________________
पघातकरकपट
२३०
सनियुक्ति-भाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [अनुयोगाधिकारः हिण्डताम् । अथ 'ते' गीतार्थास्तस्य लब्धिमुपनन्ति ततः 'एककोऽपि' असहायोऽपि 'आचारोत्सारितसूत्रार्थः' आचारान्तर्गतवस्त्रैषणादिसूत्रार्थमुत्सारकल्पकरणेन ग्राहितः सन् हिण्डते ॥ ७४१ ॥ ननु च किं कोऽपि कस्यापि लाभान्तरायकर्मक्षयोपशमसमुत्थां लब्धिमुपहन्ति ? येनैवमुच्यते-ते गीतार्थास्तस्य लब्धिमुपन्नन्ति इति, अंत्रोच्यते-Nभो भद्र ! किं न कर्ण5 कोटरमुपागतं सुप्रतीतमपि भवतो ढण्ढणमहर्षेरलब्धिस्वरूपं येनैवमनभिज्ञ इव भवान् परिप्र
भयति । यद्वाऽस्मिन्नेवार्थेऽपरो भवतः प्रत्यायनाय दृष्टान्तः प्रतिपाद्यते-- परपुण्यो.
भिक्खु विह तण्ह वद्दल, अभागधेजो जाहिं तहिं न पडे।
दुग-तिगमाईभेदे, पडइ तहिं जत्थ सो नत्थि ॥ ७४२ ॥ मिक्षोरु- __कोइ किर पंचसइओ सत्थो अडविं पवन्नो । तत्थ य एगो रत्तपडो निब्भग्गसिरसेहरो दाहरणम् 10पंचण्ह वि सयाणं पुण्णे उवहणइ । सो अ सत्थो तहाए पारद्धो। दूरे अ अब्मवद्दलयं
वासइ, तेसिं उवरि न पडइ । ते दुहा भिण्णा । इयरो रत्तपडो पुबिल्लाणं मज्झे मेलिओ। सवत्थ पडइ, जत्थ सो तत्थ न पडइ, जाव निवेडिओ एकओ जाओ। जत्थ सो तत्थ न पैडह । एवं एयारिसा परस्सं पुन्ने उवहणंति ॥ __ अथ गाथाक्षरार्थः-भिक्षुरेकः सार्थेन सार्द्ध 'विहम्' अध्वानं प्रविष्ट इति शेषः । तत16स्तृष्णया सार्थः प्रारब्धः । वाईलं च वर्षितुमारब्धम् । यत्र येषां मध्ये सोऽभागधेयो भिक्षुस्तत्र न वर्ष पतति । ततः 'द्विक-त्रिकादिना' द्विधा त्रिधादिना प्रकारेण सार्थस्य भेदः कृतः । तस्मिंश्च कृते यत्र स भिक्षुर्नास्ति तत्र सर्वत्र वर्ष पतति, तस्योपरि न पततीति । अयं दृष्टान्तः । अथार्थोपनयः-यथा स भिक्षुः पञ्चशतिकस्यापि सार्थस्य पुण्यान्युपहतवान् एवमन्येऽप्येवंविधा
अपरेषां लब्धिमतामपि खखकर्मक्षयोपशमसमुत्यां लब्धिमुपनन्तीति ॥ ७४२ ।। 30 अथासौ कथं वस्त्राण्युत्पादयति ? इत्युच्यते
भिक्खं वा वि अडतो, बिईय पढमाएँ अहव सव्वासु ।
सहिओ व असहिओ वा, उप्पाए वा पभावे वा ॥ ७४३ ॥ भिक्षामटन् वस्त्राण्युत्पादयति । वाशब्दो वक्ष्यमाणपक्षापेक्षया विभाषायाम् । अपिशब्दः सम्भावनायाम् , सम्भाव्यते अयमपि प्रकार इति । अथ न शक्नोति युगपद् भिक्षामप्यटितुं 25 वस्त्राण्यप्युत्पादयितुम् , व्यतिक्रामति वा वेला भैक्षस्य वस्त्राण्युत्पादयतः, भिक्षां वा अटद्भिर्न प्राप्यन्ते वस्त्राणीत्यादिना कारणेन द्वितीयायां पौरुष्यामनुयोगग्रहणं हापयित्वा वस्त्राण्युत्पाद
१णा-पात्रैषणाघध्ययनस्य सूत्रार्थमुत्सारकल्पकरणेन लेशोदेशतो प्राहितः त. ॥ २ इत्यादि अत्रो भा०॥३ अत आह-भिक्खु विह भा० त० विना ॥ ४ एतचिह्नान्तर्गतः पाठः भा० त० पुस्तकयोरेव ॥ ५ पडइ, अन्नत्थ सव्वत्थ पडइ । एवं भा० ॥ ६: °स्स भग्गे उव. भा. चौँ च ॥ ७'त्ति मार्गमटवीं प्रवि. भा०॥ ८ घन्तीति । न चैतद दृष्टान्तेनोच्यते, कर्मक्षय-क्षयोपशमादीनां द्रव्य-क्षेत्र-काल-भाव-भवसव्यपेक्षतया तत्र तत्र प्रदेशे प्रतिपादनात् ॥७४२॥ त०॥ ९ खाण्यप्युत्पा मो०॥ १० कारः कदादिपीति । अथभा०॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org