Page Text
________________
मेडितम्
च
सनियुक्ति-भाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [अनुयोगाधिकारः पतितः सन् मया तदा भणितः-'मा भूयो वञ्जुलवृक्षात् सरसि पतनं कुरु, प्रकृतिं यास्यसि' इति एतत् स्मर.। एवं भावतोऽधिकेऽर्थस्य विसंवाद इत्यादिका विभाषा तथैव ॥ २९५ ॥
सम्प्रति 'अविच्चामेलियं अव्वाइद्धं' इत्येते द्वे पदे व्याख्यानयतिअव्यत्या
विचामेलण अन्नुन्नसत्थपल्लव विमिस्स पयसो वा।
___ तं चेव य हिदुवरिं, वायद्धे आवली नायं ॥ २९६ ॥ अव्याविद्धं
व्यत्यानेडितं नाम अन्यान्यशास्त्रपल्लव विमिश्रणम् । तत्र द्रव्यतो व्यत्यानेडिते पायसमुदाहरणम्- जहा कोलिया वइयं गया । तत्थ तेहिं 'परमन्नं रंधेमो' [त्ति ] दुद्धं आदहितं । इत्थ अंज
छुब्भइ तं तं पायसो भवइ ति तंदुला चवला मुग्गा तिला कुक्कुसा छूढा । तं सवं विणटुं 10 अकिंचिकरं जायं ॥
एवमेव भावे सूत्रं व्यत्यानेडयति-"सबभूयप्पभूयस्स, सम्मं भूयाई पासउ ।" (दशवै० अध्य० ४ गा० ९) अत्रेदमपि घटत इति कृत्वा क्षिपति
श्रूयतां धर्मसर्वखं, श्रुत्वा चैवावधार्यताम् ।।
__ आत्मनः प्रतिकूलानि, परेषां न समाचरेत् ॥ ( इतिहाससमुच्चये) 15 भावतो व्यत्यानेडितं सूत्रं कुर्वतोऽर्थस्य विसंवाद इत्यादि विभाषा प्रागिव यावद् दीक्षा निरर्थिका । तदेव च सूत्रमध उपरि व्यत्यासेन क्रियमाणं व्याविद्धम् । तच्च द्विधा-द्रव्यतो भावतश्च । तत्र द्रव्यव्याविद्धे आवली 'ज्ञातम्' उदाहरणम्___एगा आभीरी नगरं गया । तीसे वयंसिया वाणिगिणी । सा हारं पोएइ । इयरी भणइ
आणेहिं, अहं हारं पोएमि । ताए पणामिओ । इयरीए उप्परिवाडीए पोइओ । वाणिगिणी 20 वक्खित्ता आसि । पच्छा ताए दटुं भणिया-हा पावे ! विणासिओ हारो, महदुष्कर्म कृतम् ॥ भावव्याविद्धमेवम् , यथा
अहिंसा संजमो तवो, धम्मो मंगलमुक्कट्ठ ।
जस्स धम्मे सया मणो, देवा वि तं नमसंति ॥ (दश० अ० १ गा०१) एवं व्याविद्धे भावतोऽर्थस्य विसंवाद इत्यादि विभाषा पूर्ववद् यावद् दीक्षा निरर्थिका । 25 तस्मादव्याविद्धमुच्चरितव्यम् ॥ २९६ ॥ अधुना स्खलित-मिलिता-ऽप्रतिपूर्णा-ऽघोषयुतानां व्याख्यानमाह
खलिए पत्थरसीया, मिलिए मिस्साणि धनवावणया । स्खलितमिलिता.
मत्ताइ-बिंदु-वन्ने, घोसा इ उदत्तमाईया ॥ २९७ ॥ दिपदानां
स्खलितं द्विधा-द्रव्यतो भावतश्च । तत्र द्रव्ये 'प्रस्तरसीता' प्रस्तराकुलं क्षेत्रम् , तस्मिन् हि 30 वाह्यमानानि हल-कुलिकादीनि उत्स्फिट्य अन्यत्र निपतन्ति । एवं भावस्खलितं यदन्तराऽन्तरा
आलापकान् मुञ्चति, यथा-धम्मो, अहिंसा, देवा वि तं नमसंति, (दश० अ० १ गा० १) पुप्फेसु भमरा जहा (दश० अ० १ गा० ४) । पच्छित्तं तं चेव, दोसा य । मिलितमपि
१ वा ओदत्त ता॥
व्याख्या
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002510 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 18 MB |