Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01

SR No.: 002510
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: Chaturvijay, Punyavijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Publication Year: 2002
Total Pages: 296
Language: Sanskrit, Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa
File Size: 18 MB

Page 47

नाममलम्
स्थापनामङ्गलम्
सनियुक्ति-भाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ मङ्गलवादः च । 'एवमेव' नामादिभेदेन चतुःप्रकारो भवति नन्दिः । तेषां च' नाममङ्गलादीनाम् ‘इयं' वक्ष्यमाणखरूपा प्ररूपणा ॥ ५॥ तामेवाह
एगम्मि अणेगेसु वे, जीवद्दव्वे वे तव्विवक्खे वा ।
मंगलसन्ना नियता, तं सन्नामंगलं होइ ॥६॥ । एकस्मिन् जीवद्रव्ये 'तद्विपक्षे वा' अजीवद्रव्ये अनेकेषु वा जीवद्रव्येष्वजीवद्रव्येषु वा या मङ्गलमिति संज्ञा 'नियता' नियमिता तद् नाम-नामवतोरभेदोपचारात् 'संज्ञामङ्गलं' नाममङ्गलं भवति ॥ ६ ॥ उक्तं नाममङ्गलम् , स्थापनामङ्गलमाह
जा मंगल ति ठवणा, विहिता सब्भावतो व असतो वा ।
तत्थ पुण असम्भावे, मंगलठवणागतो अक्खो ॥ ७॥ 10
जे चित्तभिर्ति विहिया, उ घडादी ते य हुंति सम्भावे ।
तत्थ पुण आवकहिया, हवंति जे देवलोगेसु ॥८॥ या मङ्गलमिति स्थापना 'सद्भावतो वा' सद्भूताकारनिवेशनेन 'असतो वा'सद्भूताकारस्याभावतो विहिता मा स्थापनामङ्गलम् । नत्र पुनरमद्भाचे स्थापनामङ्गल मङ्गलस्थापनागतोऽक्षः, उपलक्षणमेतद्, वराटकादिर्वा । इयमत्र भावना-अक्ष-वराटकादिषु या मङ्गलमिति स्थापना विहिता, न तत्र 18 कश्चिन्मङ्गलानुगत आकार इत्यसद्भावतः स्थापनामङ्गलम् ॥ ७॥
ये तु चित्रभित्तौ-चित्रकुड्ये विहिता घटादयः, आदिशब्दात् स्थालादिपरिग्रहः, ते 'सद्भावे' सद्भावतः स्थापनामङ्गलानि भवन्ति । तत्र ये देवलोकेषु चित्रभित्तौ विहिता घटादयस्ते स्थापना. मङ्गलानि यावत्कथिकानि भवन्ति, अर्थादापन्नं यानि मनुष्यलोके तानीत्वराणि । यावत्कथिकानि नाम शाश्वतिकानि, इत्वराण्यशाश्वतानि ।। ८ ॥ द्रव्यमङ्गलमाह---
उत्सरगुणनिष्फन्ना, सलक्खणा जे उ होति कुंभाई। तं दव्वमंगलं खलु, जह लोए अट्ट मंगलगा ॥९॥
णेगंतियं अणचंतियं च दव्वे उ मंगलं होइ। इह उत्तरगुणनिष्पन्नत्वं मूलगुणनिष्पन्नापेक्षया, ततः प्रथमतस्तभाव्यते-मूलो नाम पृथिवीकायादिजीवः, तस्य गुणात्-प्रयोगात् पुद्गलानां द्रव्यादित्वेन व्यापारणाद् निष्पन्नं मूलगुणनि25 ष्पन्नं मृद्रव्यादि । तस्मादुत्तरगुणेन-परापरप्रयोगेण चक्र-दण्ड-सूत्रोदकादि-पुरुषप्रयतेनेत्यर्थः, ये निष्पन्नाः 'सलक्षणाः' लक्षणसम्पन्नाः “अच्छिद्रा अखण्डा वारिपरिपूर्णाः पद्मोत्पलप्रतिछनाः" इत्यादिलक्षणोपेताः कुम्भादयः, आदिशब्दात् स्थालादिपरिग्रहः, तद् द्रव्यमङ्गलं भवति । यथा लोकेऽष्टौ मङ्गलानि ॥ ९॥ तत् पुनरनन्तरोक्तं द्रव्यमङ्गलमनैकान्तिकमनात्यन्तिकं च भवति । तथाहि-न पूर्णकलश एकान्तेन सर्वेषां मङ्गलम् , येन चौरस्य कर्षकस्य च शकुनतया रिक्तं घटं 30 प्रशंसन्ति शकुनविदः, गृहप्रवेशे पुनः पूर्णम् । उक्तं च
१-२य ता. विना॥ ३°णाकयो अ° ता.॥ ४°त्तिलिहिया तुघता०॥ ५ पन्ना मूल मो ३ ॥ ६"ते णं चंदणकलसा वरकमलपइट्ठाणा सुरभिवरवारिपडिपुण्णा चंदणकयचच्चागा आविद्धकंठेगुणा पउमुप्पलपिहाणा सव्वरयणामया अच्छा जाव पडिरूवा ॥" राजप्रश्नीये पत्र ६३-१। जीवाभिगमे ३ प्रतिपत्तौ पत्र २०२-२॥
द्रव्यम-
20
अलम्