरा20 ज्याभिलाषिणोः खखकटकसन्निविष्टयोः परस्परं कलहः-विग्रहस्तद् द्वैराज्यमुच्यते ॥२७६४॥ व्याख्यातं वैराज्यम् । अथ विरुद्धराज्यं व्याख्यानयति
अविरुद्धा वाणियगा, गमणा-ऽऽगमणं च होइ अविरुद्धं ।
निस्संचार विरुद्धे, न कप्पए बंधणाईया ॥ २७६५ ॥ १ वि महिसजूहेसु महिसबसहा उववन्ना, जूहाहिवा इत्यर्थः । तत्थ वि अन्नमन्नं पासित्ता आसुरुट्टा जुद्ध संपलग्गा अन्नोन्नं वहित्ता मया दोच्चपुढवीए नारगा उववन्ना। तओ उव्वट्टित्ता दो वि वग्घा जाया भा० ।
"तत्य चोरसेणावइणा समं हताहतिं मया पढमपुढवीं गया। तओ उव्वहिता महिसा वसभा य जाया, संड त्ति भणियं होइ । अनमन्नं पासित्ता पुन्वभववेराणुबंधेणं अईव रोसो समुप्पनो । हताहतिं मया दोच्चपुढवीं गता । तो उव्व हित्ता वग्घा जाया।" इति विशेष
२» एतन्मध्यगतः पाठः भा० नास्ति ॥ ३ °दे विहारं कुर्वत आचार्यादेस्तपः कां० ॥
४ परमसौ यावन्नाद्यापि द्वितीयं युवराजमभिषिञ्चति तावद् यौवराज्यमुच्यते । यत्तु 'परबलेन' परचक्रेणागत्य समन्ततो विलोपितं तद् वैराज्यम् । यत्र तुद्व भा० ॥
५ अथ वैराज्ये यादृशे कल्पते यादृशे च न कल्पते तदेतद् दर्शयति भा० । “एतं वेरचं निर्युक्तायुक्तम् । विरुद्धराज्यमविरुद्धराज्यमपेक्ष्य भवति तेन तदुच्यते-अविरुद्धा० ।” इति चूर्णौ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002512 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 03 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 364 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 19 MB |