Page Text
________________
पीठिका |
पगरणओ पुण सुत्तं, जत्थ उ अक्खेव - निन्नयपसिद्धी ।
- गोम सिञ्जा, अग - नालंदइजा य || ३१८ ॥
प्रकरणतः सूत्रं नाम यत्र स्वसमय एवाक्षेप - निर्न (र्ण) यप्रसिद्धिरुपवर्ण्यते, यथा - नेमिप्रव्रज्या गौतमकेशी आर्द्रकीयं नालन्दीयमिति ॥ ३१८ ॥
तदेवमुक्तं सञ्ज्ञादिभेदतस्त्रिप्रकारं सूत्रम् । अथुनोत्सर्गा ऽपवादभेदतो द्विविधमुच्यते । 5 उत्सर्गतत्रोत्सर्गसूत्रम् - नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा आगे तालपलंवे अभिन्ने पडिगाहि- सूत्रम् ए (उ० १ सू० १) । अववाइयं जहा - कप्पर निग्गंधाणं पक्के तालपलंवे भिन्नेऽभिन्ने अपवादवा पडिगाहित्तए (उ० १ सू० ३ ) । अथवा त्रिविधं सूत्रम् - उत्सर्गसूत्रमपवादसूत्रमुत्सर्गा-सूत्रम् पवादसूत्रं च । तत्रौत्सर्गिकमापवादिकं चोक्तम् । उत्सर्गापवादसूत्रं पुनरिदम्-नो कप्पइ निग्गं- उत्सर्गाथाण वा निग्गंथीण वा अन्नमन्नस्स मोयं आदित्तए वा आयमितए वा अन्नत्थागादेहिं रोगा- 10 पवाद - केहिं ( उ० ५ सू० ४७-४८ ) । अथवा चतुर्विधं सूत्रम् - औत्सर्गिकमापवादिकमुत्सर्गापवादमपवादौत्सर्गिकम् । तत्राऽऽद्यानि त्रीण्युक्तानि चतुर्थमपवादौत्सर्गिकमिदम्, यथाचम्मं मंसं च दलाहि मा अट्टियाणि ॥ आह उत्सर्ग इत्यपवाद इति वा कोऽर्थः ! उच्यतेजग्गुग्गो, अववाओ तस्स चैव पडिवक्खो ।
सूत्रम्
उगा विनिवतियं, धरेइ सालंयमवत्राओ ॥ ३१९ ॥
उद्यतः सर्गः– विहार उत्सर्गः । 'तस्य च ' उत्सर्गस्य प्रतिपक्षोऽपवादः । कथम् ? इति चेद् अत आह—उत्सर्गाद् अध्वा ऽवमौदर्यादिपु 'विनिपतितं' प्रच्युतं ज्ञानादिसालम्बमपवादो धारयति ॥ ३१९ ॥ ननु स उत्सर्गादपवादं गतः सन् कथं न भवतो भवति : उच्यतेधावंतो उव्वाओ, मग्गन्नू किं न गच्छइ कमेणं ।
किं वा मउई किरिया, न कीरये असहुओ तिक्खं ॥ ३२० ॥
-
सर्वोऽप्यस्माकं प्रयासो मोक्षसाधननिमित्तम्, स च मोक्षं तथा साधयति नेतरथा । दृष्टान्तोऽयम् — यथा कोऽपि पाटलिपुत्रं गच्छन् धावन् 'उद्वातः ' श्रान्तो भवति तदा किं न 'क्रमेण' स्वभावगत्या मार्गज्ञः सन् गच्छति ? गच्छत्येवेति भावः, केवलं चिरेण तत् पाटलिपुत्रमवाप्नोति, यदि पुनः श्रान्तोऽपि धावति तदा अपान्तराल एव म्रियते; एवमत्राप्यध्वादौ तादृशे कार्येऽपवादमप्रतिपद्यमानो विनश्यति । किं वा रोगिणस्तीक्ष्णां क्रियामसहमानस्य मृद्वी क्रिया 25 न क्रियते ? क्रियत एवेत्यर्थः । यथैतद् एवमत्राप्युत्सर्गात् परिभ्रष्टस्यापवादगमनम् ॥ ३२० ॥ ननु किमुत्सर्गादपवादप्रसिद्धि: : उतापवादादुत्सर्गस्य : तत आह
भाष्यगाथाः ३१६-२१ ]
______
'उन्नयमविक्ख निन्नस्स पसिद्धी उन्नयस्स निनाओ । इय अन्नुन्नपसिद्धा, उस्तग्ववायम तुला || ३२१ ॥
बृ० १३
Jain Education International
९७
१ नमिप्रव्रज्या गौतम केशीयं के शिगौतमीयमिति द्वे अध्ययने उत्तराध्ययने क्रमशः नवम त्रयोविंशतितमे ॥ २ आर्द्रकीयं नालन्दीयमिति द्वे अध्ययने सूत्रकृदङ्गे द्वितीयश्रुतस्कन्धे क्रमशः षष्ट-सप्तमे ॥ ३ “अभिकखसि मे दाउँ जावइयं तावइयं पुग्गलं दलयाहि मा य अद्वियाणि" इति आचाराने श्रु० २ चू० १ अ० १ ० १० ॥ ४°म° ता० ॥
For Private & Personal Use Only
―――
प्रकरण
सूत्रम्
अपवादो सर्गसूत्रम्
उत्सर्गापवादयो
16 रर्थः
20
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002510 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 18 MB |