________________
भाष्यगाथाः ७४२-४६]
पीठिका।
२३१ येत् । अथ तदा न लभेत बही वा हिण्डिः कर्तव्यों सा च द्वितीयस्यां पौरुष्यां कर्तुं न पार्यते इत्यतः प्रथमायामप्युत्पादयेत् । अथ बहवो गृहस्था द्रष्टव्या महता च कष्टेन ते श्रद्धां ग्राह्यन्ते ततो द्वयोरपि पौरुष्योः हा सर्वासु वा पौरुषीषु पर्यटति । यद्यपरे गीतार्थास्तस्य लब्धि नोपन्नन्ति तदा स तैः सहित एवोत्पादयेद् वा वस्त्राणि, प्रभावयेद् वा दानधर्म गृहिणां पुरतः । यथा-ईदृशः साधूनां धर्मः, न कल्पते अमीषां भगवतामुद्गमोत्पादनैषणादोषदुष्टं । पिण्ड-शय्या-वस्त्र-पात्रचतुष्टयं ग्रहीतुम् , तदमीषां वस्वादावुपयोज्यमाने महती कर्मनिर्जरेत्यादि । अथ ते गीतार्थास्तस्य लब्धिमुपहन्युस्ततस्तैः 'असहितोऽपि' एकाकी उत्पादयतु वा प्रभावयतु वा, न कश्चिद्दोषः ।। ७४३ ॥ इत्थं तावद् वस्त्रादीनां कल्पिको भवत्विति कृत्वा यथा आचार उत्सायते तथा प्रतिपादितम् । अथ दृष्टिवादो येन कारणेनोत्सार्यते तत् प्रतिपादयतिकालियसुआणुओगम्मि गंडियाणं समोयरणहेउं । :
10धिवादोउस्सारिंति सुविहिया, भूयावायं न अन्नेणं ।। ७४४ ॥
त्सारका
रणानि इह यो धर्मकथालब्धिसम्पन्नः परमद्यापि खल्पपर्यायत्वाद् दृष्टिवादं पठितुमप्राप्तस्तस्य कालिकश्रुतानुयोगेन धर्मकथां कुर्वाणस्य गण्डिकाः-कुलकर-तीर्थकरगण्डिकादयो दृष्टिवादान्तर्गता उपयुज्यन्त इति तासां गण्डिकानां कालिकश्रुतानुयोगे समवतारणाहेतोरुद्देश-समुद्देशादिविधि विना न कल्पते तासामध्ययनादिकमिति कृत्वा 'सुविहिताः' शोभनविहितानुष्ठाना 15 आचार्याः 'भूतवादं दृष्टिवादमुत्सारयन्ति, न 'अन्येन' 'वाचको भूयात्' इत्यादिना कारणेन ॥७१४॥ तदेवमाचारो दृष्टिवादश्च यथोत्सार्यते तथाऽभिहितम् , बाहुल्येनानयोरेवोत्सारणीयत्वात् ; अत एवोक्तं पूर्वम्-"आयारदिट्टिवायत्थजाणए" (गा० ७३२) ति । अथ "कालमसज्झायऽवक्खेवे"ति (गा० ७३९) यत् प्राक् पदत्रयमुक्तं तत्राऽऽयं पदद्वयं तावद् विवृणोति
20 सज्झायमसज्झाए, सुद्धासुद्धे व उदिसे काले। दो दो अं अणोएसुं, ओएसु उ अंतिमं एकं ।। ७४५ ॥ एगंतरमायंबिल, विगईए मक्खियं पि वजेति ।
जावइअंच अहिजइ, तावइयं उद्दिसे केइ ॥ ७४६ ॥ तस्योत्सारकल्पे क्रियमाणे खाध्यायिके अखाध्यायिके वा शुद्धे अशुद्धे वा काले विव-26 १व्या ततः प्रथमा भा० त० विना ॥ २"अघ बहू पत्थितव्वया दुक्खं च लभति ताधे दोहिम्वि पोरिसीहिं सव्वाहि वा मग्गति" इति चूर्णिः॥ ३°त्पादयति वा [वस्त्राणि] प्रभावयति वा दानधर्म सविस्तरं गृहिणां भा०॥ ४ अन्नेसि ता० ॥ ५ श्रुतेन ध मो• ले. कां ॥ ६ डे० मो० ले. कां. विनाऽन्यत्र-'वाचको भूयाद्, गणिरयं भूयात्' इत्यादिना अपरेण कारणेन त । वाचकत्वादिना कारणेन भा० ॥ ७ एतचिहान्तर्गतः पाठः भा० त० पुस्तकयोरेव ॥ ८ यत् पूर्व सांन्यासिकं कृतमासीत् तदिदानीमवसरप्राप्तमभिधीयते भा० । "इदाणी जं तं हेहा भणितं "कालमसज्झाय वक्खेवे" एतं उवरि भणीहामि ति तं एताहे भण्णति" इति चूर्णिकृतः॥ ९तु ता० ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org