________________
सर्गः । ]
कोर्तिकौमुदीमहाकाव्यम् । स्थित्वा विपद्यमानेन, भग्नेऽपि स्वचमूजन । पदे पदे कृतः स्तोमः, सोमसिंहेन सङ्गरे ॥ ५४ स्वामिशत्रुमहत्वाऽपि, मृतोऽस्म्पति हिया किल। विजयेन तथा यातं, नेहाऽऽयातं यथा पुनः॥ ५५ मातलक्षेपबुद्धयेव, शङ्केन दृढमाहतः । भटो भुवनसिंहस्तु, सपदि त्रिदिवं गतः ॥
५६ प्राणेभ्योऽपि प्रियं शस्त्रं, क्षत्राणामिति निश्चयः । तथाऽभ्युदयसिंहेन, त्यक्तास्ते नोज्झितं तु तत् ।। ५७ स्वखङ्गखण्डितैर्वीरशिरोभिर्विषीकृते । पेते विक्रमसिंहेन, क्रोधान्धेन मृधाध्वनि ।। विभ्यमः कुलसिंहेन............दर्शनात् । वक्रा च विस्फुरत्कुन्ते, युद्धे वै कुण्ठबुद्धिना ॥ ५९ मित्वा भल्लीभिरङ्गेभ्यो, निर्गताननपङ्क्तिभिः । उद्दलैन् शुशुभे तंत्र, सोऽयं द्रुम इवोद्दलः ॥
पश्यतः सचिवं धीरं, तथैव स्थितमग्रतः । शङ्खस्यापि चमत्कारः, प्रससार तदा हृदि ॥ विकारवर्जितं वीक्ष्य, साक्षात् तं पुरुषं परम् । प्रबुद्धमिव शङ्खन, विरमत्कोपसम्पदा ।।
चौलुक्यचन्द्रसचिवेन्द्रमवार्यशक्तिं, मत्वा स्थितं स्थगयताऽथ रजोभिराशाः । आकम्पितप्रचुरपत्रनृपांहिपेण, शङ्खन यातमपसृत्य महाबलेन ।। मन्त्रीश्वरोऽयमनुभूतभटोपमर्दः, सौवर्णपिण्ड इव सोढहुताशतापः । आनन्दकन्दलितबाष्पविलोचनेन, लोकेन पूजितमतीव बभाज तेजः ।। समामसिंहं स महानियोगी, योगी यथा योगबलेन कालम् । संहर्तुमायान्तमतीत्य चक्रे, कुशाग्रबुद्धिः कुशलं पुरस्य ॥ संवीक्ष्य वीररसरोपितरोमराजिराजिक्षिति क्षतभटामिषगर्द्धिगृध्राम् । मन्त्री न्यवर्तत ततः प्रेमदाश्रुपूतैः, सूतैः पुरः प्रतिपदोदितदोर्विभूतिः ।। '. सन्धाय बन्धुनताजनितोपगेधौद्, दूरे विरुद्धहृदयोऽपि समं नृपस्तैः । . पुत्रेण तेन सह दुःसहपौरुषेणे, सोऽथाऽऽससाद नगरी लवणप्रसादः॥ प्रतिनृपतिभिर्भग्नोत्साहैर्निमग्नमिव क्वचित ,
स च नरपतिर्वीरस्तीरं जगाम मृधाम्बुधः । .. . दिशि दिशि यश:स्तोमान् सोमान्वयी समचारय
चतुरकुरलीचाणक्योऽयं प्रियङ्करणैर्गुणैः ॥ ॥ इति गूर्जरेश्वरपुरोहितश्रीसोमेश्वरदेवविरचिते कीर्तिकौमुदीनाम्नि ___ महाकाव्ये युद्धवर्णनो नाम पञ्चमः सर्गः ॥५॥
→
१ विमभ्यः मु० ॥ २ प्र. आदर्श पद्यस्यास्य स्थानं रिक्तं वर्तते ॥ ३ रङ्गिभ्यो वा० मु० ॥ ४ न् सो शुमे वा० ॥ ५ तशोऽयं वा० मु० ॥६°वं हीरं वा० मु० ।। ७ यानम वा० मु० ॥ ८ वर्द्धिनमा वा० । षमागृध्नाम् मु० ॥ ९ प्रमदोपपूतैः वा० । प्रमदोपहूतैः मु० ॥ १० धाद् , वीरैविःमु० ॥ ११ °ण स्वार्थी सं वा० मु० ॥ १२ चतुरतुरली मु० ॥ १३ क्यो. सौ प्रिं.प्र..॥ की. ४ .
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org