Page Text
________________
16
सनियुक्ति-भाप्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [अनुयोगाधिकारः पशमिकनान्यवतरति । प्रमाणद्वारमङ्गीकृत्य गुणप्रमाणे । तदपि द्विधा-जीवगुणप्रमाणमजीवगुणप्रमाणं च, तत्र जीवगुणप्रमाणे समवतरति । तदपि ज्ञान-दर्शन चारित्रभेदात् त्रिधा, तत्र ज्ञानगुणप्रमाणे समवतरति । तदपि चतुर्धा-प्रत्यक्षमनुमानमागम उपमानं च, तत्राऽऽगमे । सोऽपि द्विधा-लौकिको लोकोत्तरिकश्च, तत्र लोकोत्तरिके । सोऽपि द्विधा-अङ्गप्रविष्टोऽनङ्ग5 प्रविष्टश्च, तत्रानङ्गप्रविष्टे । सोऽपि द्विधा–कालिक उत्कालिकश्च, तत्र कालिके । नयप्रमाणे
तु न समवतरति, कालिकश्रुते नयानां समवताराभावात् । सहयाप्रमाणे तु कालिकश्रुतपरिमाणसङ्ख्यायां समवतरति ॥ २६७ ॥
पज्जव पुव्वुदिहा, संघाया पजव-ऽक्खराणं च ।
मुत्तूण पञ्जवा खलु, संघायाई उ संखिज्जा ।। २६८ ॥ 10 कल्पस्य व्याख्यानेऽनन्ताः पर्यवाः, ते च पूर्व-नन्याम्
“सबागासपएसगं सव्वागासपएसेहिं अणंतगुणियं पज्जवक्खरं निष्फजई" (पत्र १९५) इत्यनेनोद्दिष्ठाः-कथिताः । सङ्घाता द्विधा-पर्यवाणामक्षराणां च । तत्र पर्यवसङ्घाता अनन्तास्तान् ‘पर्यवान्' पर्यवसङ्घातान् मुक्त्वा शेषाः खलु 'सङ्घातादयः' अक्षरसङ्घातादयः सयेयाः, तद्यथा-सङ्ख्येया अक्षरसङ्घाताः, सङ्ख्येयाः श्लोकाः, सङ्ख्याता वेष्टका इत्यादि ॥२६८॥
उस्सन्नं सव्वसुयं, ससमयवत्तवया समोयरइ ।
अहिगारो कप्पणाए, समोयारो जो जहिं एस ॥ २६९ ॥ 'उत्सन्नं' सर्वकालं सर्वश्रुतं स्वसमयवक्तव्यतायां समवतरति । अर्थाधिकारे मूलगुणेषुत्तरगुणेषु चापराधमापन्नानां प्रायश्चित्तकल्पनायाम् ॥ २६९ ॥ सम्प्रति यदुक्तं 'खसमयवक्तव्यतायां समवतरति' तदिदानी सिंहावलोकितेनापवदति
परपक्खं दूसित्ता, जम्हा उ सपक्खसाहणं कुणइ।
नो खलु अदूसियम्मी, परे सपखंजसा सिद्धी ॥ २७० ॥ परसमयवक्तव्यतायामप्यवतरति, यस्मात् परपक्षं दूपयित्वा स्वपक्षसाधनं करोति, न खल्वदूषिते परपक्षे स्वपक्षस्याञ्जसा व्यक्ता प्रधाना वा सिद्धिर्भवति, ततः परसमयवक्तव्यतायामवतारः । तदेवमिदं कल्पाध्ययनमुपक्रमे आनुपूर्यादौ यत्र यत्र समवतरति तत्र तत्र समवतारि28 तम् ॥ २७० ॥ गत उपक्रमः । सम्प्रति निक्षेपमाह
निक्खेवो होइ तिहा, ओहे नामे य सुत्तनिष्फन्ने ।
अज्झयणं अज्झीणं, आओ झवणा य तत्थोहे ॥ २७१ ॥ निक्षेप स्त्रिविधः-ओघनिष्पन्नो नामनिप्पन्नः सूत्रालापकनिप्पन्नश्च । तत्रौघनिप्पन्नश्चतुर्विधः, तद्यथा-अध्ययनमक्षीणमायः क्षपणा च ॥ २७१ ॥
इकिकं तं चउहा, नामाईयं विभासिङ ताहे ।
भावे तत्थ उ चउसु वि, कप्पज्झयगं समोयरइ ।। २७२ ॥ १ “पमाणे भावपमाणे समोतरति, तं तिविह-गुणप्पमाणं णयप्पमाणं संखप्पमागं, गुणप्पमाणे समो. तरति" इति चूणौँ ॥ २'व्ययं सना ॥ ३॥ तित' ता. ॥ ४ "उं ओहे ता० ॥
20
निक्षेपद्वारम् ओपनि- पन्नो निक्षेपः
30
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002510 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 18 MB |