________________
भाष्यगाथाः २६७३-७६ ]
प्रथम उद्देशः ।
व्य व श म न प्र कृ त म्
सूत्रम् -
भिक्खू य अहिगरणं कट्टु तं अहिगरणं विओसवित्ता विओसवियपाहुडे, इच्छाए परो आढाइजा इच्छाए परो नो आढाइजा, इच्छाए परो अब्भुट्ठेजा इच्छाए परो नो अब्भुट्टेजा, इच्छाए परो वंदिजा इच्छाए परो नो वंदिजा, इच्छाए परो संभुंजेज्जा इच्छाए परो नो संभुंजेज्जा, इच्छाए परो संवसिज्जा इच्छाए परो नो संवसिज्जा, इच्छाए परो उवसमिज्जा इच्छाए परो नो उवसमिजा । जो उवसमइ तस्स अस्थि आराहणा, जो न उवसमइ तस्स नत्थि आराहणा, तम्हा अप्पणा चेव उवसमियव्वं । से किमाहु भंते ! ? उवसमसारं सामन्नं ३४ ॥ अथास्य सूत्रस्य कः सम्बन्धः ? इत्याशङ्काव्युदासायाह
एगत्थ कहमकप्पं, कप्पं एत्थ सहतो | पडिसिद्धे व वसंते, निवारण वइकमे कलहो ।। २६७६ ॥
७५१
Jain Education International
5
१ 'एकत्र' निर्ग्रन्थपक्षे गृहपतिकुलस्य मध्ये कथमवस्थानमकल्स्यम् ? 'एकत्र तु' निर्भ न्थीपक्षे कथं तत्रैवावस्थानं कल्प्यम् ? 'इति' कां० ॥
For Private & Personal Use Only
10
'ऐकत्र' गृहपतिकुलस्य मध्ये कथं निर्मन्थानामकल्प्यम् ? निर्ग्रन्थीनां तु कथम् 'एकत्र ' तत्रैव कल्प्यम् ? 'इति' एवम श्रद्दधतः कलह उपजायते । यद्वा प्रतिषिद्धे प्रतिश्रये वसतः केनचिन्निवारणं कृतम्, ततः प्रतिषिद्धोपाश्रयस्थाता तदीयवचनस्य व्यतिक्रमं - विकुट्टनं करोति एवं कलहो भवेत् । उत्पन्ने च कलहे झगित्येव व्यवशमनं कर्त्तव्यमित्यत्र सूत्रे प्रतिपाद्यत 20 इति ॥ २६७६ ॥
15
अनेन सम्बन्धेनायातस्यास्य व्याख्या -- 'भिक्षुः ' सामान्यः साधुः, चशब्दस्यानुक्तसमुच्चयार्थत्वादाचार्योपाध्यायावपि गृह्येते, अधिक्रियते नरकगतिगमनयोग्यतां प्राप्यते आत्मा अनेनेत्यधिकरणं कलहः प्राभृतमित्येकोऽर्थः, तत् 'कृत्वा' तथाविधद्रव्य-क्षेत्रादिसाचिव्योपबृंहितात् कषायमोहनीयोदयाद् द्वितीयसाधुना सह विधाय ततः खयमन्योपदेशेन वा परिभाव्य तस्यैहिका - 25 मुष्मिकापायबहुलतां तद् अधिकरणं विविधम्- अनेकैः प्रकारैः खापराधप्रतिपत्तिपुरःसरं मिथ्या
www.jainelibrary.org