________________
सर्गः । ]
कीतिकौमुदीमहाकाव्यम् । सोऽस्ति कश्चन यो दृष्टोऽप्यशुद्धानां विशुद्धये । तेऽपि तिष्ठन्ति ये दृष्टाः, शुद्धानामप्यशुद्धये ॥ ४३ कवेः वस्तुपालचरितवर्णनप्रतिज्ञा
कुलमुञ्चलमाकारं, चारुमाचारमुत्तमम् । दानं सम्मानसम्पन्नमुन्नतिं नमिताहिताम् ॥ ४४ प्रज्ञामाङ्गिरसावज्ञां, दयां भन्नभयोदयाम् । श्लोकं भूषितभूर्लोकं, मन्त्रितां न्याययन्त्रिताम् ।। विलोक्य वस्तुपालस्य, भक्तिं चात्मनि निर्भराम् । श्रीसोमेश्वरदेवेन, तत्स्वरूपं निरूप्यते ॥
त्रिभिः कुलकम् ॥ ४६ मन्त्रीशगुणमाणिक्यश्रेणिलाभमहोत्सवे । श्रीसोमेश्वरदेवस्य, गातुमुत्ताम्यतीव गीः ।। अणहिल्लपनननगरवर्णनम् - ____ अन्त हस्तिमदल्लेदविराजद्गोपुरं पुरम् । अणहिल्लपुरं नाम, धाम श्रेयःश्रियामिह ।। कृतहारातुकारेण, प्राकारेण चकास्ति यत् । सुकृतेन वृतीभूय, त्रायमाणं कलेरिव ।। अनेकानोकहच्छन्ना, प्रत्यासन्ना वनावलिः । यत्रोन्नतस्य वप्रस्थ, च्छायेव प्रतिभासते ॥ चन्द्रशालासु बालानां, खेलन्तीनां निशामुखे । यत्र वक्त्रश्रिया भाति, शतचन्द्रं नभस्तलम् ॥ कुत्रापि श्रुतिनिघोषैः, क्वचिन्मङ्गलगीतिभिः । बन्दिकोलाहलैः कापि, यत् सदा मुखरं पुरम् ॥ धौतेव सुधया यत्र, तुषारेणेवे भूषिता । रचिता रजतेनेव, राजते सौधपद्धतिः ॥ दत्तचित्तप्रसादेषु, प्रासादेषु सदा वसन् । यत्र शम्भुर्न कैलासबिलासमभिलष्यति ॥ यस्मिन् होमानलोद्भूतधूमधोरणिरुचती । विभाति भानुकन्येव, स्वर्गङ्गासङ्गमोन्मुखी ॥ यत्र सौधांशुविध्वस्तसमस्ततिमिरे पुरे । न स्वैरिणीसँपक्षस्य, पक्षस्य भवति क्षणः ॥ लङ्का शङ्कावती चम्पा, साकम्पा विदिशा कृशा । काशिर्नाशितसम्पत्तिमिथिला शिथिलादरा ॥ ५७ त्रिपुरी विपरीतश्रीमथुरा मन्थराकृतिः । धाराऽप्यभून्निराधारा, यत्र जैत्रगुणे सति ॥ युग्मम् ॥ ५८ पुरान्तराणि निर्जित्य, जेतुं पौरन्दरं पुरम् । पत्त्रालम्बं करोतीव, यत् प्रासादध्वजांशुकैः ।। ५९ यमुनेव मॅधूपन्नं, साकेतं सरयूरिव । गजाह्वथं च गङ्गेव, सेवते यत् सरस्वती ॥ भान्ति देवालया यस्मिन् , हिमालयसमश्रियः । भूतलं व्याप्य भूपानां, कीर्तिकूटा इवोद्गताः ॥ जातशैत्यश्चलच्चैत्यपताकापवनैः क्षणम् । अरुणस्तरुणेनापि, यत्र पूष्णा न पीड्यते ॥ यत्र नारीमनश्चौरान् , पौरान सौराज्यराजिते । निगृह्णन्निषुभिः पौष्पराज्यं कुरुते स्मरः ॥ . ६३ कौरवेश्वरसैन्यस्य, यत्पौरस्त्रीजनस्य च । वल्गद्गाङ्गेय-कर्णस्य, न पश्याम्यहमन्तरम् ॥ यस्य राजपथे पांसुः, सिक्तः कुम्भिमदाम्बुभिः । ऊर्वमभ्युद्धतोऽप्येति, न रङ्गद्भिस्तुरङ्गमैः ॥ ६५ गृहीतभूरिदण्डानां, विडम्बितमहीभुजाम् । यत्रत्यानां नरेन्द्राणां, प्रासादानां च नान्तरम् ॥ ६६
१ अङ्गिरसम्य बृहस्पतेरवज्ञा यस्याः ताम् वा० टि० ॥२ निगद्यते वा० ॥ ३ प्रतोल्यः वा० टि० ।। ४ व रूषि ० ॥ ५ जतेनैव मु० ॥ ६ द्यता मु० ॥७ सहायस्य वा० टि० ॥ ८ सकम्पा मु० ॥ ९ विदशा प्रक। विशदा कू वा० ॥ १० मथुरानगरी वा० टि० ॥ ११ कोशलानगरी वा० टि०॥ १२ सरयूर्नाम नदी वा० टि० ॥ १३ भूतानां प्र. मु० ॥१४ चलद्गा प्र० ॥ १५ भ्युद्धता मु० ॥
wr
ur
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org