Page Text
________________
भाष्यगाथाः ४७६-८३] पीठिका।
१४१ पूंयलियलग्ग अगणी, पलीवणं गाममादिणं होजा।
रोट्टपणगा तरुम्मि, भिगु-कुंथादी य छम्मि ॥ ४८० ॥ कयाचिदविरत्याऽनाभोगतः साङ्गारा पूपलिका दत्ता भवेत् तत्राम्लावयवसंस्पर्शतस्तस्य विध्वंसः; यद्वा स पूपलिकालग्नोऽग्निर्दहेत्, स च साधुर्न चेतयते ततः प्रदीप्ते पात्रे परितापलगनतः सहसा तत् पात्रं त्यजेत् , तच्च कण्टकवृत्यादिमध्ये पतितमिति कृत्वा तद्दाहप्रस-5 गतो 'ग्रामादीनां' ग्रामस्य नगरस्य पाटकस्य वा प्रदीपनं भवेत् , ततो महती अग्निकायस्य विराधना । यत्रामिस्तत्र वायुरिति वायुविराधना । वनस्पतिविराधनामाह- रुहे"त्यादि । कयाचिदविरत्या 'रोट्टः' लोट्टो दत्तः, सोऽम्लावयवसंस्पर्शतः प्राणविपत्तिमामोति । तथा भृगुनाम श्लक्ष्णा राजिस्तासु पनकः सम्मूर्च्छति, सोऽन्न-पानग्रहणतो विध्वंसमापद्यते । एषा 'तरौ' वनस्पतिकाये विराधना । भृगुषु पनके सम्मूञ्छिते कुन्थ्वादयोऽपि सम्मूर्च्छन्ति, 10 तेऽवयवानामम्लभावेनान्न-पानग्रह्णतो वा विराध्यन्ते । एषा 'षष्ठे' त्रसकाये विराधना । एवं षण्णामपि कायानां पात्रस्यालेपने विराधना ॥ ४८० ॥ यदप्युक्तम् "लेपैषणा भगवद्भिोक्ता" (गा० ४७५) इति तत्र प्रतिविधानमाह
पायग्गहणम्मि उ देसियम्मि लेवेसणा वि खलु वुत्ता।।
तम्हा उ आणणा लिंपणा य लेवस्स जयणाए ॥ ४८१॥ 18 पात्रग्रहणे देशिते खलु लेपैषणाऽप्युक्ता द्रष्टव्या, लेपमन्तरेणावश्यं षड्जीवनिकायविराधनात् , यथोक्तमनन्तरम् । तस्माजिनोपदिष्टत्वाल्लेपस्य यतनया आनयनम् , तेन च पात्रस्य लेपनं कर्त्तव्यम् ॥ ४८१ ।। पर आह-यतनया लेपस्यानयनादि कर्त्तव्यं तत एवं क्रियताम्
हत्थोवधाय गंतूण लिंपणा सोसणा य हत्थम्मि ।
सागारिए पभू जिंघणा य छकायजयणाए ॥ ४८२ ॥ 'यस्माल्लेपस्यानयने भारेण हस्तोपघातः तस्मात् तत्र गत्वा पात्रस्य लेपनं कर्त्तव्यम्' इति नोदकवचनम् । इदमपि नोदकवचः-लिप्तस्य पात्रस्य हस्ते धरणतः शोषणा कर्त्तव्या । अत्रोभय. त्रापि प्रत्युत्तरमग्रे दास्यते । तथा बजता प्रत्यासन्नं शय्यातरशकटमवलोक्य 'सागारिकपिण्ड एषः' इति कृत्वा न वर्जनीयम् किन्तु तत्रैव लेपग्रहणं कार्यम् , तथा तस्य शकटस्य यः प्रभुः प्रभुसन्दिष्टो वा तमनुज्ञापयेत् , अनुज्ञाप्य च कटुगन्धपरिज्ञानाय नाशामसंस्पर्शयन् तं लेपं 25 जिप्रेत् , तदनन्तरं लेपस्य ग्रहणं षट्काययतनया कर्तव्यमित्येष द्वारगाथासङ्केपार्थः ॥ ४८२ ॥ साम्प्रतमेनामेव विवरीषुः प्रथमतः "गंतूण लिंपणे"ति द्वारं व्याख्यानयति
चोयगवयणं गंतूण लिंपणा आणणे बहू दोसा ।
संपातिमादिधातो, अहिउस्सगो य गहियम्मि ॥ ४८३ ॥ नोदकवचनम्-तत्र शकटसमीपे गत्वा पात्रस्य लेपनं कर्तव्यम्, यतो लेपस्यानयने 30 बहवो दोषाः; तथाहि-भारेण हस्तोपघातः पूर्ववत् , तथा सम्पातिमानाम् आदिशब्दादसम्पा
१ पूवलि° ता०॥ २ होति ता० ॥ ३ "वणस्सतिविराधणा-अतिछडाणं रोटो दिण्णो होजा, सो विद्धंसति अंबभावेण" इति चूर्णिः॥ ४ चोदक° मो० भा०॥
20
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002510 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 18 MB |