________________
लेपग्रहण. 5 विधिः
१४४
सनिर्युक्ति-भाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे
[ अनुयोगाधिकारः
लिप्तमस्तीति कृत्वा, ततो भाजनं विना कथं स प्रव्राज्यते इति सोऽपत्राजितः काय विराधनां कुर्यात्, सा च तन्निमित्तेति ज्ञान - दर्शन - चारित्रपरिहाणिप्रत्ययं कायविराधनाप्रत्ययं च प्रायश्चित्तं प्राप्नोति । यत एवमदर्शिते दोषास्तस्माद् जीर्णानि दर्शयेत् ॥ ४९० ॥
अथ केन विधिना लेपस्य ग्रहणादि कर्त्तव्यम् ? अत आह—
पूर्वाह्णे लेपनिमित्तं गर्म - गमनं कृत्वा तत्र च यतनया लेपग्रहणं च कृत्वा ततः सुसंवरं यथा भवत्येवं लेपस्य यतनयाऽऽनयनं कर्त्तव्यम् । आनीते च यतनया पात्रस्य लेपना ॥ ४९१ ॥ एनामेव गाथां व्याचिख्यासुराह---
10
पुव्वण्हे लेपगहणं, काहं ति चत्थगं केरेजाहि ।
असहू वासिय भत्तं, अकारलंभे व दिंतियरे ॥ ४९२ ॥
साधुना प्रतिक्रमणचरमकायोत्सर्गस्थितेन चिन्तनीयम् - किमद्य भाजनानि लेपनीयानि नवा ?, तत्र यदि लेपनीयानि ततः पूर्वाह्णे लेपग्रहणमहं करिष्यामीति विचिन्त्य 'चतुर्थकम् ' अभक्तकं कुर्याद् । अथ 'असह:' असमर्थश्चतुर्थभक्तं कर्तुं तर्हि पर्युषितं गृह्णाति भक्तम् । 15 अथ पर्युषितम् 'अकारकम् ' अपथ्यं यदि वा न लभ्यते ततः पौरुषीं न करोति किन्त्वितरे साधवो मध्याह्ने हिण्डित्वा तस्मै भक्तं ददति ॥ ४९२ ॥
20
good dari, वग्गणं सुसंवरं काउं ।
लेवस आणणा लिंपणा य जयणाऍ कायव्वा ॥ ४९१ ॥
किकम्मो छंदेण छंदितो भणति लेव घिच्छामि । तुब्भं वियाणिमट्ठो, आमं तं कित्तियं किं वा ॥ ४९३ ॥ सेसे विपुच्छिऊणं, कस्तग्गो गुरुण नमिऊण | मलग-रूप गेह, जति तेसिं कपितो होति ॥ ४९४ ॥ कृतं कृतिकर्म-वन्दनं येन स कृतकृतिकर्मी । किमुक्तं भवति ? - स लेपानयनाय गन्ता प्रथममाचार्याणां वन्दनकं ददाति, दत्त्वा ते इच्छाकारेण सन्दिशत । एवमुक्ते सूरयोऽभिदधति - "छन्देण " छन्दसा विज्ञपयेति भावः । एवं छन्दसा 'छन्दितः ' निमन्त्रितः सन् भणतिगत्वा लेपं ग्रहीष्यामि । एवमुक्त्वाऽऽचार्यान् शेषसाधूंश्च वक्ति - युष्माकमप्यस्ति लेपेन प्रयो25 जनमानीयताम् । तत्र यो वक्ति आमं तं प्रति ब्रूते - कियन्तमानयामि ? किं वा लेपम् ? । तत्र यद् भणति तद् इच्छामीति प्रतिपद्य 'कृतोत्सर्गः ' उपयोग कायोत्सर्गं कृत्वा गुरून् नमस्कृत्य आवश्यक कृत्वा यदि तेषां पात्र वस्त्राणां कल्पिकस्ततो गृहेषु गत्वा मल्लकं रूतं च गृह्णाति ॥ ४९३ ॥ ४९४ ॥ अथाकल्पिकस्तत आह---
30
गीयत्थपरिग्गहिते, अयाणओ रूय मल्लए घेतुं ।
छारं च तत्थ वच्चति, गहिए तसपाणरक्खट्ठा ॥। ४९५ ।। यः 'अज्ञायकः' अगीतार्थः स गीतार्थेन परिगृहीतानि रूत - मल्लकानि 'गृहीत्वा ' गृहीते सति लेपे सम्पातिमत्रसप्राणरक्षार्थं तत्र मल्लकेपुं क्षारं च गृहीत्वा व्रजति ॥ ४९५ ॥
१ 'वदाणं ले ता० ॥ २ करिस्सामि ता० बिना ॥
३षु रक्षां च त० ॥
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org