Page Text
________________
द्विविधा
पर्षत्
पञ्चविधा
लौकिकी
पत्
११२
सनिर्युक्ति-भाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे
[ अनुयोगाधिकारः
निम्गयं गलयातो | तेण वेज्जपुत्तेण चिंतियं-एस उवातो विज्जियाए किरियाए । पडिनियतो रणो अल्लीणो । पुच्छितो रण्णा - सिक्खियं विज्जयं ? ति । तेण भणियं - सिक्खियं । ततो रणा 'सिग्धं सिक्खियं, अहो ! मेहावी'ति सक्कारो कतो । अन्नया रण्णो महादेवीए गलगंड उट्ठितं । सो वाहितो भणइ कहिं चिण्णेल्लिया ? । तेहिं भणियं पुच्छामो | इयरेण * भणियं -भण 'पुरोहडे' । तेहिं चिंतियं नूणं वेज्जरहस्समेयं । ततो भणियं - पुरोहडे चिण्णा । पच्छा तेण गलए साडगेण आवेढेत्ता मारिया । पच्छा रण्णा अण्णे विज्जा पुच्छिया- किं सत्थनिद्देसेण कया किरिया ! उयाहु ओसत्थेण ? । तत्थ विवादे विज्जेहिं निसेहिओ । पच्छा सारीरेण दंडेण दंडितो ॥
अक्षरगमनिका—‘चिकित्सके' वैद्ये मृते राज्ञः पृच्छा-अस्ति तस्य पुत्रः ? । कथितम् - अस्ति, 10 परमशिक्षितो वैद्यकस्य । राज्ञा भणितम् - अन्यत्र गत्वा पठ । स गतः । तत्र वालुकामजागले
वेष्टन भिद्यमानं दृष्ट्वा 'लब्धं वैद्यरहस्यम्' इति विचिन्त्य प्रतिनिवृत्तः । तत्र देव्या गलगण्डमभवत् । स आकारितः पृष्टवान्-क चीर्णा ? | 'तोषार्थेन' तोषनिमित्तं कथयन्ति - रोडे । ततः सा पोता वेष्टनेन मारिता । स विवादे वैद्येन निषिद्धः । ततः शारीरो दण्डस्तस्व राज्ञा कृतः । एष दृष्टान्तः || ३७६ ।। उपनयमाह
16
कारण निसेवि लहुसग, अगीयपच्चय विसोहि दहूण | सव्वत्थ एव पचतगमण गीयागते दंडो ॥ ३७७ ॥
आचार्येणान्यस्य कस्यापि साधोः कारणनिषेविणोऽगीतप्रत्ययनिमित्तं किञ्चिद् यथालघु प्रायश्चित्तं दत्तम्, विशोधिः प्रायश्चित्तमित्यनर्थान्तरम्, (, तद् दृष्ट्वा चिन्तयति - सर्वत्रैवं प्रायश्चित्तं दातव्यम् । ततः प्रत्यन्ते ग्रामे नगरे वा तस्य गमनम् । तत्र गतः स ब्रूते - अह20 मपि जानामि प्रायश्चित्तम् । तत्र निष्कारणं प्रतिसेविते भणति-भण 'मया कारणे प्रतिसेवि -
I
तम्' । तत एवमुक्ते स ब्रूते - त्वं शुद्धस्तथापि किञ्चिद्गीतार्थत्वप्रत्ययं प्रायश्चित्तं ददामि । एवंकुर्वन् पश्चादन्येषां गीतार्थानामागमनम् एतैरन्यैर्गीतार्थैर्दृष्टः । तैर्द्रावितो दिक् च तस्यापहृता । ईशा ये पुरुषाः सा दुर्विदग्धा पर्षत् । एतस्या यो ददाति सूत्रमर्थं वा तस्मै प्रायश्चित्तं चतुगुरु । जानत्या अजानत्याश्च सूत्राऽर्थाप्रदाने चतुर्लघु ॥ ३७७ ॥ अथवा द्विविधा पर्षत् 25 लौकिकी लोकोत्तरा च । तत्र लौकिकी पञ्चविधा, तामेवाह
पूरंती छत्तंतिय, बुद्धीमंती रहस्सिया चेव ।
पंचविह खलु परिसा, लोइय लोउत्तरा चैव ॥ ३७८ ॥
पूरयन्ती छत्रवती बुद्धिर्मन्त्री राहस्थिकी च एवं लौकिकी लोकोत्तरा च खलु पञ्चविधा पर्षत् ॥ ३७८ ॥ तत्र लौकिकीं पञ्चप्रकारामपि दर्शयति —
30
Jain Education International
पूरंतिया महाणो, छत्तविदिना उ ईसरा बितिया ।
समयकुसला उ मंती, लोइय तह रोहिणिज्जा या ।। ३७९ ॥
महाजनः पूरयन्तिका पर्यत् । वितीर्णच्छत्रा ईश्वरा द्वितीया छत्रान्तिका । स्वसमयकु
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002510 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 18 MB |