________________
१२४ जैनदर्शन में कारण-कार्य व्यवस्था : एक समन्वयात्मक दृष्टिकोण
८९. सृष्टिवाद और ईश्वर, पृ. ४४
९०. सूत्रकृतांग, प्रथम भाग, द्वादश अध्ययन गाथा १
९१. सूत्रकृतांग, निर्युक्ति, गाथा ११९
९२. क्रियां जीवाद्यस्तित्वं वदन्तीत्येवंशीलाः क्रियावादिनः मरीचिकुमारकपिलोलूकमाठरप्रभृतयः । - षड्दर्शन समुच्चय, पृष्ठ १३
९३. जीवादिपदार्थसद्भावोऽस्त्येवेत्येवं
सावधारणक्रियाभ्युपगमो येषां ते अस्तीतिक्रियावादिनः । - सूत्रकृतांग सूत्र शीलांकटीका१/१२
९४. क्रियावादिनः आस्तिका इत्यर्थः - स्थानांग, अभयदेववृत्ति ४/४/३८५
९५. क्रिया कर्त्रा बिना न संभवति, सा चात्मसमवायिनीति वदन्ति तच्छीलाश्च ये ते क्रियावादिनः । अन्ये त्वाहु क्रियावादिनो ये ब्रुवते क्रियाप्रधानं किं ज्ञानेन । -भगवती सूत्र, अभयदेववृत्ति, ३०. १
९६. “जीवाजीवास्रवबन्धसंवरनिर्जरापुण्यापुण्यमोक्षरूपान्नवपदार्थान् परिपाट्या पट्टिकादौ विरचय्य जीवपदार्थस्याधः स्वपरभेदावुपन्यसनीयौ तयोरधो नित्यानित्यभेदौ तयोरप्यधः कालेश्वरात्मनियतिस्वभावभेदाः पंच न्यसनीयाः । ततश्चैवं विकल्पाः कर्तव्या: "
- षड्दर्शन समुच्चय, पृ. १४, भारतीय ज्ञानपीठ प्रकाशन
- स्थानांग, अभयदेव की टीका- ४.४.३४५
- नन्दी सूत्र, मलयगिरि अवचूरि पृ. १७७
९७. “तथा नास्त्येव जीवादिकः पदार्थ इत्येवं वादिनः अक्रियावादिनः"
- सूत्र.. शी. १/१२, आचा. शी. १/१/१/४
९८. “ तथा न कस्यचित्प्रतिक्षणमवस्थितस्य पदार्थस्य क्रिया संभवति उत्पत्त्यनन्तरमेव विनाशादित्येवं ये वदन्ति ते अक्रियावादिनः.... । ते च कोकुल काण्ठेविद्धिरोमकसुगतप्रमुखाः । - षड्दर्शनसमुच्चय पृ. २१
९९. अक्रियावादिनो नास्तिका इत्यर्थः - स्थानांग, अभयदेव की टीका ४/४/३४५ १००. अन्ये त्वाहु:- अक्रियावादिनो ये ब्रुवते किं क्रियया,
चित्रशुद्धिरेव कार्या, ते च बौद्धा इति । । - भगवती, अभयदेव की टीका ३०/१
१०१. 'पुण्यापुण्यवर्जितशेषजीवाजीवादिपदार्थसप्तकन्यासः, तस्य चाधः प्रत्येकं स्वपरविकल्पोपादानम्, असत्त्वादात्मनो नित्यानित्यविकल्पौ न स्तः कालादीनां पंचानामधस्तात्षष्ठी यदृच्छा न्यस्यते ।'
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org