Page Text
________________
सत्त्वभावना
१०८ सनियुक्ति-लघुभाप्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ मासकल्पप्रकृते सूत्रम् १ समाधिव्यापारान् कारयति इन्द्रियाणि, यथा यथा ज्ञानादिषु समाधिरुत्पद्यते तथा तथा तानि कारयतीत्यर्थः ॥ १३३२ ॥ उक्ता तपोभावना । अथ सत्त्वभावनामाह
जे वि य पुचि निसि निग्गमेसु विसहिंसु साहस-भयाई ।
अहि-तकर-गोवाई, विसिंसु घोरे य संगामे ॥ १३३३ ॥ 5 येऽपि च राजपत्रजितादयः पूर्वं गृहवासे 'निशि' रात्रौ वीरचर्यादिना निर्गमेषु साध्वसम्अहेतुकभयरूपं भयं-सहेतुकं ते अहि-तस्कर-गोपादिसम्बन्धिनी 'व्यषहन्' विषोढवन्तः, घोरे च सङ्ग्रामे सात्त्विकतया "विसिंसु"त्ति प्राविशन् तेऽपि जिनकल्पं प्रतिपित्सवः सत्त्वभावनामवश्यं भावयन्ति ॥ १३३३ ॥ कथम् ? इति चेद् उच्यते--
पासुत्ताण तुयट्ट, सोयव्यं जं च तीसु जामेसु ।
थोवं थोवं जिणइ उ, भयं च जं संभवइ जत्थ ॥ १३३४ ॥ यत् स्थविरकल्पिकानां पार्थत उत्तानकं वा त्वग्वर्तनम् , यच्च कारणे त्रिपु 'यामेपु' प्रहरेपु 'सुप्तव्यं' शयनम् , कारणाभावे तु यत् तृतीयप्रहरे सुप्तव्यं तत् सर्वमपि स्तोकं स्तोकं जयति शनैः शनैरित्यर्थः, 'भयं च' मूषिकादिजनितं यद् 'यत्र' उपाश्रयादिषु सम्भवति तत् तत्र जयति ॥१३३४॥
अत्र च सत्त्वभावनायां पञ्च प्रतिमा भवन्ति । ता एवाहसत्त्वभावना 15
पदमा
पढमा उवस्सयम्मी, विइया बाहिँ तइया चउक्कम्मि । भ्यासार्थ
सुन्नघरम्मि चउत्थी, तह पंचमिया सुसाणम्मि ॥ १३३५ ॥ प्रतिमापञ्चकम्
प्रथमा प्रतिमा उपाश्रये १ द्वितीया उपाश्रयाद् बहिः २ तृतीया 'चतुप्के' चत्वरे ३ चतुर्थी शून्यगृहे ४ पञ्चमी श्मशाने ५ ॥ १३३५ ॥ तत्र प्रथमां तावदाह
भोगजढे गंभीरे, उव्वरए कोट्ठए अलिंदे वा ।
. तणुसाइ जागरो वा, झाणट्टाए भयं जिणइ ॥ १३३६ ॥ __ "भोगजढे" अपरिभोग्ये 'गम्भीरे' सान्धकारे उपाश्रयसत्केऽपवरके वा कोष्ठके वा अलिन्दके वा 'तनुशायी' स्तोकनिद्रावान् 'जाग्रद्वा' निद्रामकुर्वन् 'ध्यानार्थ' शुभाध्यवसायस्थैर्यहेतोः प्रसुतेषु शेषसाधुषु कायोत्सर्गस्थितो भयं जयति ॥ १३३६ ॥ कथम् ? इत्याह
छिकस्स व खइयस्स व, मृसिगमाईहिँ वा निसिचरेहिं ।
जह सहसा न वि जायइ, रोमंचुब्भेय चाडो वा ॥ १३३७ ॥ ___ स्पृष्टस्य वा खादितस्य वा मूषकैः आदिग्रहणाद् मार्जारादिभिः 'निशाचरैः' रात्रिपरिभ्रमणशीलैः यथा सहसा नापि जायते 'रोमाञ्चोद्भेदः' भयोद्रेकजनितो रोमोद्धर्षः 'चांडो' वा पलायनं तथा सत्त्वभावनयाऽऽत्मा भावयितव्यः ॥ १३३७ ॥
उक्ता प्रथमा प्रतिमा । अथ द्वितीयादिकाश्चतस्रोऽप्यतिदिशन्नाह30 सविसेसतरा वाहि, तकर-आररिख-गावयाईया ।
सुण्णघर-सुसाणेसु य, सविसेसतरा भवे तिविहा ॥ १३३८ ॥ यान्युपाश्रयप्रतिमायां भयान्युक्तानि तान्युपाश्रयाद् बहिः प्रतिमायां सविशेषतराणि तस्करा१°शानगृहे भा०॥ २ "चाडो णासणं" इति चूणो विशेषचूर्णी च ॥
25
| SR No. | 002511 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 400 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 21 MB |